Łęczyccy współrodowcy Oporowskich herbu Sulima do początku XVI wieku

Tadeusz Nowak, Tomasz Pietras

Książka stanowi drugi etap realizacji pomysłu zaprezentowania rodzin szlacheckich herbu Sulima na obszarze ziemi łęczyckiej w średniowieczu. Jest uzupełnieniem monografii Oporowscy herbu Sulima. Kariera rodziny możnowładczej w późnośredniowiecznej Polsce (2014). Autorzy charakteryzują osoby należące do pięciu rodzin średnio- i drobnoszlacheckich herbu Sulima, piszących się z Oporówka i Woli Oporowskiej, Krzyżanowa, Sławoszewa i Dalikowa, Dobrej oraz Różyc Sulimowych i Trojanowych, w formie szczegółowych biogramów. Na ich przykładzie można się dowiedzieć o sytuacji majątkowej, polityce matrymonialnej i przyczynach pauperyzacji niektórych rodzin szlacheckich. Przedstawienie kontaktów członków tych rodzin z Oporowskimi i między sobą pozwala na ukazanie zjawisk protekcji i współpracy oraz poszerza wiedzę na temat funkcjonowania zasady solidarności rodowej szlachty w Polsce późnośredniowiecznej. Książka dostarcza bogatego materiału porównawczego do dalszych badań nad społeczeństwem szlacheckim tego okresu. Ważnymi częściami publikacji są tablice genealogiczne oraz indeks. Monografia powinna zainteresować zwłaszcza genealogów, mediewistów i historyków - regionalistów.

"ku czci plemienia świecącego w nocy". Za snem, za jawą, za pacierzem...

Tadeusz Nowak

21. tom z serii Poezje Wieś, będąca źródłem twórczości Nowaka, została utracona. Bezpowrotnie. [...] Co może zrobić poeta, by ocalić własne plemię? Musi wymyślić miejsce, w którym jasność tego plemienia będzie świecić pełnym światłem. Odnajduje je w słowie, w wytworzonym przez siebie świecie. Inaczej mówiąc, odzyskać tę wieś można tylko poprzez artystyczną pamięć i wyobraźnię, przekształcając ją w prywatny - ale uniwersalny - mit, artystyczny mit kulturowy, wyposażony zewnętrznie z całą drobiazgowością i pieczołowitością w realne bytowe kształty i realne, żywe postaci. [...] W przedziwny sposób z archaicznym ludowym animizmem, totemizmem nawet - miesza się w twórczości Nowaka [...] chrystianizm, gdyż w centrum najgłębszych Nowakowych wyobrażeń i przekonań religijno-metafizycznych tkwi misterium Golgoty, które ogarnia tutaj cały świat istot żywych [...]. Nowakowe sacrum - a więc cały Nowakowy wszechświat - przeniknięte jest cierpieniem. [...] Nowak jest jednym z najbardziej religijnych poetów polskich, chociaż z żadną określoną religią nie można jego poezji utożsamić, ani w całości z niej wywieść. Znajduje się ta poezja jakby na przecięciu wielu religii, ukrywa wewnątrz wiele religijnych nawarstwień. Wyraża przeżycia stanowiące jądro i być może podstawę wszystkich religii. Numinosum, będące, wedle nowszych religioznawców, fundamentem wszelkiego religijnego sacrum. Stanisław Balbus