Деталі електронної книги

Międzynarodowy alfabet fonetyczny w slawistyce

Międzynarodowy alfabet fonetyczny w slawistyce

Piotr Rybka

Eлектронна книга

Książkę można określić jednym słowem jako swoisty przewodnik po transkrypcji międzynarodowej. Zawarto w niej spotykane w literaturze fonetycznej wzory transkrypcji oraz opracowane na podstawie tych wzorów autorskie propozycje konstruowania bardziej skomplikowanych symboli fonetycznych. W polskim piśmiennictwie językoznawczym brakuje pełnego opisu obecnie obowiązujących symboli alfabetu międzynarodowego. W zamyśle autora omawiana publikacja ma wypełnić tę lukę.

Dobór przykładów i symboli ma służyć przede wszystkim badaczom języków słowiańskich. Z monografii mogą korzystać także lingwiści innych specjalności, a także logopedzi. Jest to jednak pozycja raczej specjalistyczna niż popularnonaukowa, dlatego może być trudna w odbiorze dla czytelnika bez podstawowego przygotowania fonetycznego.

Praca składa się z 10 rozdziałów. Pierwszy rozdział zawiera w skrócie zarysowaną historię Międzynarodowego Towarzystwa Fonetycznego i samego alfabetu międzynarodowego. Kolejne dwa rozdziały zawierają wszystkie zestawy symboli IPA wraz z klasyfikacją objaśniającą sposób użycia tych symboli, a także ogólne zalecenia Międzynarodowego Towarzystwa Fonetycznego dotyczące transkrypcji w konwencji międzynarodowej.

Dalsze rozdziały poświęcono, odpowiednio, sposobom transkrybowania typów fonacji i cech prozodycznych, spółgłosek oraz samogłosek. W oddzielnej części zebrano wzory transkrybowania różnorodnych artykulacji złożonych (artykulacje podwójne, palatalizacja, labializacja, afrykaty, geminacja, typy wybuchu, nazalizacja, dyftongi).

Przedostatni rozdział poświęcony jest szczególnym zagadnieniom fonetyki języków słowiańskich, gdzie omówiono między innymi kwestie związane z transkrybowaniem r frykatywnego, spółgłosek spalatalizowanych lub trących wariantów spółgłosek nosowych.

Dodatkowo opracowanie zawiera przykłady transkrypcji pojedynczych wyrazów i dłuższych tekstów z różnych języków słowiańskich, zestawienie porównawcze symboli alfabetu slawistycznego i międzynarodowego, a także szczegółowy spis symboli IPA z podaniem ich wartości, nazw, kodów komputerowych i sposobów transkrypcji uproszczonej.

Spis treści

 

Wstęp / 5

 

1. Zarys historii IPA / 13

 

2. Zestawy i typologia symboli IPA / 19

 

3. Zasady Międzynarodowego Towarzystwa Fonetycznego / 31

 

4. IPA a alfabet slawistyczny / 35

 

5. Fonacja i prozodia / 49

5.1. Odmiany fonacji / 49

5.2. Prozodia i sylabiczność / 51

 

6. Spółgłoski / 61

6.1. Spółgłoski w IPA / 61

6.2. Spółgłoski wargowe (labialne) / 66

6.3. Spółgłoski zębowe (dentalne) i dziąsłowe (alweolarne) / 67

6.4. Spółgłoski retrofleksyjne i dorsalne (grzbietowe) / 69

6.5. Spółgłoski gardłowe (faryngalne) i krtaniowe (glottalne) / 71

6.6. Zwarcie krtaniowe „dźwięczne” i „bezdźwięczne” / 72

 

7. Samogłoski / 75

7.1. Samogłoski w IPA / 75

7.2. Samogłoski niezgłoskotwórcze / 77

7.3. Symbole samogłosek w alfabecie slawistycznym i ich odpowiedniki w IPA / 79

 

8. Artykulacje złożone / 83

8.1. Artykulacje podwójne / 83

8.2. Palatalizacja / 84

8.3. Labializacja i delabializacja / 86

8.4. Afrykaty / 88

8.5. Odmiany wybuchu (plozji) / 90

8.6. Geminaty / 92

8.7. Unosowienie samogłosek i odnosowienie spółgłosek nosowych / 94

8.8. Dyftongi / 97

 

9. Szczególne problemy fonetyki języków słowiańskich / 99

9.1. Polskie spółgłoski przedniojęzykowe / 99

9.2. Polskie spółgłoski pre- i postpalatalne / 101

9.3. Spalatalizowane spółgłoski szumiące / 104

9.4. [r] trące (frykatywne) / 105

9.5. [r] jednouderzeniowe / 106

9.6. Trące warianty spółgłosek nosowych / 107

9.7. Spółgłoski boczne w językach słowiańskich / 108

 

10. Przykłady transkrypcji / 111

10.1. Język czeski / 111

10.2. Język polski / 112

10.3. Język rosyjski / 114

10.4. Język słoweński / 114

 

11. Spis symboli IPA / 117

 

Bibliografia / 153

Spis rysunków i tabel / 158

 

Summary / 160

Резюме / 161

  • Назва: Międzynarodowy alfabet fonetyczny w slawistyce
  • Автор: Piotr Rybka
  • ISBN: 978-8-3801-2387-8, 9788380123878
  • Дата видання: 2016-08-16
  • Формат: Eлектронна книга
  • Ідентифікатор видання: e_08jm
  • Видавець: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego