Mistrzowie kina japońskiego

Krzysztof Loska

Książka Krzysztofa Loski została pomyślana jako swoiste wprowadzenie do historii kina japońskiego, autor wybrał bowiem ośmiu reżyserów, których dzieła spotkały się z uznaniem widzów i krytyków światowych. Wśród bohaterów znaleźli się zarówno ci najwybitniejsi - Akira Kurosawa, Kenji Mizoguchi i Yasujirō Ozu – jak i nieco mniej znani w naszym kraju: Heinosuke Gosho – prekursor dramatów rodzinnych, Mikio Naruse – mistrz kina kobiecego, Keisuke Kinoshita – wszechstronny rzemieślnik, ceniony przez japońską publiczność, Masaki Kobayashi – twórca walczący z pozostałościami feudalizmu oraz Nagisa Ōshima – pionier Nowej Fali. Analizując filmy wymienionych reżyserów, Krzysztof Loska zwraca uwagę na kontekst historyczny i społeczny, pozwalający spojrzeć na dzieła artystyczne jako teksty kultury, dostrzec ich uwikłanie w dyskurs ideologiczny oraz związek z innymi sztukami, przede wszystkim z literaturą piękną i teatrem. Krzysztof Loska - profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Instytutu Sztuk Audiowizualnych; zajmuje się filmem japońskim i kulturą współczesną. Autor ponad stu publikacji naukowych, w tym jedenastu książek, m.in.: Dziedzictwo McLuhana. Między nowoczesnością a ponowoczesnością (2001), Hitchcock – autor wśród gatunków (2002),  David Cronenberg: rozpad ciała, rozpad gatunku (2003, wspólnie z Andrzejem Pitrusem),  Encyklopedia filmu science fiction (2004), Tożsamość i media. O filmach Atoma Egoyana (2006), Poetyka filmu japońskiego (2009), Kenji Mizoguchi i wyobraźnia melodramatyczna (2012), Nowy film japoński (2013).

Nowy film japoński

Krzysztof Loska

Nowa książka Krzysztofa Loski poświęcona jest kinematografii japońskiej ostatniego półwiecza. Autor rozpoczyna od analizy filmów nowofalowych i pojawienia się kina niezależnego, rozważając te zjawiska w szerokim kontekście kulturowym, następnie przechodzi do omówienia dokonań artystycznych reżyserów młodego pokolenia, którzy debiutowali w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia, czyli w okresie głębokich przemian prowadzących do narodzin społeczeństwa ponowoczesnego. Loska charakteryzuje wpływ estetyki nowofalowej na kino gatunkowe – filmy samurajskie, gangsterskie i erotyczne – zwraca też uwagę na obecność nowatorskich rozwiązań formalnych, modernistycznych strategii przedstawiania oraz szereg odniesień do literatury pięknej i teatru, zarówno klasycznego (kabuki, bunraku), jak i współczesnego (post-shingeki).   Krzysztof Loska – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Instytutu Sztuk Audiowizualnych, zajmuje się filmem japońskim i kulturą współczesną, autor licznych publikacji naukowych, w tym dziesięciu książek, m.in.: Dziedzictwo McLuhana. Między nowoczesnością a ponowoczesnością (2001), Hitchcock – autor wśród gatunków (2002),  David Cronenberg: rozpad ciała, rozpad gatunku (2003, wspólnie z Andrzejem Pitrusem), Tożsamość i media. O filmach Atoma Egoyana (2006), Poetyka filmu japońskiego (2009), Kenji Mizoguchi i wyobraźnia melodramatyczna (2012).

Postkolonialna Europa. Etnoobrazy współczesnego kina

Krzysztof Loska

W Postkolonialnej Europie refleksja nad sposobami przedstawiania mniejszości etnicznych łączy się z opisem globalnych ruchów migracyjnych, analizą funkcjonowania współczesnych diaspor i społeczeństw wielokulturowych. Przyjęta w książce perspektywa badawcza prowadzi do podważenia idei kultury jako spójnej całości, która posiada wyraziste granice oddzielające „nas” od „innych”. Zamiast niej pojawia się pojęcie kultur porowatych, przypominających zachodzące na siebie terytoria. Autor spogląda na kino europejskie jako ukształtowane zarówno przez dziedzictwo imperialnej przeszłości, jak i zjawisko imigracji, związane z utratą korzeni i poszukiwaniem tożsamości. Teorie postkolonialne rzucają nowe światło na zmianę, jaka dokonała się w badaniach filmoznawczych za sprawą przejścia od perspektywy narodowej do transnarodowej. W zjawisku transnarodowości nie chodzi wyłącznie o kwestie koprodukcji, dystrybucji czy recepcji, ale o uwzględnienie czynników politycznych i społecznych, pozwalających lepiej zrozumieć dzisiejsze kino oraz otaczający nas świat.   Krzysztof Loska – profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, dyrektor Instytutu Sztuk Audiowizualnych, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami; zajmuje się filmem japońskim, kinem gatunkowym i kulturą współczesną, autor stu pięćdziesięciu publikacji naukowych, w tym dwunastu książek, m.in.: Wokół „Finnegans Wake”: James Joyce i komunikacja audiowizualna (1999), Dziedzictwo McLuhana. Między nowoczesnością a ponowoczesnością (2001), Hitchcock – autor wśród gatunków (2002),  David Cronenberg: rozpad ciała, rozpad gatunku (2003, wspólnie z Andrzejem Pitrusem), Encyklopedia filmu science fiction (2004), Tożsamość i media. O filmach Atoma Egoyana (2006), Poetyka filmu japońskiego (2009), Kenji Mizoguchi i wyobraźnia melodramatyczna (2012), Nowy film japoński (2013), Mistrzowie kina japońskiego (2014).

W cieniu Imperium Wschodzącego Słońca. Japoński projekt kolonialny i kultura filmowa w Azji Wschodniej

Krzysztof Loska

Badając kulturę filmową w krajach podbitych przez Japonię w latach 1895‒1945, autor w przekonujący sposób dowodzi, że kino stanowiło integralną część składową narracji imperialnej oraz służyło przekazywaniu opowieści o postępie i misji cywilizacyjnej. Przyjęta przez Krzysztofa Loskę perspektywa badawcza ułatwia zrozumienie zależności kolonialnych w regionach przyłączonych do Imperium Wschodzącego Słońca oraz wyjaśnienie tego, w jaki sposób kino stało się narzędziem promowania wizji nowego porządku w tamtej części świata. Wychodząc od analizy kultury filmowej na Tajwanie i w Korei, autor zwraca uwagę na wewnętrzne sprzeczności projektu kolonialnego, a następnie pokazuje obraz okupacji z punktu widzenia ludności podporządkowanej, odwołując się zarówno do dzieł rozrachunkowych, jak i filmów nostalgicznych. Powiązanie kina kolonialnego ze spojrzeniem na przeszłość z punktu widzenia współczesnych reżyserów tajwańskich, chińskich i koreańskich pozwala na uchwycenie postkolonialnego charakteru kinematografii dalekowschodnich.