Mity wojny domowej. Hiszpania 1936-1939

Pio Moa

Książka hiszpańskiego historyka Pio Moi stała się bestsellerem w Hiszpanii - w ciągu ostatnich 4 lat doczekała się ona tam aż 36 wydań. Tematem książki jest jeden z najważniejszych i najbardziej kontrowersyjnych epizodów w historii XX wieku, a mianowicie wojna domowa w Hiszpanii. Wojna ta na długie lata ukształtowała międzynarodowy etos walczącej lewicy. Powszechna wiedza o tym konflikcie pochodzi zazwyczaj nie z opracowań historyków, lecz z dzieł artystów, które mocniej oddziałują na masową świadomość. Do dzieł takich należy np. powieść "Komu bije dzwon" Ernesta Hemingwaya, obraz "Guernica" Pabla Picassa czy filmy fabularne "Ziemia i wolność", "Fiesta", a ostatnio "Labirynt fauna". Tymczasem, jak dowodzi Pio Moa, dzieła te nie oddają prawdy o tamtym konflikcie, ale budują mit służebny wobec jednej ze stron konfliktu. Oparta na bogatym materiale źródłowym praca hiszpańskiego historyka obala owe funkcjonujące nadal w świadomości zbiorowej stereotypy.