Narzędzia polityki zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej

Dominik Mierzejewski, Małgorzata Pietrasiak, Karol Żakowski

Od czasu rozpoczęcia reform wewnętrznych w 1978 r. Chiny weszły na ścieżkę szybkiego wzrostu gospodarczego, stopniowo umacniając swoją pozycję międzynarodową. O ile przez pierwsze dziesięciolecia gwałtownych przemian władze w Pekinie starały się maskować własne ambicje mocarstwowe, o tyle w ostatnich latach można było zauważyć liczne oznaki rosnącej asertywności Chin na arenie międzynarodowej. W książce opisano chińską strategię dyplomatyczną w tym kluczowym okresie, przypadającym na kadencję prezydenta Hu Jintao. Skupiono się na analizie instrumentów wojskowych, gospodarczych, ideologiczno-kulturowych oraz dyplomatycznych, za pomocą których Chiny starały się realizować swoje interesy narodowe za granicą. Autorzy zbadali, w jaki sposób władze w Pekinie – działając poprzez presję lub perswazję – różnicowały narzędzia polityki zagranicznej wobec Stanów Zjednoczonych, Rosji, Japonii, krajów ASEAN, Unii Europejskiej i państw afrykańskich oraz wykorzystywały je w polityce wobec Tajwanu. Pośród środków stosowanych przez Chiny w analizowanym okresie kluczową rolę odgrywały instrumenty ekonomiczne, zaś chińskie zasoby soft power stanowiły jedynie uzupełnienie twardych narzędzi polityki zagranicznej.  

Paradiplomacy in Asia. Case studies of China, lndia and Russia

Małgorzata Pietrasiak, Grzegorz Bywalec, Tomasz Kamiński, Dominik Mierzejewski, ...

Asian regions and cities have become important international actors but the phenomenon of international engagement of regional and local governments in the Asian countries is still not sufficiently described and recognized in the scientific literature. So far, the research on paradiplomacy mostly concentrated on Europe and North America. However, as shown in this study, the regularities present in Western countries are not necessarily universal. The distinctive features of each Asia n country create quite unique contexts, in which sub-regional actors have to develop their international strategies. Same of those contexts were presented in this study in order to provide better understanding of the conditions of paradiplomacy in Asia.

Polityka zagraniczna Polski. 25 lat doświadczeń

Małgorzata Pietrasiak, Karol Żakowski

Publikacja jest poświęcona ćwierćwieczu polityki zagranicznej Polski od chwili przemian ustrojowych na przełomie 1989 i 1990 r. W zebranych artykułach zostały opisane zarówno sukcesy polskiej dyplomacji, jak i wyzwania, przed którymi stoi III Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej. Monografia składa się z czterech bloków tematycznych. Trzy pierwsze dotyczą relacji Polski z poszczególnymi regionami - Unią Europejską, Europą Wschodnią oraz krajami pozaeuropejskimi, zaś czwarty - polityki bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Ocena efektów polityki zagranicznej Polski w ciągu ostatnich 25 lat nie jest jednoznaczna. Z jednej strony Polska do sukcesów zaliczyć może wstąpienie do Paktu Północnoatlantyckiego i Unii Europejskiej, pojednanie z Niemcami oraz stworzenie w miarę stabilnych warunków rozwoju gospodarczego. Z drugiej strony pewne problemy międzynarodowe, np. pojednanie z Rosją, pozostały nierozwiązane. Niniejsza książka pozwala lepiej zrozumieć uwarunkowania polityki zagranicznej Polski i ocenić, na ile polskie służby dyplomatyczne podołały wyzwaniom po 1989 r.  

Russia pivot to (Southeast) Asia. Polityka Rosji wobec Azji Południowo-Wschodniej w XXI wieku

Małgorzata Pietrasiak

Niniejsza monografia naukowa jest pierwszą w literaturze polskiej, która przedstawia kompleksową analizę podjętego tematu, tym samym poszerza naszą wiedzę o współczesnej polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej i jej obecności na płaszczyźnie bilateralnej i multilateralnej w Azji Południowo-Wschodniej. Zawiera także informacje o próbach rosyjskich polityków w zakresie realizacji Projektu Wielkiego Partnerstwa Euroazjatyckiego. Temat pracy nie doczekał się w polskiej literaturze naukowej kompleksowej analizy. Zwrot Federacji Rosyjskiej ku Azji, w tym Azji Południowo-Wschodniej, podyktowany był i jest względami polityki zagranicznej, tzw. wektorem wschodnim, szczególnie od czasu aneksji Krymu. Ponadto ASEAN odgrywa istotną rolę w umacnianiu poczucia podmiotowości Federacji Rosyjskiej i równowagi na międzynarodowej arenie azjatyckiej, szczególnie wobec partnera chińskiego. Temat jest jak najbardziej aktualny, ponieważ analizowana polityka zagraniczna Federacji Rosyjskiej wobec Azji Południowo-Wschodniej najprawdopodobniej będzie intensywnie ewoluowała w kolejnych latach, szczególnie w kontekście pogarszających się relacji Rosji z szeroko pojmowanym Zachodem. dr hab. Robert Jakimowicz, prof. UEK Autorka prezentuje szeroki zakres przedmiotowy zagadnień będących obecnie obszarem zainteresowań innych badaczy, omawia nowe wątki dotąd nieopracowane. Aktualność tematu jest bezsprzeczna z uwagi na rosnącą siłę Chin i dużą rolę Rosji we współczesnym świecie. Należy ocenić bardzo pozytywnie postawione przez Autorkę cele i stosowanie różnorodnych narzędzi metodologicznych charakterystycznych dla odmiennych dyscyplin naukowych. Publikacja jest bardzo obszerna i dobrze udokumentowana źródłowo. Przyjęty układ pracy jest logiczny i jasny. dr hab. Mieczysław Sprengel, prof. UAM

Trudne pojednanie. Dyplomacja w procesie normalizacji stosunków amerykańsko-wietnamskich

Współczesny etap relacji wietnamsko-amerykańskich rozpoczął się w pierwszej połowie lat 90. XX w., kiedy oba państwa postanowiły zrezygnować z wrogości i wzajemnych oskarżeń z okresu wojen indochińskich na rzecz rozwoju stosunków dyplomatycznych. Systematycznie zaczęły wzmacniać kontakty gospodarcze, polityczne, a także w sferze wojskowości i bezpieczeństwa. Dla obu stron obecność amerykańska w regionie Azji Południowo-Wschodniej jest ważna, ponieważ może zbalansować rosnącą pozycję Chin. Wietnam wykazał się tu sporą dozą pragmatyzmu, co jednak nie oznacza, że zapomniał krzywdy z czasów drugiej wojny indochińskiej i wyzbył się wszelkich obaw związanych z amerykańskim „imperializmem”. Ze Wstępu