Długie spacery nad Olzą

Jerzy Kronhold

Kolejny, oczekiwany tom doskonałych wierszy cieszyńskiego poety. Poezja najwyżej próby, świetna liryka refleksyjna. Dyskretny, skłaniający do refleksji dykcjonarz norm służących życiu wolnemu od przymusów i stadnych zależności. Wyobraźcie sobie, że ta cienka książeczka to gruba powieść pełna barwnych kamyków pamięci przemyconych z lat młodości w dzisiejsze mroczne czasy. Chciałoby się powiedzieć jest w niej cały świat. Ale autor ujął to lepiej: Przepisuję świat do zeszytu. Tak naprawdę ta gruba powieść to zaledwie kilkadziesiąt prześlicznej urody wierszy, wyrafinowanych i prostych jak japońskie drzeworyty. Kronhold był zawsze świetnym poetą, ale ten tomik dowodzi, że świetność to wciąż za mało. Tadeusz Nyczek Jak się pisze poetycką autobiografię na biegu wstecznym? Tak jak Jerzy Kronhold zaczyna się od przepisywania świata, przy czym zwraca się uwagę na detale i rekonstruuje kosmos złożony z przylądka beznadziei, tęczy po deszczu, fiołków na obrazie Maneta, wspomnień miłosnych, spacerów po Cieszynie, a potem dodaje do tego biograficzne szczegóły, cień ojca, czas debiutu w krakowskiej grupie Teraz i wmontowuje w całość obrazki ze współczesności zagrożonej totalitarną przemocą. Jeśli ktoś powiedział kiedyś, że Nowa Fala wraca do morza, to te wiersze dowodzą, że znów dobija do brzegu, być może donośniej niż dawniej. Leszek Szaruga

Pali się moja panienko

Jerzy Kronhold

Po wydanym w 2016 roku tomie Skok w dal nominowanym m.in. do nagrody Nike i uhonorowanym Nagrodą im. Bednarczyków Jerzy Kronhold powraca z nową książką. Oczywiste nawiązanie do kultowej tragikomedii Miloša Formana dotyczy tutaj nie tylko tytułu, ale również tonu i charakteru zawartych w tomie wierszy. Przede wszystkim jednak Kronhold posługuje się tytułową frazą jako niejednoznacznym, słodko-gorzkim i niepokojącym opisem naszych czasów. Poeta podzielił swoje najnowsze teksty na dwa cykle. W pierwszym, zatytułowanym Śmieszne historie, znajdziemy wiersze dłuższe, barwne i narracyjne, zaś na drugą część tomu, Bagatele, składają się poetyckie drobiazgi - fraszki, aforyzmy, haiku. Sam autor pisze: Jest to mała kronika wydarzeń niezwykłych, sięgających dzieciństwa i młodości, przyprawiona ironią i nostalgią. Swoisty humor i krótka rubaszna facecja ożywiają ten zbiór duchem polsko-czeskiego pogranicza. Czytelnicy szukający w tym tomie charakterystycznej dla Kronholda intensywności wynikającej z napięcia pomiędzy powagą i drwiną będą więcej niż usatysfakcjonowani.

Skok w dal

Jerzy Kronhold

Czterdzieści cztery nowe wiersze wybitnego poety, współtwórcy nurtu Nowej Fali, w którego twórczości wciąż sporo pozostaje do odkrycia. Obchodzący w tym roku siedemdziesiąte urodziny autor spogląda w tych wierszach wstecz, rozdzierająco dokumentuje swój bunt wobec śmierci żony, wspomina studencką przyjaźń z Rafałem Wojaczkiem i pokazuje poetyckie fotografie z minionego świata. Wczesnej twórczości Kronholda niektórzy, w zgodzie z ówczesną modą, zarzucali sentymentalizm. Dziś jego wiersze drżą od powściąganych emocji i tną jak lancet. Czytelnik staje bezbronny wobec czeskiego z ducha, chciałoby się powiedzieć uśmiechu w rozpaczy i zapowiedzi rozpaczy, którą podszyta jest każda lepsza chwila. Poeta debiutował w 1972 roku tomikiem Samopalenie wydanym nakładem Wydawnictwa Literackiego.