Zbiór dziewiętnastu najznakomitszych nowel i opowiadań Bolesława Prusa.

Małe formy narracyjne nowele i opowiadania to trzeci po felietonistyce i powieściopisarstwie dział twórczości Prusa, wysoko notowany przez współczesnych i potomnych. Atutem tych utworów są wnikliwe, psychologicznie zarysowanie, sylwetek bohaterów. Ich przygody nie kojarzą się nam z tradycją awanturniczą i nie zadziwiają przypadkami nadzwyczajnymi. Przykuwają jednak naszą uwagę treściami społecznymi, problematyką moralną, delikatnością rysunku życia wewnętrznego, sugestywnością wymowy parabolicznej i starannością konstrukcji.

W tomie zamieszczono następujące utwory: Filozof i prostak, Pod szychtami, Ogród saski, Konkurs żniwiarek, Doktor filozofii na prowincji, Szkatułka babki, Nawrócony, On, Milknące głosy, Pleśń świata, Przy księżycu, Na wakacjach, Żywy telegraf, Cienie, W górach, Z legend dawnego Egiptu, Sen, Opowiadanie lekarza i Widziadła.