Problemy społeczne krajów Unii Europejskiej. Od rozszerzenia w 2004 roku do Brexitu. Analiza porównawcza

Lucjan Miś

Książka zawiera wyniki empirycznych badań problemów społecznych, czyli takich wydarzeń i procesów społecznych oraz form interakcji, które są niekorzystne lub moralnie naganne dla szerokich rzesz ludzi lub wpływowych grup społecznych, a które mogą zostać zmienione wspólnym wysiłkiem. Autor skupia się na czterech grupach państw Unii Europejskiej, które stanowią całości kulturowo-społeczne: krajach północnych (Szwecja, Dania, Finlandia), południowych (Portugalia, Hiszpania, Włochy i Grecja), wschodnich (Słowacja, Czechy, Węgry i Polska) oraz zachodnich (Francja, Niemcy, Belgia, Holandia i Luksemburg). Analiza dotyczy lat 2004 do 2019 czyli momentu od największego rozszerzenia Unii Europejskiej (o dziesięć krajów, w większości krajów post-radzieckich) do opuszczenia UE przez Zjednoczone Królestwo. Analizy zawarte w książce dotyczą kolejno takich problemów społecznych, uszeregowanych zgodnie z ich wagą, jak: bezrobocie, sytuacja gospodarcza, inflacja, ochrona zdrowia i bezpieczeństwo socjalne, przestępczość, imigracja, emerytury, dług publiczny, edukacja, podatki, środowisko przyrodnicze i jego ochrona, mieszkalnictwo i terroryzm. Każdy z nich jest omówiony z dwóch, różnych perspektyw: subiektywistycznej i obiektywistycznej. Publikacja pokazuje podobieństwa i różnice pomiędzy grupami krajów w dwóch wymiarach. Pierwszy z nich to wymiar subiektywistyczny czyli głos opinii publicznej na temat najważniejszych kłopotów i trudności życia zbiorowego. Autor wykorzystał surowe wyniki sondaży Eurobarometru, opracował je, a następnie przedstawił zbiorcze wyniki w formie tabelarycznej i graficznej. Czytelnik dowiaduje się na tej podstawie co myśleli mieszkańcy czterech grup krajów na temat najbardziej dotkliwych zbiorowych niedogodności i barier rozwojowych. Wymiar drugi dotyczy obiektywnych warunków życia, relacji międzyludzkich i międzygrupowych zobrazowanych za pomocą wskaźników ekonomicznych i behawioralnych, takich jak stopa bezrobocia, wskaźnik inflacji, liczba lat nauki szkolnej czy zamachów terrorystycznych itp. Książka jest pierwszą w Polsce publikacją zestawiającą te dwa wymiary problemów społecznych oraz porównującą zmiany warunków życia i świadomości społecznej. Może zainteresować badaczy problemów społecznych, integracji i dezintergacji europejskiej oraz studentów socjologii, europeistyki, polityki społecznej, politologii oraz pracy socjalnej. Wcześniejsze książki autora zawierały badania kwestii społecznych krajów Grupy Wyszehradzkiej oraz bezrobocia, przestępczości i niedostatku materialnego w Polsce w latach 1995-2016. Dr hab. Lucjan Miś jest profesorem socjologii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Pracuje również w katedrze socjologii Uniwersytetu Trnawskiego (Trnavska Univerzita) w Trnawie (Słowacja). Jego zainteresowania badawcze obejmują problemy społeczne i pracę socjalną. Publikował prace na temat bezrobocia, ubóstwa, przestępczości i edukacji w Polsce oraz kwestii społecznych w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Najważniejsze teksty na temat pracy socjalnej dotyczyły systematyki współczesnych teorii oraz praktyki pracy z klientami, w szczególności terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach (Brief Solution Focused Therapy) czy wideotreningu komunikacji (Video Home Training lub Video Interaction Training). Projekt okładki: Marcin Labus.