Od Autora

11

  Wykaz ważniejszych oznaczeń

12

  1. Wiadomości wstępne

13

  1.1. Podstawowe wiadomości i określenia

13

  1.2. Zasada działania i własności napędów hydrostatycznych i hydrokinetycznych

16

  1.3. Powstanie i rozwój historyczny napędów hydraulicznych

21

  1.4. Zastosowanie napędów i sterowania hydraulicznego w pojazdach i maszynach samo­jezdnych

22

  1.5. Symbole elementów hydraulicznych

24

  2. Podstawy teoretyczne napędów i sterowania hydraulicznego

31

  2.1. Podstawowe własności fizyczne cieczy

31

  2.2. Ruch cieczy w układach hydraulicznych

34

  2.3. Statyka i dynamika cieczy

37

  2.4. Straty przepływu, przykłady obliczeń

46

  2.5. Przepływy w szczelinach, przykłady obliczeń

56

  2.6. Przepływy wywołane ściśliwością cieczy i odkształceniami elementów, przykłady obliczeń

62

  2.7. Charakterystyki dynamiczne przewodów hydraulicznych, przykłady obliczeń

67

  2.8. Siły hydrauliczne, przykłady obliczeń

71

  2.9. Przemiana energii mechanicznej na hydrauliczną

82

  2.9.1. Maszyna wyporowa idealna, generator przepływu

82

  2.9.2. Maszyna wirowa idealna, generator ciśnienia

85

  3. Elementy przetwarzające energię w układach hydraulicznych

87

  3.1. Pompy wyporowe

87

  3.1.1. Zasada działania i podstawowe określenia

87

  3.1.2. Analiza pracy pompy wyporowej

89

  3.1.3. Wpływ ciśnienia i prędkości obrotowej na sprawność objętościową i mechaniczną pompy wyporowej

92

  3.1.4. Nierównomierność pracy pomp wyporowych

97

  3.1.5. Podstawowe schematy budowy pomp wyporowych

101

  3.1.6. Charakterystyki pomp wyporowych

110

  3.1.7. Przykłady rozwiązań konstrukcyjnych pomp wyporowych i ich własności

112

  3.2. Silniki wyporowe

137

  3.2.1. Zasada działania i podstawowe określenia

137

  3.2.2 Analiza pracy silnika hydraulicznego

139

  3.2.3. Nierównomierność pracy silników wyporowych

140

  3.2.4. Odwracalność pracy pomp i silników wyporowych, moment rozruchu

142

  3.2.5. Klasyfikacja silników, podstawowe schematy ich budowy i charakterystyki

143

  3.2.6. Przykłady rozwiązań konstrukcyjnych silników wyporowych i ich własności

146

  3.2.7. Porównanie własności silników szybkoobrotowych i wolnoobrotowych

160

  3.2.8. Przykłady podstawowych obliczeń pomp i silników

163

  3.3. Sterowanie i regulacja pomp i silników za pomocą zmiany objętości roboczej

167

  3.3.1. Zasady sterowania i regulacji

167

  3.3.2. Sterowanie mechaniczne (SM)

170

  3.3.3. Sterowanie elektromechaniczne (SEM)

171

  3.3.4. Sterowanie hydrauliczne objętościowe (SHO)

171

  3.3.5. Sterowanie hydrauliczne ciśnieniowe (SHP)

172

  3.3.6. Sterowanie serwohydrauliczne (SSH)

174

  3.3.7. Sterowanie elektryczne proporcjonalne (SEP)

178

  3.3.8. Sterowanie elektryczne serwo (SES)

180

  3.3.9. Regulacja stałej wydajności (RQ)

181

  3.3.10. Regulacja stałego ciśnienia (regulacja p = const, regulacja RP)

185

  3.3.11. Regulacja ciśnienia i wydajności (RPQ)

188

  3.3.12. Regulacja stałej mocy (RN)

189

  3.3.13. Regulacja stałej mocy z wyłączeniem ciśnieniowym

196

  3.3.14. Regulacja sumowa stałej mocy (RΣN)

197

  3.3.15. Regulacja zależna od prędkości obrotowej (Rn)

202

  3.3.16. Regulacja obciążenia granicznego (RG)

205

  3.3.17. Sterowanie i regulacja elektroniczna

206

  3.4. Siłowniki hydrauliczne

208

  3.4.1. Zasada działania, schematy budowy i podstawowe określenia

208

  3.4.2. Analiza pracy siłownika

213

  3.4.3. Przykłady rozwiązań konstrukcyjnych siłowników

216

  3.4.4. Obliczanie siłowników

222

  3.4.5. Przykłady obliczeń siłowników

228

  4. Elementy sterujące w układach hydraulicznych, zawory

231

  4.1. Podstawowe określenia i podział zaworów

231

  4.2. Zawory ciśnieniowe

234

  4.2.1. Zawory bezpieczeństwa i przelewowe

234

  4.2.2. Zawory kolejności działania (zawory priorytetowe)

240

  4.2.3. Zawory redukcyjne

241

  4.2.4. Zawory różnicowe

244

  4.2.5. Zawory ciśnieniowe proporcjonalne

245

  4.3. Zawory kierunkowe

246

  4.3.1. Zawory odcinające

246

  4.3.2. Zawory zwrotne

246

  4.3.3. Zawory rozdzielcze

247

  4.4. Zawory natężeniowe

272

  4.4.1. Zawory dławiące

272

  4.4.2. Regulatory przepływu

275

  4.5. Zawory elektrohydrauliczne

280

  4.5.1. Zawory elektrohydrauliczne serwo

286

  4.5.2. Zawory elektrohydrauliczne proporcjonalne

302

  4.5.3. Wyposażenie elektroniczne zaworów elektrohydraulicznych

314

  4.6. Obliczanie zaworów

321

  4.7. Przykłady obliczeń statycznych zaworów

325

  4.7.1. Obliczanie charakterystyki statycznej zaworu przelewowego

325

  4.7.2. Obliczanie charakterystyki statycznej regulatora przepływu

327

  5. Elementy pomocnicze

329

  5.1. Akumulatory hydrauliczne

329

  5.1.1. Zasada działania i zastosowanie akumulatorów hydraulicznych

329

  5.1.2. Rodzaje akumulatorów

330

  5.1.3. Obliczanie akumulatorów

332

  5.1.4. Budowa akumulatorów

337

  5.2. Uszczelnienia

338

  5.2.1. Podstawowe określenia i podział uszczelnień

338

  5.2.2. Uszczelnienia spoczynkowe

338

  5.2.3. Uszczelnienia ruchowe

340

  5.3. Filtry

354

  5.3.1. Zasada działania filtrów i pochodzenie zanieczyszczeń w cieczy roboczej

354

  5.3.2. Metody i wymagana dokładność filtrowania

355

  5.3.3. Usytuowanie filtru w instalacji hydraulicznej

359

  5.3.4. Przykłady budowy filtrów

361

  5.3.5. Dobór wymiarów filtrów

361

  5.4. Zbiorniki, chłodnice i nagrzewnice, przewody i łączniki hydrauliczne

363

  5.4.1. Zbiorniki

363

  5.4.2. Chłodnice i nagrzewnice

366

  5.4.3. Przewody hydrauliczne

369

  5.4.4. Łączniki hydrauliczne

374

  6. Sterowanie i układy połączeń w napędach hydraulicznych

380

  6.1. Ogólny schemat blokowy i metody sterowania napędów hydraulicznych

380

  6.1.1. Ogólne metody sterowania napędów hydraulicznych

380

  7. Projektowanie i obliczanie układów hydraulicznych

410

  7.1. Ogólne zasady projektowania układów hydraulicznych

410

  7.2. Obliczenia przepływowe

411

  7.3. Bilans cieplny i obliczenia termiczne układów hydraulicznych

415

  7.4. Przykład obliczeń przepływowych i cieplnych układu hydraulicznego

417

  8. Przekładnie hydrostatyczne

427

  8.1. Zasada działania i podstawowe określenia

427

  8.2. Najważniejsze parametry napędu ruchu obrotowego

428

  8.3. Układy połączeń, zmiana kierunku ruchu i hamowanie za pomocą przekładni

430

  8.4. Analiza pracy przekładni hydrostatycznej

431

  8.4.1. Ogólne zależności obowiązujące dla przekładni

431

  8.4.2. Przekładnia sterowana przez zmianę objętości roboczej pompy i silnika

434

  8.5. Praca przekładni hydrostatycznej w hydromechanicznych układach napędowych

437

  8.6. Praca przekładni hydrostatycznej w napędach jazdy

439

  8.6.1. Warunki pracy napędu jazdy

439

  8.6.2. Własności przekładni hydrostatycznej w napędzie jazdy

442

  8.6.3. Ogólny schemat budowy i sterowanie przekładni hydrostatycznych w napędach jazdy maszyn kołowych

444

  8.6.4. Hydromechaniczne napędy jazdy z przekładniami hydrostatycznymi w maszynach kołowych

449

  8.6.5. Przekładnie hydrostatyczne w maszynach gąsienicowych

454

  8.7. Przykłady rozwiązań przekładni hydrostatycznych

455

  8.8. Obliczanie przekładni hydrostatycznych

467

  8.8.1. Ogólne zasady obliczeń

467

  8.8.2. Przykład obliczeń przekładni

470

  9. Hydrauliczne serwomechanizmy kierownicze pojazdów kołowych

474

  9.1. Ogólne podstawy budowy, klasyfikacja i zarys rozwoju historycznego

474

  9.2. Geometria układów kierowniczych i opory skręcania kół

477

  9.3. Hydrauliczne serwomechanizmy kierownicze z mechanicznym sprzężeniem zwrotnym (serwomechanizmy hydromechaniczne)

485

  9.3.1. Zasada działania i zastosowanie

484

  9.3.2. Konstrukcja mechanicznego układu kierowniczego i rozmieszczenie zaworu rozdzielczego i siłownika

485

  9.3.3. Zawory rozdzielcze

490

  9.3.4. Przykład konstrukcji serwomechanizmu hydromechanicznego

499

  9.4. Serwomechanizmy kierownicze z hydraulicznym sprzężeniem zwrotnym (serwomechanizmy pełnohydrauliczne)

503

  9.4.1. Zasada działania i zastosowanie

503

  9.4.2. Serwomechanizm pełnohydrauliczny Orbitrol

506

  9.5. Hydrauliczne serwomechanizmy kierownicze z elektrycznym sprzężeniem zwrotnym

510

  9.5.1. Zasada działania

510

  9.5.2. Przykład hydraulicznego serwomechanizmu kierowniczego z elektrycznym sprzężeniem zwrotnym

513

  9.6. Instalacja hydrauliczna serwomechanizmów kierowniczych i jej podstawowe elementy

516

  9.6.1. Siłowniki

516

  9.6.2. Pompy/

518

  9.6.3. Instalacja hydrauliczna

520

  9.7. Projektowanie serwomechanizmów kierowniczych

526

  9.7.1. Ogólne zasady projektowania

526

  9.7.2. Obliczanie serwomechanizmów kierowniczych dla stanów ustalonych

526

  9.7.3. Przykład obliczeń hydromechanicznego serwomechanizmu kierowniczego

528

  9.7.4. Przykład obliczeń pełnohydraulicznego serwomechanizmu kierowniczego

532

  10. Podnośniki hydrauliczne do narzędzi zawieszanych w ciągnikach rolniczych

533

  10.1 Systemy zawieszania narzędzi w ciągnikach

533

  10.2. Wymagania dotyczące systemów sterowania i programów regulacji podnośnika

537

  10.3. Programy regulacji podnośnika

538

  10.4. Ogólna budowa regulatorów podnośnika

544

  10.5. Układy hydrauliczne podnośników

546

  10.6. Przykłady konstrukcji podnośników

551

  10.6.1. Podnośniki z regulatorami mechaniczno-hydraulicznymi

551

  10.6.2. Podnośnik z regulatorem hydraulicznym

557

  10.6.3. Podnośnik z regulatorem elektronicznym

559

  10.7. Projektowanie podnośników

563

  11. Napęd i sterowanie hydrauliczne osprzętu

  Hydrauliczne układy tłumienia drgań podwozia

  Hamulce hydrauliczne z obcym zasilaniem

567

  11.1. Zasady budowy i zastosowanie

567

  11.2. Ogólny podział napędów hydraulicznych osprzętu

568

  11.3. Napędy z pompami stałej wydajności

568

  11.4. Napędy z pompami zmiennej wydajności

570

  11.5. Przykłady rozwiązań napędów hydraulicznych osprzętu z pompami stałej wydajności 575

  11.6. Przykłady rozwiązań napędów hydraulicznych osprzętu z pompami zmiennej wydajności

579

  11.7. Przykłady rozwiązań napędów hydraulicznych osprzętu z mikroprocesorowym programowanym sterowaniem

586

  11.8. Hydrauliczne układy tłumienia drgań podwozia (stabilizatory)

589

  11.9. Hamulce hydrauliczne z obcym zasilaniem

593

  12. Ciecze robocze, obsługa i eksploatacja napędów hydraulicznych

598

  21.1. Ciecze robocze stosowane w napędach hydraulicznych

598

  12.1.1. Wymagane własności cieczy

598

  12.1.2. Ciecze robocze zwykłe

602

  12.1.3. Ciecze robocze trudno zapalne

602

  12.1.4. Ciecze robocze przyjazne dla otoczenia (biologicznie rozkładalne)

603

  12.2. Montaż, płukanie i pierwsze uruchamianie układu hydraulicznego

604

  12.3. Obsługa i konserwacja urządzeń hydraulicznych

606

  12.4. Remonty urządzeń hydraulicznych

607

  Literatura

609

  Skorowidz rzeczowy

614