Wpływ zmian demograficznych na wzorce konsumpcji gospodarstw domowych w Polsce

Katarzyna Walerysiak-Grzechowska

W monografii przedstawiono etapy budowy interdyscyplinarnego modelu mikrosymulacyjnego opisującego zjawiska natury demograficznej i ekonomicznej. Wykorzystano go do oszacowania i oceny długookresowych skutków, jakie wywierają zmiany stanu oraz struktury ludności na popyt konsumpcyjny. Na model składają się trzy bloki: demograficzny, gospodarstw domowych i spożycia z dochodów osobistych ludności. Blok demograficzny uwzględnia najważniejsze parametry pozwalające budować scenariusze do określenia liczby i struktury ludności. W bloku gospodarstw domowych zmienne społeczno-demograficzne (i ekonomiczne) przekształcane są we wzorce konsumpcji różnych typów gospodarstw domowych. Blok spożycia z dochodów osobistych wykorzystuje wzorce konsumpcji modelowane za pomocą kompletnego modelu popytu PADS w celu określenia wielkości spożycia dla sześćdziesięciu dwóch kategorii w klasyfikacji COICOP oraz (w wyniku ich agregacji) spożycia z dochodów osobistych ogółem. Wyniki współdziałania tych bloków zostały zaprezentowane w postaci symulacji przyszłych stanów i struktur konsumpcji gospodarstw domowych w Polsce do roku 2075 na podstawie scenariuszy założeń co do kształtowania się liczby i struktury ludności, dynamiki dochodów, a także relacji cen. Badanie wzbogaciło dotychczasowy dorobek w zakresie analizy konsumpcji poprzez skonstruowanie połączenia pomiędzy danymi charakteryzującymi zachowania konsumpcyjne na poziomie gospodarstw domowych a konsumpcją na szczeblu mezo- i makroekonomicznym.