Kościół, naród i państwo

Roman Dmowski

Broszura Kościół, naród i państwo szybko stała się jedną z najważniejszych i najchętniej czytanych pozycji w dorobku polskiego nacjonalizmu. Autor rozważał w niej wpływ wiary katolickiej na kształtowanie się narodu polskiego, rolę jaką religia powinna odgrywać w życiu społecznym i politycznym, a także jakie relacje powinny zachodzić pomiędzy religią i strukturami państwowymi. W opinii wielu osób dzieło to w znacznej mierze przyczyniło się do powrotu młodego pokolenia Polaków do katolicyzmu.

Myśli nowoczesnego Polaka

Roman Dmowski

Myśli nowoczesnego Polaka stanowią najbardziej znane dzieło w historii ruchu narodowego oraz najważniejszą publikację polityczną Dmowskiego. Autor przedstawił tam swoje poglądy na szereg spraw związanych ze stosunkiem jednostki do narodu i jej zobowiązań względem niego. Zawarte w książce przemyślenia, mimo upływu wielu lat od ich pierwszego wydania pozostają nadal w dużym stopniu aktualne. Jestem Polakiem więc mam obowiązki polskie: są one tym większe i tym silniej się do nich poczuwam, im wyższy przedstawiam typ człowieka.

Myśli nowoczesnego Polaka

Roman Dmowski

"Od dawna już mam poczucie tego, że nasz systemat politycznego myślenia — o ile o takim może być mowa — w przeważnej mierze zbudowany jest na fałszach. W najważniejszych sprawach, w kwestjach dotyczących samej istoty naszego narodowego bytu, naszego stosunku do innych narodów i naszych widoków na samoistną przyszłość, polityczną i cywilizacyjną — zadawalniają nas zupełnie a nawet najlepiej nam smakują sądy, którym rzeczywistość zadaje kłam na każdym kroku. (...) Przez porównanie swego narodu z obcymi przekonałem się, że wiele z tych kłamstw naszą tylko myśl zatruwa, że niedorzeczności, które gdzieindziej powtarzane są tylko przez stare panny i w ogóle przez jednostki, żyjące po za społeczeństwem, odgrodzone od realnego życia, u nas stanowią podstawę myślenia ludzi poważnych, kierowników opinji i przodowników pracy publicznej, którzy na nich budują sądy dziejowe i nadzieje polityczne." (fragment)

Niemcy, Rosja i kwestia polska

Roman Dmowski

Książka Niemcy, Rosja i kwestia polska jest uważana za manifest polityczny Nowej Demokracji , ujmujący koncepcję tzw. orientacji rosyjskiej. Wydana po raz pierwszy w 1908 roku, była dostępna od razu w języku polskim, francuskim i rosyjskim, ukazując się później również w innych językach. Dmowski skupił się tutaj na trzech zasadniczych zagadnieniach: przedstawieniu sprawy polskiej, ukazaniu sytuacji międzynarodowej i na problematyce rosyjskiej. Sformułował myśl, ze głównym wrogiem polskości są Niemcy, a Polska powinna szukać porozumienia z Rosją. Choć dzisiaj sytuacja geopolityczna w Europie znacznie się zmieniła, książka pozostaje znakomitym przykładem chłodnego, analitycznego realizmu politycznego charakterystycznego dla polskiej myśli narodowej.

Polityka polska i odbudowanie państwa

Roman Dmowski

Dzieło Polityka polska i odbudowanie państwa zostało napisane przez Dmowskiego w latach 1923-1924, a wydane po raz pierwszy w 1925 roku. Pozycja ta stanowi zapis działalności Dmowskiego oraz całego obozu narodowego, mającej na celu odzyskanie przez Polskę niepodległości. Opisuje ona kulisy działalności politycznej i dyplomatycznej przed, w trakcie oraz po I wojnie światowej, w tym przebieg konferencji pokojowej w Paryżu.

Roman Dmowski Wybór pism Tom 1

Roman Dmowski

Roman Dmowski należy bezsprzecznie do kręgu najwybitniejszych polityków polskich XX wieku. Kształtował losy Polski wraz z takimi osobistościami, jak: Wincenty Witos, Ignacy Paderewski czy Władysław Sikorski, ale też jak jego przeciwnik polityczny Józef Piłsudski. Był przede wszystkim twórcą obozu narodowo-demokratycznego, kreatorem myśli politycznej, społecznej i idei narodu, czemu wyraz dał w ponadczasowych zebranych w tej książce pismach: Myśli nowoczesnego Polaka, Polityka polska i odbudowanie państwa oraz Kościół, naród i państwo. Jestem Polakiem, więc mam obowiązki polskie do tej sławnej formuły Romana Dmowskiego dodałbym, że jednym z obowiązków Polaka, jeśli nie każdego w ogóle, to co najmniej takiego, który chce się mienić wykształconym, jest poznać dorobek myśliciela, któremu Polska zawdzięcza odzyskanie niepodległości. Ta edycja trzech podstawowych dla zrozumienia jego myśli i działalności dzieł jest do tego znakomitą okazją. Rafał Ziemkiewicz Myśl polityczna Romana Dmowskiego była często krytykowana z reguły stronniczo. Albowiem wbrew obiegowej opinii pisarstwo Dmowskiego nie ma wcale charakteru wąsko nacjonalistycznego czy szowinistycznego. Wręcz przeciwnie, mało który polski polityk i ideolog był tak krytyczny wobec wad swojego narodu. Myśli nowoczesnego Polaka, w których Dmowski opisał stan polskiego umysłu, czyta się jak dzieło na wskroś współczesne. Podobnie rzecz się ma z takimi dziełami, jak Polityka polska i odbudowanie państwa czy Kościół, naród i państwo. To aktualne po dziś dzień swego rodzaju podręczniki realistycznego myślenia o miejscu Polski w Europie. Dmowski chciał, żeby jego książki przyczyniły się do przemiany narodu polskiego, jego mentalności tkwiącej w ideologicznych mieliznach XIX wieku. Nie do końca mu się to udało i choćby dlatego warto jeszcze raz, w nowej rzeczywistości, zapoznać się z nimi ponownie. Okaże się, że jego przestrogi i wskazówki nie straciły wiele na aktualności, zachowując zaskakującą świeżość. Tym właśnie mierzy się wartość wielkiej myśli politycznej. Jan Engelgard

Roman Dmowski Wybór pism Tom 2

Roman Dmowski

Zasługi Romana Dmowskiego dla odzyskania niepodległości i odbudowy państwa polskiego są nieocenione. Ten wielki przywódca Narodowej Demokracji, skuteczny dyplomata i wnikliwy analityk procesów politycznych całe życie poświęcił walce o wolność kraju. Był też wybitnym pisarzem politycznym i myślicielem. Głównym przedmiotem jego pracy pisarskiej było formowanie ideologii narodowej oraz wytyczanie kierunków polskiej polityki zagranicznej. W drugim tomie Wyboru pism znalazły się następujące dzieła: Niemcy, Rosja i kwestia polska, Upadek myśli konserwatywnej, Świat powojenny i Polska oraz Duch Europy.