Bolesław Śmiały

Stanisław Wyspiański

„Bolesław Śmiały” to rapsod autorstwa Stanisława Wyspiańskiego, wydany po raz pierwszy w roku 1902. Utwór nawiązuje do wydarzeń związanych z Bolesławem Śmiałym, pierwszym królem Polski, który zabija biskupa Stanisława. Jest to do dziś aktualny problem konfliktu pomiędzy państwem a kościołem, w interpretacji Stanisława Wyspiańskiego.

Bolesław Śmiały

Stanisław Wyspiański

Stanisław Wyspiański Bolesław Śmiały ISBN 978-83-288-2945-9 I Siedziałem gdy to okropne zjawisko, przed którem wszyscy przysłonili oczy, wchodziło, biskup, ludu zbiegowisko; ciżba wylękła ich ku drzwiom się tłoczy, ja patrzę, bo już miałem to przezwisko Śmiały, gdy cała ta procesya kroczy lecz pocóż niosą chorągiew Anioła jakby na walkę Piekła i Kościoła. II Pochylały się chorągwie z łomotem u wrót, nim wstały na izbie przedemną a chyląc się, mierzały w... Stanisław Wyspiański Ur. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Bolesław Śmiały

Stanisław Wyspiański

Monolog wierszowany ukazuje konflikt między Bolesławem Śmiałym a biskupem Stanisławem, zabitym przez króla. Autor przedstawił konflikt z perspektywy Bolesława, ukazał przy tym liczne szczegóły z historii Polski. Wyspiański stosuje całą gamę aluzji i nawiązań, przeplata fakty własnymi sądami. W jego interpretacji konflikt został potraktowany symbolicznie, jako wciąż aktualny problem pomiędzy państwem a Kościołem.

(Był u mnie ktoś)

Stanisław Wyspiański

(Był u mnie ktoś) Był u mnie ktoś, di­rekt von Wien,  z Ga­li­cji jed­nak ro­dem,  za­chę­cał, bym szedł śmie­lej -- hin  utar­tym -- szer­szym cho­dem...    Ein Mann von ple­ine In­tel­li­genz,  aux tra­its d>>un Ho­fschau­spie­ler,  ra­dził, bym kie­dy skoń­czył też  den Di­mi­tri von Schil­ler.    To mo­że być ge­nial­na rzecz,  ogrom­ne mieć zna­cze­nie;  w Bur­gu pro­tek­cję przy­rzekł dać,  bym uj­rzał to na sce­nie.    Obym pro­ro­czo spra­wić mógł,  im bre­iten Kre­is Sie schaf­fen!  Tan­tie­me wer­den ha­ben Sie,  ganz Wien wird auf Euch gaf­fen!    Das The­ma an­dern sol­len Sie  w ogól­no-ludz­kim pę­dzie,  so was wie Su­der­mann, wie Bahr --  by gra­ne by­ło wszę­dzie.    Obie­cał mnie tłu­ma­czyć też  für Rec­lam -- Bi­blio­the­ke,  bym wy­szedł raz za ko­ło to  kra­kow­skie -- wo ich stec­ke.    Bym w no­wym dzie­le za­warł ból  ludz­ko­ści, ten ból wiecz­ny,  bym zdo­był Dra­mas-Eh­ren­stuhl,  bo stem­pel to ko­niecz­ny.    Ko­niecz­nie chciał po­sa­dzić mnie  na tro­nie mej próż­no­ści  i czy­tał mi ar­ty­kuł swój,  gdzie spi­sał był róż­no­ści.    Do­brze jest cza­sem lek­cję wziąć;  każ­dy się du­dek przy­da. [...]Stanisław WyspiańskiUr. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

(Czekam)

Stanisław Wyspiański

(Cze­kam) Cze­kam. Jak dłu­go jesz­cze cze­kać trze­ba --  go­dzi­nę tyl­ko -- ale ta go­dzi­na  wy­star­czyć mo­że dla mnie za dnie ca­łe:  chciał­bym być już tam -- stę­sk­nio­ne źre­ni­ce  wy­tę­żam w dal roz­le­głą -- gdzieś za po­la  szu­ka­jąc twa­rzy ko­cha­nych -- si­we gór wierz­choł­ki  fa­li­ste -- po­la zie­lo­ne usła­ne mu­ra­wą,  ob­ła­ne słoń­cem -- drze­wa gę­ste sa­du,  co wzno­szą swo­je bo­ga­te ko­ro­ny  szma­rag­dem li­ści stroj­ne -- buj­ne plo­ny  chy­lą ob­wi­słe ga­łę­zie ku zie­mi  co cień rzu­ca­ją smu­ga­mi czar­ne­mi --  gdzie mi­ły za­wsze chłód znaj­dą znu­że­ni. [...]Stanisław WyspiańskiUr. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

(Czekam na cię...)

Stanisław Wyspiański

(Cze­kam na cię...) Cze­kam na cię, bo mi smut­no  sa­me­mu  bo nie mo­gę dojść do ce­lu  mej po­dró­ży,  ale pó­ty błą­dzić mu­szę,  aż dru­gą znaj­dę du­szę,  bo za dum­ne za wiecz­ne po­dwo­je,  gdzie stra­żą uczu­cie i si­ła,  gdzie śmierć i sła­wa cze­ka­ją  i sa­mot­ni­ka za­du­szą,  za­dła­wią i nie pusz­cza­ją.  Dwu idą­cych wpu­ścić mu­szą,  za dum­ne za wiecz­ne po­dwo­je  wcho­dzi się tyl­ko po dwo­je,  by si­łę prze­móc si­łą,  uczu­cie zwal­czyć uczu­ciem --  śmierć wła­sną śmier­cią prze­ra­zić  a sła­wę cie­niem (....)  i przejść wro­ta  nie­śmier­tel­ne bez trwo­gi --    tam do­pie­ro myśl le­ci    bez gra­ni­cy,    tam do­pie­ro się świe­ci    ogień mi­ło­ści. [...]Stanisław WyspiańskiUr. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

"Czyim to jestem wymysłem?" Ja - niedokończony projekt. Poezje

Stanisław Wyspiański

Wyspiański nie był poetą i równocześnie był poetą we wszystkim, co robił. Gdy tworzył swoje dramaty i projektował dla nich teatr, gdy komponował witraże i snuł fantazje architektoniczne o wzgórzu wawelskim. Był nim także wtedy, gdy pisał listy i eseje –to z nich głównie pochodzą teksty składające się na ten niewielki wybór. Poetyckie fragmenty przypominają Wyspiańskiego kameralnego i refleksyjnego; tworzą najbardziej osobiste przesłanie artysty: pod ściszoną tonacją pulsuje dramatyczne napięcie, pod ironią skrywa się rozpacz. Najlepiej pozwalają zrozumieć ten liryczny autoportret: „jakimś poematem wydaje mi się życie moje […], ale wciąż drżę, że ten poemat się nagle rozerwie…, że przepadnie niedokończony”… Teksty Wyspiańskiego komentują historycy literatury i artyści teatru, podejmując próbę odpowiedzi na ponawiane od stulecia pytanie: czym jest fenomen Wyspiańskiego. Geniusz to, grafoman czy jeden z wielu modernistycznych artystów? Magdalena Popiel

Die Novembernacht

Stanisław Wyspiański

Die No­vem­ber­nacht PER­SO­NEN DER ERS­TEN SZE­NE: Pal­las Athe­ne  Ni­ke der Na­po­leo­ni­den  Ni­ke von Ther­mo­py­lae  Ni­ke von Sa­la­mis  Ni­ke von Chae­ro­naea  Ni­ke von Ma­ra­thon  Pe­ter Wy­socki  Fähn­ri­che  Die Sze­nen spie­len am 29. No­vem­ber 1830 in War­schau. Ein Kor­ri­dor in der Fähn­richs­schu­le  führt von der Ram­pe nach dem Hin­ter­grund.  Von links durch ho­he Fens­ter scheint  Das Mond­licht bleich und fahl her­ein;  Im Hin­ter­grund ein Tor, dar­über  Vier Fah­nen zum Bu­kett ver­eint;  Rechts an der Wand ste­hen Ge­weh­re  Ge­ord­net in zwei Reihn. [...] Stanisław Wyspiański Ur. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb   Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.