Statystyka przemysłu Królestwa Polskiego w latach 1879-1913. Materiały źródłowe

Wiesław Puś

 Książka zawiera szczegółowe dane statystyczne obrazujące rozwój produkcji przemysłowej Królestwa Polskiego w latach 1879–1914. Okres ten charakteryzował się dużym przyspieszeniem procesu industrializacji w Królestwie Polskim, którego głównym czynnikiem była zmiana polityki celnej państwa rosyjskiego. Umożliwiała ona ekspansję produktów przemysłu Królestwa Polskiego na niezwykle chłonne rynki rosyjskie. Głównie wyrobów włókienniczych oraz metalowo-hutniczych. Obok protekcyjnej polityki celnej państwa rosyjskiego ważny wpływ na rozwój niektórych gałęzi przemysłu w Królestwie Polskim miały bezpośrednie zamówienia rządowe. Ich rola była szczególnie widoczna w produkcji hutniczej, w okresie rozbudowy kolejnictwa w Rosji od lat 70. do początku XX w. Ważnym czynnikiem dynamizującym rozwój przemysłu były także przeobrażenia techniczno-technologiczne. W końcu XIX i na początku XX w. w Królestwie Polskim większość gałęzi przemysłu była już zmechanizowana. Mechanizacja produkcji wkraczała także do małych i średnich firm przemysłowych dzięki upowszechnieniu silników elektrycznych i spalinowych. Dane statystyczne w pełni potwierdzają proces dynamicznego rozwoju przemysłu w Królestwie Polskim od końca lat 70. XIX w. do wybuchu I wojny światowej. Pochodzą one ze skorowidzów i spisów zakładów przemysłowych za lata 1879, 1884, 1893, 1900, ksiąg adresowych za lata 1904 i 1913 oraz wydawnictw rosyjskiego Departamentu Górnictwa w Ministerstwie Przemysłu i Handlu za lata 1879, 1884, 1893 i 1900.