Polska w ramach jednolitego rynku europejskiego - usługi i bezpośrednie inwestycje zagraniczne

Joanna Wyszkowska-Kuna, Janina Witkowska

Celem tej monografii jest zbadanie, jakie efekty/zmiany przyniosło włączenie polskiej gospodarki do jednolitego rynku w ramach Unii Europejskiej (UE). Badaniami zostały objęte dwa obszary, tj. handel usługami oraz przepływy kapitałowe w formie bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ). Badanie konkurencyjności polskiego eksportu ograniczone zostało do rynku usług, ponieważ to właśnie w tym obszarze akcesja wiązała się z usunięciem barier dla przepływu usług między Polską a pozostałymi krajami UE, jako że w okresie stowarzyszenia Polski z UE możliwe było świadczenie usług na terenie drugiej strony Układu Europejskiego jedynie poprzez utworzenie przedsiębiorstwa usługowego w ramach swobody przedsiębiorczości. Przedmiotem badania w monografii jest także zmiana pozycji inwestycyjnej Polski w odniesieniu do przepływów BIZ w okresie członkostwa Polski w UE. Obecnie kluczową rolę odgrywają BIZ w sektorze usług z uwagi na to, iż dostarczanie usług dla klientów w innych krajach poprzez działalność zagranicznych filii przedsiębiorstw międzynarodowych jest jednym ze sposobów udziału usług w handlu międzynarodowym. Ostatnia sekcja publikacji poświęcona jest BIZ lokowanym w sektorze usług w Polsce w porównaniu z BIZ kierowanymi do innych sekcji gospodarki. Książka adresowana jest do pracowników naukowych i studentów kierunków ekonomicznych uniwersytetów i szkół wyższych, słuchaczy szkół menedżerskich i programów MBA. Może być również wykorzystana przez środowisko biznesu do kształtowania kierunków współpracy w ramach jednolitego rynku europejskiego i w stosunkach z krajami trzecimi.

Usługi biznesowe oparte na wiedzy. Wpływ na konkurencyjność gospodarki na przykładzie wybranych krajów Unii Europejskiej

Joanna Wyszkowska-Kuna

Postęp techniczny sprawił jednak, że współczesne gospodarki zaczęły przekształcać się w gospodarki oparte na wiedzy, innowacjach i nowych technologiach, a towarzyszył temu wzrost zapotrzebowania na usługi wspierające procesy produkcyjne, w szczególności te charakteryzujące się wysokim stopniem powiązania z technologią i wiedzą. Efektem tego był dynamiczny rozwój grupy usług określonej jako usługi biznesowe oparte na wiedzy (knowledge-intensive business services – KIBS) i towarzyszące temu przeobrażenia strukturalne w kierunku nowego modelu gospodarki usługowej, określanego jako „gospodarka usług”, w którym kluczową rolę odgrywają KIBS. W pracy zbadano w sposób kompleksowy wpływu KIBS na konkurencyjność działów wykorzystujących te usługi oraz na konkurencyjność całej gospodarki. Uwzględniono dwa główne kanały podnoszenia konkurencyjności – wzrost produktywności oraz poziom innowacyjności. Ponadto przedmiotem badania uczyniono wpływ intensywności wykorzystania KIBS w gospodarce na konkurencyjność międzynarodową działów świadczących KIBS. Odniesiono się też do gospodarki Polski, a także porównano znaczenie KIBS i ich wpływ na konkurencyjność w wybranych krajach „starej” UE oraz w grupie krajów przyjętych do UE w 2004 r., które przeszły podobną ścieżkę transformacji i integracji z UE.