E-book details

Przemiany funkcjonalno-przestrzenne Starego Miasta w Mysłowicach w latach 1913-2013

Przemiany funkcjonalno-przestrzenne Starego Miasta w Mysłowicach w latach 1913-2013

Weronika Dragan

Ebook

Monografia posiada charakter empiryczno-teoretyczny i podejmuje próbę wyjaśnienia przemian przestrzeni i funkcji dzielnicy staromiejskiej w Mysłowicach od feudalizmu po współczesność, koncentrując się zwłaszcza na dwóch etapach ewolucji tego obszaru – maksymalnym rozwoju i międzynarodowej randze ośrodka (okres historyczny – 1913 r.) oraz współczesnym regresie funkcjonalnym i znaczeniu lokalnym miasta (2013 r.). W opracowaniu zastosowano ewolucyjne podejście do problemu badawczego, jednak wyjaśnianie przemian Starego Miasta przeprowadzono w odniesieniu do całej struktury funkcjonalno-przestrzennej Mysłowic, co wskazuje z kolei na podejście systemowe. Ponadto każdy zasadniczy rozdział zakończony jest próbą modelowego wyjaśniania przekształceń przestrzenno-funkcjonalnych, tak obszaru badań, jak i całego miasta. Ważnym elementem niniejszego studium jest również zastosowanie koncepcji teoretycznych takich jak miast-wrót i struktur dyssypatywnych. Procedurę badawczą oparto na obszernych materiałach archiwalnych (m.in. kartograficznych, księgach adresowych, publikacjach prasowych) oraz współczesnych (m.in. inwentaryzacji urbanistycznej i dokumentach planistycznych), których analiza umożliwiła odtworzenie lokalizacji poszczególnych działalności gospodarczych w przestrzeni Starego Miasta w obydwu wydzielonych okresach czasowych. Efektem przeprowadzonych badań, poza wspomnianą już uprzednio próbą skonstruowania modelu przemian funkcjonalno-przestrzennych Mysłowic ze szczególnym uwzględnieniem dzielnicy staromiejskiej, są również wielkoformatowe mapy prezentujące rozmieszczenie działalności gospodarczych w 1913 r. i 2013 r.

Niniejsze studium adresowane jest przede wszystkim do badaczy problematyki miejskiej, a zatem m.in. geografów, historyków, urbanistów i planistów, ale także do nauczycieli i mieszkańców miasta Mysłowice.

Spis treści

 

Wstęp / 5

 

R o z d z i a ł 1

Założenia metodologiczne opracowania / 11

Pojęcie miasta i złożoność kryteriów jego identyfikacji w dotychczasowej literaturze przedmiotu / 11

Problemy badawcze miasta. Ujęcie strukturalne / 13

Przestrzeń miasta i jej własności / 16

Kryteria i podziały koncepcji badawczych dotyczących przestrzeni miejskiej / 17

Struktura funkcjonalno-przestrzenna miasta w świetle literatury przedmiotu / 21

Badania własne / 24

 

R o z d z i a ł 2

Zarys fizyczno-geograficzny i rys historyczny rozwoju Mysłowic / 29

Środowiskowe uwarunkowania rozwoju miasta / 29

Mysłowice na tle kształtowania się miast konurbacji katowickiej / 30

Zarys rozwoju funkcjonalno-przestrzennego miasta / 37

Kształtowanie się historycznego styku trzech cesarstw / 42

 

R o z d z i a ł 3

Mysłowice w 1913 r. jako miasto o znaczeniu międzynarodowym / 45

Uwarunkowania rozwoju funkcjonalno-przestrzennego miasta / 45

Międzynarodowa ranga Mysłowic jako wyraz funkcji granicznych / 49

Układ przestrzenny Starego Miasta / 54

Przestrzeń gospodarcza Starego Miasta / 57

Modelowe ujęcie Mysłowic jako miasta nadgranicznego / 66

 

R o z d z i a ł 4

Mysłowice w 2013 r. jako miasto o znaczeniu lokalnym / 69

Uwarunkowania regresu funkcjonalno-przestrzennego miasta / 69

Układ przestrzenny Starego Miasta / 71

Degradacja i rewitalizacja przestrzeni Starego Miasta / 76

Przestrzeń gospodarcza Starego Miasta / 80

Modelowe ujęcie regresu funkcjonalnego Mysłowic / 84

 

R o z d z i a ł 5

Dynamika przemian struktury funkcjonalno-przestrzennej Starego Miasta / 89

Przemiany struktury funkcjonalno-przestrzennej Starego Miasta / 89

Przemiany funkcjonalno-przestrzenne Rynku / 98

Modelowe ujęcie przemian struktury funkcjonalno-przestrzennej Starego Miasta w Mysłowicach / 101

 

Podsumowanie i wnioski / 107

 

Aneks / 111

Literatura i materiały źródłowe / 153

 

Summary / 165

Zusammenfassung / 167

 

Spis fotografii /169

Spis rycin / 171

Spis tabel / 175

Spis załączników / 177

  • Title: Przemiany funkcjonalno-przestrzenne Starego Miasta w Mysłowicach w latach 1913-2013
  • Author: Weronika Dragan
  • ISBN: 978-8-3801-2885-9, 9788380128859
  • Date of issue: 2017-03-30
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0h5g
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego