Agnostycyzm

Ks. Fryderyk Klimke Sj

Prawdziwe poznanie człowieka i życia ludzkiego zależy w zupełności od poznania Boga. Lecz czy Boga można poznać? Czy możemy się z całą pewnością przekonać o tym, że Bóg istnieje i że jest Stwórcą oraz ostatecznym celem człowieka? Wszystko co poznajemy, jest przecież tylko to, co podpada pod nasze zmysły. Boga nie widzimy, nie słyszymy, nie smakujemy, nie dotykamy się. A rozum? Rozum nasz zdoła tylko pojąć i odkryć niektóre prawa rządzące zjawiskami przyrody, lecz jaką drogą mógłby się wznieść do poznania Boga istniejącego poza światem i ponad nim? Oto trudność, jaką podnosili raz po raz filozofowie rozmaitych kierunków i w rozmaitych czasach Spis treści: I. Pius X o agnostycyzmie II. Główne kierunki współczesnego agnostycyzmu 1. Agnostycyzm (teoretyczny) okolicznościowy 2. Agnostycyzm właściwy, czyli systematyczny a) Agnostycyzm umiarkowany b) Agnostycyzm empiryczny ) Sceptycyzm ) Relatywizm ) Pozytywizm ) Agnostycyzm empiryczny, a istnienie Boga c) Agnostycyzm skrajny czyli bezwzględny ) Filozofia immanentna ) Monizm czuciowy E. Macha ) Empiriokrytycyzm Avenariusa ) Metafizyka wobec agnostycyzmu skrajnego III. Podstawy współczesnego agnostycyzmu 1) Uzasadnienie historyczne 2) Uzasadnienie filozoficzne a) Trudności ze strony podmiotu poznania b) Trudności ze strony środków poznania c) Trudności ze strony przedmiotu poznania IV. Prawda i fałsz w agnostycyzmie