Dawno i daleko

tadeusz Zubiński

Tadeusz Zubiński - ur. w 1953 r. w Suchedniowie, pisarz, tłumacz, krytyk, eseista. Autor powieści: Odlot dzikich gęsi (2001), Nikodem Dyzma w Łyskowie (2003), Góry na niebie (2005), Burza pod lasem (2007), Ogień przy drodze (2009); nowel: Goście Stołu Pańskiego (2010);  zbiorów opowiadań: Dotknięcie wieku (1996), Sprawiedliwy w Sodomie (1996), Wieża i inne opowiadania (2007) oraz szkiców: Wyspa Zaczarowana, celtyckie legendy i mity dawnej Irlandii (2008). Brat Inflancki psis. Od 2004 roku zastępca redaktora naczelnego miesięcznika "Świat Inflant". Publikacje książkowe dotyczące kultury i historii krajów bałtyckich: Ciche Kraje (2006), Etniczne Dziedzictwo Bałtów (2007), Herder w Rydze i inne szkice bałtyckie (2008), Mitologia bałtyjska (2009), Historia Literatury Łotewskiej i Łatgalskiej (2010), Słownik mitów i tradycji rodzimych narodów Estonii, Litwy i Łotwy (2010), Mitologia estońska i liwska (2011). Tadeusz Zubiński publikował w prasie polskiej na Litwie, Łotwie, Ukrainie, w Austrii, Irlandii, Kanadzie i Wielkiej Brytanii.

Generał Franco. Generał Franco

Tadeusz Zubiński

Dla światowej lewicy i wszelkiego rodzaju postępowców Franco pozostał na wieczne czasy bte noire ulubionym wrogiem numer jeden. Dlaczego tak się stało i wciąż tak się dzieje? Można podać mnóstwo powodów: choćby dlatego, że pokonał komunistów, że nie był antysemitą, że uchronił swój kraj przed kataklizmem wojny światowej, że za jego rządów Hiszpania przeżywała okres niezwykle dynamicznego rozwoju gospodarczego i cywilizacyjnego. Był łasy na wszelkie zaszczyty. Z pasją i skutecznie kolekcjonował tytuły i honory zarówno świeckie, jak i kościelne. Był m.in. doktorem honoris causa najstarszego hiszpańskiego uniwersytetu w Salamance, założonego w 1200 roku. Papież Pius XII podniósł Franco do godności kanonika de San Liberato oraz wyróżnił najwyższym watykańskim odznaczeniem Orderem Chrystusa. Obligatoryjnie tytułowano go Jego Ekscelencja. Mimo że był urodzonym wodzem, zawodowym żołnierzem, w zasadzie był typem polityka gabinetowego. Lubił i umiał przemawiać, zdarzało się, że potrafił porywać tłumy, ale nie był ludowym trybunem. Widocznie miał świadomość, że jego aparycja nie zawsze i nie dla każdego jest przekonująca. Wielki mały człowiek, chciałoby się powiedzieć. Powierzchowność miał przeciętną, choć raczej miłą, a nawet poczciwą. Faktycznie, gdyby odebrać mu obwieszony orderami, przepasany szarfami i wstęgami galowy mundur generalissimusa, wszelkie insygnia wodzowskiej władzy, monarsze splendory i wypuścić na ulicę bez obstawy, to wyglądałby banalnie, jak np. podrzędny notariusz z prowincji zagubiony w stolicy albo farmaceuta z małego miasteczka, który wybrał się do dużego miasta, aby zakupić trochę preparatów. Jego cywilna, drobnomieszczańska prowincjonalność bywała wręcz rozczulająca. Był bodaj czy nie ostatnim mężem stanu tej rangi, który regularnie nosił getry.

Ogień przy drodze

Tadeusz Zubiński

Tadeusz Zubiński jest rasowym epikiem, przenoszącym czytelnika w przeszłość. Epokę, którą przedstawił w Ogniu przy drodze , stanowi burzliwy okres II wojny światowej. Akcja utworu rozgrywa się w okolicach Krzemieńca na pograniczu Wołynia i Podola, gdzie miały miejsce najbardziej krwawe i dramatyczne epizody sowieckiej i niemieckiej okupacji, Holokaust i rzeź Polaków, dokonana przez ukraińskich nacjonalistów. Przy kreowaniu kresowego świata kielecki pisarz korzysta pełnymi garściami z dorobku poprzedników, którzy przed nim podejmowali złożoną problematykę wojny na Kresach, zwłaszcza: Buczkowskiego, Kuśniewicza, Odojewskiego i Turczyńskiego, Haupta. Uważni czytelnicy dostrzegą, jak uzupełnia ich wizje, rozwija epizodyczne wątki ich utworów, a nawet wprowadza bohaterów o znaczących, "literackich" nazwiskach. Tworzy, jak to nazywają znawcy literatury, "historyczne metapowieści". Ostatnia wojna to nadal skarbnica atrakcyjnych historii, a znane wydarzenia można odczytać inaczej, uwzględniając złożone racje wszystkich ich uczestników. Kielecki pisarz także i w tej powieści jawi się w wybranej przez siebie roli kronikarza polskiej prowincji, oprowadzającego czytelników po startych z mapy miejscach, przypominającego ich dawno minione dzieje. Prezentuje przy okazji główne atuty swojego pisarstwa: nostalgiczną, drobiazgową rodzajowość wraz z językowym słuchem, pozwalającym mu wykreować bogatą i zróżnicowaną galerię postaci, odtworzyć ich zwyczaje, zachowania, zajęcia oraz w najdrobniejszych detalach zrekonstruować charakter egzotycznych, wielokulturowych miejsc, w których żyli. Pisze pięknym, poetyckim stylem refleksyjną prozę o nieśpiesznym rytmie i z malarskim temperamentem komponuje zapadające w pamięć obrazy i sytuacje. Magdalena Rabizo-Birek, adiunkt Uniwersytetu Rzeszowskiego, redaktor naczelna kwartalnika "Fraza", krytyk, publikuje w "Twórczości", "Kresach", "Pograniczach", "Odrze", specjalizuje się literaturze kresowej, autorka między innymi pracy o pisarstwie Włodzimierza Odojewskiego pt. "Między mitem a historią Twórczość Włodzimierza Odojewskiego" "Beletrystyka najwyższej próby! Należy koniecznie wspomnieć o pięknym i bogatym języku powieści. Urzeka on niesamowitą plastyką obrazów i scen". Marcin Jabłoński  "Nie po raz pierwszy Zubiński z wprawą znamionującą największych mistrzów pędzla nakreślił słowem niepowtarzalny klimat postaci wkomponowanych w jakże barwną scenerię wnętrz i piękna natury". Krzysztof Bąkała  "Działalność Tadeusza Zubińskiego jako historyka i publicysty jest godna uwagi, wykazuje on dużą znajomość tematu". Prof. Raimo Pullat- Tallinn "Mnie te utwory kojarzą się z takimi twórcami rosyjskiej literatury jak Turgieniew i Bunin (...) Natomiast u Zubińskiego fenomenalne jest to, że on ogarnia bardzo szeroką czasoprzestrzeń". Prof. Henryk Bereza  "Zubiński na szczęście w tym wielogłosie wypracował już własny sposób opowiadania, jak najbardziej warty uważnej lektury". Marek Włodarski "Ktoś, kto śledzi twórczość Zubińskiego, wie, że tak jak Faulkner stworzył swoje hrabstwo, tak Zubiński - może o tym nie wiedząc - realizuje własny projekt pisarski - sagę Wrzosowa. Opisy przyrody są jedną z największych atrakcji prozy Zubińskiego tworzą niezwykły klimat, poetycko-malarską atmosferę, duszno-dotykalną zmysłowość. Kategoria piękna niewątpliwie jest kategorią konstytuującą tę prozę, można się domyśleć, że Zubińskiemu zależy na pięknym pisaniu". Bohdan Zadura Tadeusz Zubiński - ur. w 1953 w Suchedniowie, pisarz, tłumacz, krytyk, eseista, brat Inflancki psis, dwukrotny stypendysta MK, członek SPP, zastępca redaktora naczelnego miesięcznika "Świat Inflant". Autor książek: Dotknięcie wieku (1996), Sprawiedliwy w Sodomie (1996), Odlot dzikich gęsi (2001), Nikodem Dyzma w Łyskowie (2003), Góry na niebie (2005), Ciche Kraje (2006), Etniczne Dziedzictwo Bałtów (2007), Wieża i inne opowiadania (2007), Burza pod lasem (2007), Wyspa Zaczarowana , celtyckie legendy i mity dawnej Irlandii (2008), Herder w Rydze i inne szkice bałtyckie (2008). Jest laureatem m.in. Nagrody Fundacji im. Natalii Gall (1995), Nagrody Fundacji Kultury (2000) i Nagrody Konkursu Literackiego im. Stefana Żeromskiego (2003).