E-book details

Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych (IV-XV wiek)

Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych (IV-XV wiek)

Małgorzata B. Leszka, Mirosław J. Leszka

Ebook

Autorzy opowiadają o kobietach na najwyższych szczeblach władzy w dziejach Bizancjum (IV–XV w.), ich roli w polityce i dworskich knowaniach, zwłaszcza w okresach przejściowych lub czasach kryzysu państwa, kiedy okoliczności sprzyjały podejmowaniu działań przez cesarskie małżonki bądź matki. Przez pryzmat losów cesarzowych przybliżają w barwny i bardzo przystępny sposób historię Bizancjum, dzieje obfitujące w dramatyczne wydarzenia, których uczestniczkami, a nierzadko również inicjatorkami, były tytułowe bazylisy. Czytelnik ma szansę podczas lektury nie tylko spotkać się z przedstawionymi z pasją, ożywionymi postaciami cesarzowych (opowieści o 25 niezwykłych kobietach – od Heleny, matki Konstantyna Wielkiego do Marii z Trapezuntu), ale również wkroczyć w ich świat codzienny sprzed stuleci: dowiedzieć się, jak można było zostać cesarzową, jak wyglądało życie na dworze, pożycie z cesarskim małżonkiem, macierzyństwo, udział w ceremoniach, religijność, jaka była rola tych kobiet w polityce, w intrygach, a wreszcie, co działo się z bazylisami po utracie pozycji.

„O cesarzowej Teofano, żonie Romana II, a później Nicefora Fokasa, pisali nie tylko znawcy dziejów Imperium Bizantyńskiego, ale i twórcy tej miary, co Guy de Maupassant czy na gruncie polskim Tadeusz Miciński. Jej życie bowiem z pewnością doskonale nadaje się na kanwę powieści czy dramatu. Mamy w nim wszystko, co pobudza wyobraźnię badacza, pisarza lub zwykłego śmiertelnika – piękną kobietę, która zrobiła wielką karierę – z córki szynkarza stała się władczynią najpotężniejszego wówczas państwa, wielkie namiętności – miłość, nienawiść, zdradę, żądzę władzy, a wreszcie zbrodnię”.

(z rozdziału Mężobójczyni? Teofano)

Wstęp 7

Część pierwsza. Na cesarskim dworze 9

I. Bizancjum – Konstantynopol – Nicea 11

II. Cesarzowe bizantyńskie. Garść informacji na początek 37

III. Drogi do cesarskiego pałacu 49

• Pochodzenie cesarzowych 49

• Konkursy na cesarską małżonkę 58

• Koronacje cesarzowych 64

• Cesarskie śluby i wesela 67

IV. Codzienne życie cesarzowych 71

• Pożycie małżeńskie 71

• Macierzyństwo 76

– Narodziny dzieci 76

– Opieka nad dziećmi 80

– Matki a dzieci. Więzi emocjonalne 83

• Udział w ceremoniach świeckich i religijnych 88

• Działalność fundacyjna i filantropijna 91

• Religijność 95

• Patronki uczonych i literatów 101

V. Rola cesarzowych w sprawowaniu władzy w państwie 103

• Władza zza tronu 105

• Regentki 109

• Samodzielne rządy 112

Cesarzowe na „emeryturze”. 115

Losy cesarzowych po utracie pozycji „pierwszej damy” 115

• Miejsca wiecznego spoczynku 121

Część druga. Żywoty cesarzowych 125

1. Wzór bizantyńskiej cesarzowej. Helena - Małgorzata B. Leszka 126

2. Trzy żony Konstancjusza II. Bezimienna, siostra Gallusa, Euzebia, Faustyna - Małgorzata B. Leszka 134

3. Bizantyńska Herodiada. Eudoksja - Małgorzata B. Leszka 146

4. Cesarska siostra. Pulcheria - Małgorzata B. Leszka 156

5. Augusta z Palestyny. Atenais-Eudocja - Małgorzata B. Leszka 166

6. Ja cesarzowa. Weryna - Mirosław J. Leszka 176

7. Opoka cesarstwa. Ariadna - Mirosław J. Leszka 186

8. Niewierna bazylisa. Zenonis - Mirosław J. Leszka 194

9. Cesarzowa bez korony. Anicja Juliana - Mirosław J. Leszka 202

10. Od niewolnicy do cesarzowej. Lupicyna-Eufemia - Mirosław J. Leszka 212

11. Cesarska purpura albo śmierć. Teodora - Teresa Wolińska 222

12. Ambitna siostrzenica Teodory. Zofia - Mirosław J. Leszka 242

13. Bizantyńska Hekabe. Konstantyna - Mirosław J. Leszka 252

14. Żona tyrana. Leoncja - Mirosław J. Leszka 264

15. Pierwsza żona Herakliusza. Fabia-Eudocja - Małgorzata B. Leszka 276

16. Siostrzenica-żoną. Martyna - Mirosław J. Leszka 284

17. Bazyleus Romajów. Irena - Mirosław J. Leszka 294

18. Obrończyni ikon. Teodora - Małgorzata B. Leszka 306

19. Czarnooka piękność. Zoe - Mirosław J. Leszka 318

20. Mężobójczyni? Teofano - Mirosław J. Leszka 334

21. Siostry u władzy. Zoe i Teodora - Małgorzata B. Leszka 346

22. Ofiara Andronika. Maria z Antiochii - Mirosław J. Leszka 356

23. Łacinniczka na bizantyńskim tronie. Anna Sabaudzka - Małgorzata B. Leszka 364

24. Serbka na bizantyńskim tronie. Helena Dragasz - Zofia A. Brzozowska 372

25. Ostatnia cesarzowa Bizancjum. Maria z Trapezuntu - Mirosław J. Leszka 384

Cesarzowe bizantyńskie w telegraficznym skrócie. Notki biograficzne 391

Lista cesarzowych 401

Wskazówki bibliograficzne 405

Indeks 411

  • Title: Bazylisa. Świat bizantyńskich cesarzowych (IV-XV wiek)
  • Author: Małgorzata B. Leszka, Mirosław J. Leszka
  • ISBN: 978-8-3808-8328-4, 9788380883284
  • Date of issue: 2017-03-27
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0h2p
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego