LED-y w technice świetlnej

Wojciech Żagan

Na przełomie ostatnich kilkunastu lat, a w zasadzie na przełomie XX i XXI wieku, dokonała się w technice świetlnej rewolucja w zakresie źródeł światła. Pojawiły się diody elektroluminescencyjne (LED-y), choć wcześniej już znane, jednak musiały odbyć „kwarantannę” rozwojową, aby osiągnąć pełną dojrzałość aplikacyjną w szeroko rozumianym oświetleniu elektrycznym. Nie bez wpływu na wkraczanie LED-ów w obszar techniki świetlnej były też działania prawne, które w sposób administracyjny spowodowały praktycznie zakończenie ery żarowych źródeł światła. Obecnie mamy tak ukształtowaną świadomość społeczeństw, głównie w Europie, że nie tylko energooszczędność, ale także racjonalność, nowoczesność w oświetleniu elektrycznym musi się kojarzyć z wykorzystywaniem LED-ów.   Obserwując rozchwianie informacyjne na temat diod elektroluminescencyjnych, autorzy niniejszej monografii, na podstawie wieloletniej obserwacji i badań naukowych postanowili stworzyć dzieło, które rzetelnie i rozważnie przedstawi szerokie spojrzenie na diody elektroluminescencyjne, na ich możliwości wykorzystania w szeroko rozumianej technice świetlnej. W pracy przedstawiono LED-y z perspektywy ich wytwarzania, cech fotometrycznych, kolorymetrycznych i użytkowych a także zaprezentowano spojrzenie aplikacyjne na te źródła w różnych typowych obszarach wykorzystywania elektrycznych źródeł światła. Podano dość wnikliwe spojrzenie na problem zasilania i sterowania światłem przez te źródła a także na kwestię powiązania właściwości użytkowych oraz cech foto- i kolorymetrycznych z termicznymi warunkami pracy.   Mając świadomość szybkiego rozwoju technologicznego elektroluminescencyjnych źródeł światła, autorzy pracy potraktowali przekazywany materiał w formie otwartej, zakładając możliwość dalszych udoskonaleń, odkrycia nowych możliwości itp.

Obliczenia oświetlenia

Autor – dostrzegając niedostatki, nadmierne uproszczenia i zagrożenia w kształceniu przyszłych adeptów techniki świetlnej – proponuje alternatywę poznawania i opanowywania wiedzy z zakresu techniki świetlnej w oparciu o trening rachunkowy. W podręczniku, opierając się na podstawowych zależnościach, definicjach i wzorach, pokazano (głównie poprzez przykłady obliczeniowe) jak można je wykorzystać i kiedy można je stosować.   W pracy zaprezentowano też teorię techniki świetlnej, jako punkt wyjścia do różnych, mniej lub bardziej zaawansowanych obliczeń przypadków, w których światło i oświetlenie są głównym obszarem zainteresowania. Zawarto też wiele zagadnień rachunkowych, w formie przykładów do samodzielnego rozwiązania, co nadaje opracowaniu wyrazistą funkcję edukacyjną.   Podręcznik pisany był głównie z myślą o studentach, którzy specjalizują się w obszarze techniki świetlnej, jednak z powodzeniem może być wykorzystywany przez inne osoby zawodowo związane z tym obszarem, a także osoby spoza branży, tworzące specjalistyczne oprogramowanie służące rozwiązywaniu zagadnień projektowych w technice świetlnej.

Oświetlenie ulic

Wojciech Żagan

Niezwykle dynamicznym subobszarem oświetlenia ulicznego jest sfera używanych do tego celu źródeł światła, medialnie opanowana obecnie przez LED-y, wypromowane jako najlepsze rodzaje oświetlenia ulic przez ich producentów. Dziś niechętnie przyjmowany do świadomości jest fakt, że skuteczność świetlna LED-ów i uznanych za przestarzałe wysokoprężnych lamp sodowych są bardzo podobne, a więc energooszczędność nie powinna być argumentem przemawiającym za powszechnością stosowania źródeł elektroluminescencyjnych. W sferze wyboru oświetlenia ulicznego mamy więc bardzo dynamiczną sytuację, która wymaga spokojnej i rzeczowej interpretacji. Taki cel przyświecał decyzji napisania tej pracy przez autora dysponującego bogatym doświadczeniem wieloletniego uczestnictwa w rozwoju oświetlenia ulicznego i tworzącego dziesiątki projektów oświetlenia ulic wielu miast.

Podstawy techniki świetlnej

Wojciech Żagan

Tradycja nauczania techniki świetlnej na Politechnice Warszawskiej sięga lat dwudziestych XX wieku, a w sposób instytucjonalny funkcjonuje już blisko sto lat. W tym czasie wykształcono wielu absolwentów, którzy stworzyli własne środowisko zawodowe o wyrazistym charakterze. Mam nadzieję, że prezentowana książka umożliwi kontynuację kształcenia w zakresie techniki świetlnej, służąc wiedzą, pomagając w zrozumieniu fascynujących zagadnień związanych ze światłem, przygotowując do podjęcia pracy w zawodzie związanym z oświetlaniem. Przeznaczona jest wprawdzie dla studentów kierunku Elektrotechnika, jednak może być także wykorzystywana przez studentów innych wydziałów i kierunków kształcenia, które są związane z techniką świetlną.