E-book details

Zrównoważony rozwój - naturalny wybór

Zrównoważony rozwój - naturalny wybór

Małgorzata Burchard-Dziubińska, Dominik Drzazga, Agnieszka Rzeńca

Ebook

Koncepcja zrównoważonego rozwoju wydaje się najlepszym osiągalnym sposobem urządzenia współczesnego świata, dającym szansę trwałego i sprawiedliwego rozwoju ludzkiej społeczności zarówno w skali globalnej, jak i lokalnej. Jest podejściem holistycznym, integrującym materialne i niematerialne elementy ludzkiego życia i gospodarowania. Choć, jak zaznaczono w tytule książki, zrównoważony rozwój powinien być naturalnym wyborem każdego z nas, autorzy mają świadomość, że złożoność współczesnego świata wymaga podjęcia wysiłku poznawczego, aby lepiej rozumieć aspekty społeczne, przyrodnicze i ekonomiczne, które determinują rozwój oraz służące mu procesy decyzyjne.

Książka adresowana jest do szerokiego kręgu czytelników reprezentujących zwłaszcza środowisko akademickie i różne szczeble władzy. Może być także wykorzystywana jako literatura pomocna w zdobywaniu wiedzy o tym, jak podejmować działania w sferze planowania przestrzennego i rozwoju społeczno-gospodarczego zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju. Jest to tym istotniejsze, że pojęcie zrównoważonego rozwoju stało się niemal wszechobecne w ustawodawstwie Unii Europejskiej, skąd przenika do prawa krajowego i praktyki gospodarczej. Prawidłowe rozumienie kategorii zrównoważonego rozwoju jest zatem kluczowe także z uwagi na jego pragmatyczne znaczenie. Wątkiem przewodnim pracy są zagadnienia związane z wykorzystywaniem i ochroną środowiska przyrodniczego.
 

ROZDZIAŁ 1. IDEA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU (Małgorzata Burchard-Dziubińska)
1.1. Zrównoważony rozwój – wprowadzenie do problematyki 9
1.2. Od raportu Brundtland do Rio +20 15
1.3. Zrównoważony rozwój jako ład zintegrowany 22
1.4. Mierzenie zrównoważonego rozwoju 23
1.5. Rozwój zrównoważony w Unii Europejskiej 30
Literatura 32

ROZDZIAŁ 2. ŁAD PRZYRODNICZY (Agnieszka Rzeńca)
2.1. Przyroda, środowisko przyrodnicze, zasoby naturalne 35
2.1.1. Środowisko i jego funkcje 35
2.1.2. Zasoby przyrody 40
2.2. Kapitał przyrodniczy i jego ochrona 47
2.2.1. Geneza i motywy ochrony kapitału przyrodniczego 48
2.2.2. Współczesne trendy w ochronie przyrody/kapitału przyrodniczego 51
2.3. Formy ochrony przyrody jako instrument ochrony kapitału przyrodniczego 59
2.3.1. Krajowe formy ochrony przyrody 60
2.3.2. Formy ochrony przyrody w wybranych krajach UE 65
2.3.3. Międzynarodowe sieci obszarów chronionych 67
Literatura 72

ROZDZIAŁ 3. ŁAD PRZESTRZENNY (Dominik Drzazga)
3.1. Równoważenie rozwoju w wymiarze przestrzennym (terytorialnym) – współczesne problemy i wyzwania 77
3.1.1. Przestrzeń i terytorium 79
3.1.2. Pojęcie ładu przestrzennego 81
3.1.3. Istota ładu przestrzennego. Przestrzenna integracja ładów cząstkowych w koncepcji zrównoważonego rozwoju 82
3.2. Koncepcje ładu przestrzennego miast i systemów osadniczych 85
3.2.1. Modele „zrównoważonego” rozwoju przestrzennego obszarów zurbanizowanych 86
3.2.2. Środowisko przyrodnicze w kształtowaniu rozwoju przestrzennego w ujęciu ponadlokalnym (wielkoprzestrzennym) 97
3.3. Rewitalizacja jako narzędzie polityki reurbanizacji 101
3.4. Wskaźniki ładu przestrzennego (zrównoważonego rozwoju przestrzennego) 104
Literatura 107

ROZDZIAŁ 4. ŁAD GOSPODARCZY (Małgorzata Burchard-Dziubińska)
4.1. Ład gospodarczy – ujęcie makroekonomiczne i sektorowe 109
4.1.1. Trwałość rozwoju 109
4.1.2. Zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi 121
4.2. Ład gospodarczy – ujęcie mikroekonomiczne 124
4.2.1. Zrównoważona produkcja 124
4.2.2. Prawa człowieka 125
4.2.3. Ochrona własności intelektualnej 126
4.2.4. Wykorzystywanie środowiska przyrodniczego 128
4.2.5. Wpływ idei zrównoważonego rozwoju na zarządzanie przedsiębiorstwem 135
4.2.6. Zrównoważona konsumpcja 143
4.3. Rola państwa w budowaniu ładu gospodarczego 146
4.3.1. Rozwój „zielonej” gospodarki 148
Literatura 151

ROZDZIAŁ 5. ŁAD SPOŁECZNY (Małgorzata Burchard-Dziubińska)
5.1. Definiowanie ładu społecznego 155
5.2. Świadomość ekologiczna społeczeństwa w ładzie zintegrowanym 156
5.3. Budowanie społeczeństwa obywatelskiego 157
5.4. Zdrowie środowiskowe jako element ładu społecznego 161
5.5. Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju 165
5.6. Homo oeconomicus v. homo sustinens 166
5.7. Wskaźniki ładu społecznego 169
Literatura 171

ROZDZIAŁ 6. ŁAD INSTYTUCJONALNY
6.1. Instytucje w budowaniu zrównoważonego rozwoju (Małgorzata Burchard-Dziubińska) 173
6.2. Popyt i podaż instytucji na rzecz zrównoważonego rozwoju (Małgorzata Burchard-Dziubińska) 174
6.3. Prawne podstawy zrównoważonego rozwoju (Małgorzata Burchard-Dziubińska) 177
6.4. Instytucjonalne aspekty ochrony kapitału przyrodniczego (Agnieszka Rzeńca) 182
6.4.1. Regulacje prawne a ochrona kapitału przyrodniczego 182
6.4.2. Administracja publiczna i jej rola w stymulowaniu zrównoważonego rozwoju 184
6.4.3. Rola samorządów terytorialnych w kreowaniu zrównoważonego rozwoju 187
6.4.4. Ochrona kapitału przyrodniczego w gminie 190
6.4.5. Organy i służby ochrony przyrody 193
6.4.6. Klasyfikacja i przegląd wybranych instrumentów ochrony kapitału przyrodniczego 197
6.5. Instytucjonalne aspekty kształtowania ładu przestrzennego (Dominik Drzazga) 203
6.5.1. Rola polityki przestrzennej w osiąganiu spójności terytorialnej 204
6.5.2. Polityka i planowanie zagospodarowania przestrzennego w procesie zintegrowanego zarządzania rozwojem jednostek terytorialnych 208
6.5.3. Istota planowania przestrzennego 212
6.5.4. Funkcje, cechy i zasady planowania przestrzennego 214
6.5.5. Hierarchiczność planowania 224
6.5.6. Elementy planu i typologia aktów planowania przestrzennego 229
6.5.7. Międzynarodowe inicjatywy w zakresie kształtowania ładu przestrzennego 232
Literatura 240

Zakończenie 245
Spis rysunków 249
Spis tabel 251
 

  • Title: Zrównoważony rozwój - naturalny wybór
  • Author: Małgorzata Burchard-Dziubińska, Agnieszka Rzeńca, Dominik Drzazga
  • ISBN: 978-83-796-9195-1, 9788379691951
  • Date of issue: 2014-07-21
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0e2a
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego