Dozwolony użytek przedmiotów praw pokrewnych

Sławomir Tomczyk

Przegląd możliwości swobodnego korzystania z dóbr prawnie chronionych, takich jak artystyczne wykonania, wideogramy czy fonogramy. Na gruncie praw własności intelektualnej charakterystyczne jest swoiste „nakładanie się” na siebie różnych przedmiotów ochrony. W konsekwencji korzystanie z rozlicznych kategorii utworów, jak np. audiowizualnych, czy słowno-muzycznych oznacza de facto jednoczesne korzystanie z artystycznych wykonań, fonogramów lub wideogramów, czy nadań. Przedmioty te korzystają z autonomicznej ochrony prawnej wynikającej z właściwych praw pokrewnych. Prawa pokrewne zostały ukształtowane jako bezwzględne, wyłączne prawa podmiotowe, ustalające monopol eksploatacyjny na rzecz uprawnionych. Nie mają jednak charakteru absolutnego. Ustawa dopuszcza liczne możliwości użytku przedmiotów ich ochrony w sposób nieodpłatny i niewymagający zgody uprawnionego, odsyłając w tej mierze do stosownych regulacji prawa autorskiego. Niniejsza monografia stanowi przegląd dozwolonych użytków przedmiotów praw pokrewnych.