Author: Kazimierz Wyka
1
Ebook

Modernizm polski

Kazimierz Wyka

Kazimierz Wyka Modernizm polski ISBN 978-83-288-5647-9 Pamięci Ignacego Chrzanowskiego (zm. 19 I 1940) i Stefana Kołaczkowskiego (zm. 16 II 1940) Przedmowa do pierwszego wydania Habent sua fata libelli to znane powiedzenie łacińskie do książki niniejszej także się stosuje. W jakim sposobie, winien to jestem opowiedzieć na wstępie, by wyjaśnić czytelnikowi, dlaczego to zdobywam się na odwagę wydania książki napisanej z górą dwadzieścia lat temu. Jak też, by pr... Kazimierz Wyka Ur. 19 marca 1910 r. w Krzeszowicach pod Krakowem Zm. 19 stycznia 1975 r. w Krakowie Najważniejsze dzieła: Życie na niby. Szkice z lat 1939-1945 (1957), Rzecz wyobraźni (1959), Modernizm polski (1959), Krzysztof Baczyński 1921-1944 (1961), O potrzebie historii literatury (1969) Pokolenia literackie (1977), Młoda Polska t. 1-2 (1977) Historyk literatury, krytyk i eseista; profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (w l. 1963-1965 prorektor UJ), współzałożyciel Instytutu Badań Literackich PAN (dyr. 1953-1970), redaktor naczelny miesięcznika ,,Twórczość (1945-1950), współpracownik tygodnika Odrodzenie (1946-1948). Po odbyciu studiów magisterskich na polonistyce UJ (1928-1932, m.in. u Ignacego Chrzanowskiego, Kazimierza Nitscha, Stefana Kołaczkowskiego) przebywał jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej w Belgii i Francji (1933-1934); uzyskał tytuł doktorski na podstawie pracy Studia nad programem Młodej Polski w 1937 r., habilitację w 1946 r., w 1948 r. został profesorem UJ. W czasie II wojny światowej (zatrudniony formalnie w tartaku swego ojca w rodzinnych Krzeszowicach) uczestniczył w konspiracyjnym życiu literackim i publicystycznym oraz tajnym nauczaniu na poziomie licealnym oraz uniwersyteckim, w Krzeszowicach i Krakowie. Po wojnie na Uniwersytecie Jagiellońskim prowadził seminarium historycznoliterackie; krąg wykształconych przez Wykę polonistów stworzył tzw. krakowską szkołę krytyki. Jego uczniami byli wybitni historycy, teoretycy i krytycy literatury: Jan Błoński, Ludwik Flaszen, Stanisław Grzeszczuk, Marian Inglot, Mieczysław Inglot, Andrzej Kijowski, Henryk Markiewicz, Konstanty Puzyna, Włodzimierz Maciąg i in. Kazimierz Wyka zajmował się w swych pracach polską literaturą XIX i XX wieku (a także historią sztuki, m.in. malarstwem Jacka Malczewskiego oraz Tadeusza Makowskiego). Pozostając pod ideowym patronatem Cypriana Norwida i Stanisława Brzozowskiego, był zwolennikiem szeroko pojętego realizmu w literaturze oraz podkreślał społeczno-moralną odpowiedzialność literatury (a także krytyki literackiej), ujmowaną w kategoriach laickiego personalizmu. Napisał również tom opowiadań (wyd. 1978) oraz zbiór pastiszów i parodii Duchy poetów podsłuchane (wyd. 1959). Do jego najważniejszych prac edytorskich należy wydanie krytyczne Krzysztofa Kamila Baczyńskiego Utworów zebranych (wyd. 1961; w tym samym roku ukazała się jego książka biograficzna o poległym w Powstaniu Warszawskim poecie); antologia Z lat wojny. Poezja polska 1939-1945 (1945) oraz wydane pod jego redakcją w IBL: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku i Historia literatury polskiej. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

2
Ebook

Rzecz wyobraźni

Kazimierz Wyka

Kazimierz Wyka Rzecz wyobraźni ISBN 978-83-288-5642-4 Poesis doctrinae, tanquam somnium Fr. Bacon Przedmowa Szkice i artykuły pomieszczone w niniejszym zbiorze pochodzą z różnych okresów, kiedy o poezji pisywałem. Najdawniejsze liczą lat dwadzieścia, najnowsze powstały latem 1956 roku i później. Nie są to wszystkie wystąpienia moje w zakresie poezji, jest to wszakże bardzo poważna ich większość. Uzasadnienie przedruku dostrzegałem w tym, że odczytując po wi... Kazimierz Wyka Ur. 19 marca 1910 r. w Krzeszowicach pod Krakowem Zm. 19 stycznia 1975 r. w Krakowie Najważniejsze dzieła: Życie na niby. Szkice z lat 1939-1945 (1957), Rzecz wyobraźni (1959), Modernizm polski (1959), Krzysztof Baczyński 1921-1944 (1961), O potrzebie historii literatury (1969) Pokolenia literackie (1977), Młoda Polska t. 1-2 (1977) Historyk literatury, krytyk i eseista; profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (w l. 1963-1965 prorektor UJ), współzałożyciel Instytutu Badań Literackich PAN (dyr. 1953-1970), redaktor naczelny miesięcznika ,,Twórczość (1945-1950), współpracownik tygodnika Odrodzenie (1946-1948). Po odbyciu studiów magisterskich na polonistyce UJ (1928-1932, m.in. u Ignacego Chrzanowskiego, Kazimierza Nitscha, Stefana Kołaczkowskiego) przebywał jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej w Belgii i Francji (1933-1934); uzyskał tytuł doktorski na podstawie pracy Studia nad programem Młodej Polski w 1937 r., habilitację w 1946 r., w 1948 r. został profesorem UJ. W czasie II wojny światowej (zatrudniony formalnie w tartaku swego ojca w rodzinnych Krzeszowicach) uczestniczył w konspiracyjnym życiu literackim i publicystycznym oraz tajnym nauczaniu na poziomie licealnym oraz uniwersyteckim, w Krzeszowicach i Krakowie. Po wojnie na Uniwersytecie Jagiellońskim prowadził seminarium historycznoliterackie; krąg wykształconych przez Wykę polonistów stworzył tzw. krakowską szkołę krytyki. Jego uczniami byli wybitni historycy, teoretycy i krytycy literatury: Jan Błoński, Ludwik Flaszen, Stanisław Grzeszczuk, Marian Inglot, Mieczysław Inglot, Andrzej Kijowski, Henryk Markiewicz, Konstanty Puzyna, Włodzimierz Maciąg i in. Kazimierz Wyka zajmował się w swych pracach polską literaturą XIX i XX wieku (a także historią sztuki, m.in. malarstwem Jacka Malczewskiego oraz Tadeusza Makowskiego). Pozostając pod ideowym patronatem Cypriana Norwida i Stanisława Brzozowskiego, był zwolennikiem szeroko pojętego realizmu w literaturze oraz podkreślał społeczno-moralną odpowiedzialność literatury (a także krytyki literackiej), ujmowaną w kategoriach laickiego personalizmu. Napisał również tom opowiadań (wyd. 1978) oraz zbiór pastiszów i parodii Duchy poetów podsłuchane (wyd. 1959). Do jego najważniejszych prac edytorskich należy wydanie krytyczne Krzysztofa Kamila Baczyńskiego Utworów zebranych (wyd. 1961; w tym samym roku ukazała się jego książka biograficzna o poległym w Powstaniu Warszawskim poecie); antologia Z lat wojny. Poezja polska 1939-1945 (1945) oraz wydane pod jego redakcją w IBL: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku i Historia literatury polskiej. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

3
Ebook

Tylnym pomostem. Felietony zebrane

Kazimierz Wyka

Felietony Kazimierza Wyki podzielone zostały na pięć części. Pierwszą z nich stanowi artykuł opublikowany przed wojną w „Tygodniku Ilustrowanym” – Felietonomania. W artykule tym Wyka objaśnia swój stosunek do gatunku, nieświadomie oświetlając późniejszą własną praktykę felietonistyczną. Część drugą, najobszerniejszą, zajmuje – po raz pierwszy zebrana w całości – Szkoła krytyków, publikowana w „Odrodzeniu”. Po likwidacji Szkoły… jeszcze na łamach tygodnika pojawiają się inne, efemeryczne rubryki: Sprawy, książki, zaczepki. Ich zawartość prezentuje część trzecia książki. Czwarta – to obszerny felieton Dedykacje, czyli salon literatury, jeden z ostatnich tekstów Wyki opublikowanych za życia autora. Jeżeli młodzieńczą Felietonomanię uznamy za wprowadzenie w felietonowe pasmo tej twórczości, to Dedykacje… wypadnie potraktować jako jego symboliczne zamknięcie. Po części czwartej następuje część piąta, nazwana tu Appendiksem. Składa się na nią siedem krótkich felietonów, publikowanych w „Przekroju” w 1945 roku.   Paweł Mackiewicz – adiunkt w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Autor książek Pisane osobno. O poezji polskiej lat pierwszych (Poznań 2010), W kraju pełnym tematów. Kazimierz Wyka jako krytyk poezji (Kraków 2012), Małe i mniejsze. Notatki o najnowszej poezji i krytyce (Katowice 2013).  

4
Ebook

Życie na niby

Kazimierz Wyka

Kazimierz Wyka Życie na niby Szkice z lat 19391945 ISBN 978-83-288-5564-9 Wstęp Lata okupacji hitlerowskiej spędziłem prawie bez przerwy w rodzinnym miasteczku Krzeszowicach, podówczas siedzibie generalnego gubernatora Hansa Franka, o zgermanizowanej ad hoc nazwie Kressendorf. Po polsku znaczy to Rzeżuchowo. Od rośliny i kwiatu rzeżuchy. Małe miasteczko, trochę mieszczańskie, trochę proletariackie, trochę jeszcze wiejskie, tuż przy granicy Rzeszy, było wyjątkow... Kazimierz Wyka Ur. 19 marca 1910 r. w Krzeszowicach pod Krakowem Zm. 19 stycznia 1975 r. w Krakowie Najważniejsze dzieła: Życie na niby. Szkice z lat 1939-1945 (1957), Rzecz wyobraźni (1959), Modernizm polski (1959), Krzysztof Baczyński 1921-1944 (1961), O potrzebie historii literatury (1969) Pokolenia literackie (1977), Młoda Polska t. 1-2 (1977) Historyk literatury, krytyk i eseista; profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (w l. 1963-1965 prorektor UJ), współzałożyciel Instytutu Badań Literackich PAN (dyr. 1953-1970), redaktor naczelny miesięcznika ,,Twórczość (1945-1950), współpracownik tygodnika Odrodzenie (1946-1948). Po odbyciu studiów magisterskich na polonistyce UJ (1928-1932, m.in. u Ignacego Chrzanowskiego, Kazimierza Nitscha, Stefana Kołaczkowskiego) przebywał jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej w Belgii i Francji (1933-1934); uzyskał tytuł doktorski na podstawie pracy Studia nad programem Młodej Polski w 1937 r., habilitację w 1946 r., w 1948 r. został profesorem UJ. W czasie II wojny światowej (zatrudniony formalnie w tartaku swego ojca w rodzinnych Krzeszowicach) uczestniczył w konspiracyjnym życiu literackim i publicystycznym oraz tajnym nauczaniu na poziomie licealnym oraz uniwersyteckim, w Krzeszowicach i Krakowie. Po wojnie na Uniwersytecie Jagiellońskim prowadził seminarium historycznoliterackie; krąg wykształconych przez Wykę polonistów stworzył tzw. krakowską szkołę krytyki. Jego uczniami byli wybitni historycy, teoretycy i krytycy literatury: Jan Błoński, Ludwik Flaszen, Stanisław Grzeszczuk, Marian Inglot, Mieczysław Inglot, Andrzej Kijowski, Henryk Markiewicz, Konstanty Puzyna, Włodzimierz Maciąg i in. Kazimierz Wyka zajmował się w swych pracach polską literaturą XIX i XX wieku (a także historią sztuki, m.in. malarstwem Jacka Malczewskiego oraz Tadeusza Makowskiego). Pozostając pod ideowym patronatem Cypriana Norwida i Stanisława Brzozowskiego, był zwolennikiem szeroko pojętego realizmu w literaturze oraz podkreślał społeczno-moralną odpowiedzialność literatury (a także krytyki literackiej), ujmowaną w kategoriach laickiego personalizmu. Napisał również tom opowiadań (wyd. 1978) oraz zbiór pastiszów i parodii Duchy poetów podsłuchane (wyd. 1959). Do jego najważniejszych prac edytorskich należy wydanie krytyczne Krzysztofa Kamila Baczyńskiego Utworów zebranych (wyd. 1961; w tym samym roku ukazała się jego książka biograficzna o poległym w Powstaniu Warszawskim poecie); antologia Z lat wojny. Poezja polska 1939-1945 (1945) oraz wydane pod jego redakcją w IBL: Obraz literatury polskiej XIX i XX wieku i Historia literatury polskiej. Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

5
Ebook

Życie na niby

Kazimierz Wyka

"Życie na niby" to książka o polskiej glorii i mizerii; książka nasycona mądrym patriotyzmem polskim - pełnym tragiczności, ironii i drwiny. Wyka, ten Polak mądry, był zarazem Polakiem konsekwentnie duszonym przez swój czas; (…) przez knebel cenzury, przez "dotkliwe jak ból zęba przeświadczenie", że zmagać sie musi z przeszłością, "jarzmem nadanym, a nie wybranym". (...) Można też powiedzieć inaczej - Kazimierz Wyka próbował dyktat komunistyczny uczłowieczyć i spolszczyć. Tak rozumiem jego credo ideowe, obecne także w "Życiu na niby" - Adam Michnik