Klątwa sprzeczności

Krzysztof Masłoń

Sylwetki ponad trzydziestu dwudziestowiecznych pisarzy polskich m.in. Sławomira Mrożka i Zofii Kossak, Stanisława Lema i Stefana Kisielewskiego, Aleksandra Wata i Marii Kuncewiczowej złożyły się na Klątwę sprzeczności Krzysztofa Masłonia. Dopełnia ona, choć nie wyczerpuje, tematykę podjętą przez autora w jego wcześniejszych, wydanych również przez oficynę Zysk i Ska, książkach: Od glorii do infamii (2015) i W pisarskim czyśćcu (2017). Razem przedstawiają one obraz literatury, która w, zdawałoby się, wyjątkowo niesprzyjających okolicznościach, poddana oddziaływaniu straszliwych totalitaryzmów, sprostała wymaganiom swojego czasu. Półwiecze miedzy 1939 a 1989 rokiem okazać się jednak miało trudną próbą charakterów dla samych ludzi pióra, dla każdego z nich z osobna. Nie wszyscy zdali ten egzamin.

Puklerz Mohorta. Lektury kresowe

Krzysztof Masłoń

Książka Krzysztofa Masłonia tytułem nawiązuje do wielkiego rycerskiego rapsodu Wincentego Pola, Mohort. Opowiada o Kresach poprzez historię pisarzy i ich dzieł. Ale może ważniejsze od nazwisk, nawet najświetniejszych, są tutaj miejsca, takie jak Wilno i Lwów, Krzemieniec i Drohobycz, Stanisławów i Czortków. I choć od 17 września 1939 roku znajdują się poza granicami Rzeczypospolitej, to pozostały w naszych sercach. A dlaczego Kresy? Bo bez nich nie ma literatury polskiej, nie ma polskiej kultury, w ogóle nie ma życia w jego najczystszej, najpiękniejszej postaci, gdyż jak wiemy od Broniewskiego poza Słowackim i Mickiewiczem jest [ono] w ogóle niczem.

Rachunek sumienia

Krzysztof Masłoń

W swojej najnowszej książce Krzysztof Masłoń kontynuuje osobistą historię dwudziestowiecznej literatury polskiej, przedstawiając sylwetki zarówno jej najbardziej znanych jak niemal całkiem zapomnianych przedstawicieli. Są wśród nich Zofia Nałkowska, Józef Czechowicz i Krzysztof Kamil Baczyński, ale i Eugeniusz Małaczewski, Juliusz Krzyżewski czy Władysław Zambrzycki. Znajdziemy tu twórców niszowych, czytanych głównie przez koneserów pięknego słowa Romana Brandstaettera, Hannę Malewską, a obok nich kreatorów masowej wyobraźni z Tadeuszem Dołęgą- Mostowiczem na czele. Jedni z nich urodzili się jeszcze w dziewiętnastym stuleciu, aktywność innych przypada także na wiek XXI, wciąż piszą i wydają nowe książki, aktywnie uczestnicząc we współczesnym życiu literackim i publicznym, że wymienimy tu Eustachego Rylskiego, Waldemara Łysiaka i Wiesława Helaka. Niezależnie od różnic ich dzielących, przynależą do czasu danego im i nam minionego wieku, tak ważnego dla Polski i Polaków. To książki tych pisarzy budowały rodzimą tożsamość, prowokowały wielkie dyskusje, sprawiały, że literatura odegrała jeśli nie wybitną, to znaczącą rolę w naszych dziejach najnowszych. Czy wszyscy ludzie pióra sprostali wymaganiom, jakie postawiła przed nimi historia? Jak wypada ten pisarski Rachunek sumienia? Kwestie poruszane przez autora i w tej, i w poprzednich jego książkach wydawanych przez oficynę Zysk i S-ka (Od glorii do infamii, W pisarskim czyśćcu, Klątwa sprzeczności) wciąż pozostają otwarte.

W pisarskim czyśćcu. Sylwetki dwudziestowiecznych pisarzy

Krzysztof Masłoń

Nie ma literatury polskiej bez Zbigniewa Herberta, ale i bez Wisławy Szymborskiej, bez Tadeusza Konwickiego i Marka Nowakowskiego, bez zapisującego w jej historii najnowsze rozdziały Jarosława Marka Rymkiewicza. O nich wszystkich i o wielu innych dwudziestowiecznych pisarzach polskich opowiada książka Krzysztofa Masłonia. Każdy z bohaterów książki zmierzał własną drogą do pisarskiego nieba, niejednego jednak poprowadziła ona w odwrotnym kierunku. A, jak to zwykle bywa, dla większości metą okazał się półmetek znaleźli się w literackim czyśćcu. Od Czytelników zależeć będzie, kiedy i czy w ogóle się z niego  wydostaną.