Niech nikt nad grobem mi nie płacze

Stanisław Wyspiański

Niech nikt nad gro­bem mi nie pła­cze 1. Niech nikt nad gro­bem mi nie pła­cze,  krom jed­nej mo­jej żo­ny,  za nic mi wa­sze łzy so­ba­cze  i żal ten wasz zmy­ślo­ny.    2. Niech dzwon nad trum­ną mi nie kra­cze,  ni śpie­wy wrzesz­czą czy­je;  niech deszcz na po­grzeb mój za­pła­cze  i wi­cher niech za­wy­je.    3. Niech kto chce gru­dę zie­mi ci­śnie,  aż ko­piec mnie przy­wa­li.  Nad kur­han słoń­ce nie­chaj bły­śnie  i ze­schłą gli­nę pa­li.    4. A kie­dyś mo­że, kie­dyś jesz­cze  gdy mi się sprzy­krzy le­żeć,  roz­bu­rzę dom ten, gdzie się miesz­czę,  I w słoń­ce po­cznę bie­żeć.    5. Gdy mnie uj­rzy­cie, ta­kim lo­tem,  że po­stać mam już ja­sną,  to za­wo­łaj­cie mnie z po­wro­tem  tą mo­wą mo­ją wła­sną. [...]Stanisław WyspiańskiUr. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Noc listopadowa

Stanisław Wyspiański

Maria Prussak - WSTĘP I. Miejsce akcji II. Powstanie dramatu III. Kompozycja IV. Symbolika historiozoficzna V. Pytania o teatr VI. Historia i jednostka VII. Recepcja SŁOWNIKI Słownik postaci mitologicznych Słownik postaci historycznych Słownik miejsc akcji BIBLIOGRAFIA NOTA EDYTORSKA Stanisław Wyspiański - NOC LISTOPADOWA

Noc listopadowa

Stanisław Wyspiański

„Noc listopadowa” to dramat autorstwa Stanisława Wyspiańskiego.  Jest to trzeci z kolei utwór tego autora, po „Warszawiance” i „Lelewelu”, poruszający tematykę powstania listopadowego. Utwór przedstawia obraz pierwszych godzin powstania listopadowego (wydarzenia nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku), odważnego zrywu podchorążych i jego przebieg. Akcja dramatu toczy się, z wyjątkiem przeniesionych do śródmieścia Warszawy scen V, VI i VII, w Łazienkach lub w ich bliskim sąsiedztwie.

Noc listopadowa

Stanisław Wyspiański

Noc li­sto­pa­do­waSce­ny dra­ma­tycz­ne Rzecz dzie­je się w War­sza­wie 29-ego li­sto­pa­da ro­ku 1830. Ko­ry­tarz w Szko­le Pod­cho­rą­żych,  przez ca­łą sce­ny szerz sze­ro­ki,  do pół dru­gie­go pla­nu w głąb.  Z le­wej księ­ży­ca zie­leń wpa­da  przez okna ścia­nę szkla­ną;  po­środ­ku bra­ma, nad tą bra­mą  cho­rą­gwi czwo­ro w pęk zło­żo­no;  gi­we­ry w rzę­dów dwa pod ścia­ną.  Noc -- wie­czór -- pu­sto; -- szum od po­la,  z Ła­zien­kow­skie­go par­ku...  War­ta gdzieś stą­pa -- sły­chać kro­ki.  Na ko­złach bęb­ny, dwa moź­dzie­rze  i kop­czyk kul i szpa­da.    Pod­zie­mu pry­sną wraz oście­że:  w tym ko­ry­ta­rzu wsta­je Dzie­wa,  hełm z ki­tą na jej kar­ku,  pra­wi­cą włócz­nia, tarcz jej le­wa;  jej pierw­szy głos i ro­la. [...]Stanisław WyspiańskiUr. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Noc listopadowa. Sceny dramatyczne

Stanisław Wyspiański

Noc listopadowa to trzeci utwór Stanisława Wyspiańskiego poruszający temat powstania listopadowego. Akcja dramatu rozgrywa się podczas pierwszych godzin powstania (noc z 29 na 30 listopada 1830 roku) w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Wyspiański, zafascynowany powstaniem, bardzo wiernie odwzorowuje jego przebieg oraz umieszcza w dramacie postaci historyczne, ukazując ich losy, lęki, niepowodzenia oraz opór.

Pociecho moja ty, książeczko

Stanisław Wyspiański

Po­cie­cho mo­ja ty, ksią­żecz­ko... Po­cie­cho mo­ja ty, ksią­żecz­ko,  po­cie­cho smut­na;  nad ma­łą sie­dzę schy­lon rzecz­ką,  z wód igra­ją­ce fa­lą dziec­ko,  żal mro­ku skra­da się zdra­dziec­ko  nad łą­kę, rzecz­kę, nad mój stru­mień,  w du­szą­cej mgle nie­po­ro­zu­mień  za­pa­da noc okrut­na.    Po­cie­cho mo­ja, strasz­na no­cy,  po­cie­cho smut­na!  nad wiel­ką sie­dzę schy­lon rze­ką,  wód pę­dem chy­żym fa­le cie­ką,  wia­ry po­tę­ga ro­śnie w mo­cy,  nad rze­ką, łą­ką, nad po­la­mi,  nad bo­rów rze­szą, nad mro­ka­mi  noc ga­śnie w zo­rzach,  w świa­tach, bły­skach,  i słoń­ce wsta­je na prze­stwo­rzach,  sło­necz­na moc okrut­na.    Po­cie­cho mo­ja, dniu sło­necz­ny,  po­cie­cho smut­na;  nad mo­rza sie­dzę fal roz­to­czą,  wia­ra na­de mną w nie­bios krę­gu,  wi­dzę te fa­le wód, jak bie­gą  we sprzę­gu wa­łów, w brył roz­przę­gu  w gó­rę się pię­trzą, w do­ły le­gą,  jak no­we fa­le z na­gła kro­czą,  a jed­na do­la im okrut­na. [...]Stanisław WyspiańskiUr. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

(Poszedłem błądzić w nieznane mi światy)

Stanisław Wyspiański

(Po­sze­dłem błą­dzić w nie­zna­ne mi świa­ty) 16-ego wrze­śnia 1888. Po­sze­dłem błą­dzić w nie­zna­ne mi świa­ty,  ma­rze­niem sen­ny -- uczu­ciem bo­ga­ty,  a ha­słem mo­im: pro pa­tria et fi­de.  Żar w pier­si mo­jej a na skro­niach kwia­ty,  co nie­gdyś świe­że, dzi­siaj już po­wię­dłe  pa­trza­ły w oczy szklan­ne i obłęd­ne,  jak­by mnie py­tać chcia­ły -- do­kąd idę?  Nie chcia­łem ich od­rzu­cić, choć daw­no ze­schnię­te,  bo dłu­gą ze mną w dal prze­by­ły dro­gę  i jesz­cze w mo­jej oj­czyź­nie roz­pię­te,  pa­mięt­ne by­ły prze­szło­ści świe­tla­nej  mło­do­ści wol­nej -- pło­ną­cej, ró­ża­nej --  że się już po­zbyć tych kwia­tów nie mo­gę.  Szal ciem­ny szczu­płe przy­kry­wał ra­mio­na,  a po­stać drob­na by­ła utę­sk­nio­na,  przez wie­le cier­pień i bó­lów zła­ma­na,  że w du­szy jed­na wiel­ka by­ła ra­na --  na któ­rą le­ków dar­mo szu­kać by­ło,  chy­ba -- gdy skry­je się cia­ło mo­gi­łą,  gdy grób mój ci­chy gra­ni­tem po­kry­ją --  lecz na ka­mie­niu niech mi słów nie ry­ją  dłu­tem sta­lo­wym -- niech prze­chod­nia oko  błą­dząc wśród kwia­tów i rwąc chwa­sty ostre,  ga­łąz­ki blusz­czu od­ry­wa­jąc trwoż­nie,  za­ry­je myśl swą pod ka­mień głę­bo­ko --  gdy du­sza je­go od­gad­nie w niej sio­strę,  niech za mą du­szę raz wes­tchnie po­boż­nie --  A je­śli czło­wiek ten mieć bę­dzie ser­ce,  co czu­ciem sil­ne, na bo­leść wy­trwa­łe,  że śmia­ło pój­dzie z nim przez ży­cie ca­łe,  z tchnie­nia jed­ne­go, co tle­je w iskier­ce  pro­mie­ni bla­dych błą­dzą­cych po gro­bie    roz­pró­szo­nych smut­nie -- on od­gad­nie  ca­łe­go ży­cia me­go wszyst­kie krzy­że,  hi­sto­rię mą wy­snu­je ca­łą so­bie,  du­cha w nią tchnie, uczu­cie da jej świe­że,  na prze­szłość wspo­mni swą -- i poj­mie ja­sno,  żem ta­ką sa­mą miał -- żem był w tych gro­nie  du­chów -- co za­ród śmier­ci w ło­nie  no­szą -- ich czo­ła w cier­nio­wej ko­ro­nie --  co jed­ną pra­cą, cią­głym po­świę­ce­niem  przez ży­cie świe­cą krót­ko -- ga­sną pręd­ko,  jak kwiat zwa­rzo­ny bó­lem i cier­pie­niem,  a świat wspo­mnie­nie ich kry­je mil­cze­niem. [...]Stanisław WyspiańskiUr. 15 stycznia 1869 w Krakowie Zm. 28 listopada 1907 w Krakowie Najważniejsze dzieła: Wesele (1901); Legenda (1897), Warszawianka (1898), Lelewel (1899), Klątwa (1899), Wyzwolenie(1903), Noc Listopadowa (1903), Akropolis (1903), Powrót Odysa (1907), Sędziowie (1907) Polski dramaturg, poeta okresu Młodej Polski, malarz, grafik. Studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz historię sztuki, literaturę i historię na UJ. W latach 1890-1894 podróżował po Europie (Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga czeska). Ożeniony z chłopką. Charakterystyczne są jego pastele ? impresjonistyczne pejzaże oraz portrety w duchu estetyki secesji, na których postacie obrysowane wyrazistym konturem uchwycone są w naturalnych pozach. Jest twórcą polichromii i witraży w kościele Franciszkanów w Krakowie. W nawiązujących do tradycji dramatu antycznego i szekspirowskiego dramatach symbolicznych Wyspiańskiego refleksji nad historią oraz problematyką narodową i społeczną dotyczącą Polski towarzyszy ideowa dyskusja z romantyzmem. autor: Katarzyna Jastrząb Kupując książkę wspierasz fundację Nowoczesna Polska, która propaguje ideę wolnej kultury. Wolne Lektury to biblioteka internetowa, rozwijana pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. W jej zbiorach znajduje się kilka tysięcy utworów, w tym wiele lektur szkolnych zalecanych do użytku przez MEN, które trafiły już do domeny publicznej. Wszystkie dzieła są odpowiednio opracowane - opatrzone przypisami oraz motywami.

Powrót Odysa

Stanisław Wyspiański

„Powrót Odysa” to dramat autorstwa Stanisława Wyspiańskiego z 1907 roku. Dramat przedstawia powrót Odyseusza, po wieloletniej tułaczce w następstwie wojny trojańskiej, do domu na wyspę Itakę. Wyspiański w swojej interpretacji modyfikuje jednak epickie wątki Odysei. Dzięki temu, zakończenie dramatu jest nie tylko przejmujące, ale również zaskakujące.