Details zum E-Book

Cechy indywidualne i czynniki środowiskowe a autonomia uczenia się

Cechy indywidualne i czynniki środowiskowe a autonomia uczenia się

Anna Studenska

E-book

Książka „Cechy indywidualne i czynniki środowiskowe a autonomia uczenia się" skierowana jest do nauczycieli, badaczy oraz wszystkich osób zainteresowanych samodzielnym uczeniem się. W projektowaniu badań i redagowaniu pracy korzystano z aktualnych teorii wykorzystywanych w psychologii i dydaktyce. W pracy uwzględniono potrzeby praktyki, zwłaszcza w zakresie diagnozowania poziomu autonomii w uczeniu się. W publikacji omówiono zagadnienie autonomii w uczeniu się oraz jej uwarunkowania. Przedstawiono pojęcia autonomii, autonomii uczenia się, samoregulacji, metapoznania oraz strategii uczenia się. Dokonano przeglądu wybranych z literatury badań związków płci, wieku, temperamentu oraz wspomagania autonomii przez środowisko rodzinne i szkolne z autonomią oraz autonomią uczenia się. Zamieszczono także propozycję klasyfikacji sposobów, które nauczyciele mogą wykorzystać, by wspierać rozwój autonomii swoich uczniów w nabywaniu wiedzy i umiejętności. W części książki prezentującej badania własne, opisano stworzone dla potrzeb badań narzędzie do pomiaru poczucia trudności autonomicznego uczenia się. Zaprezentowano również wyniki weryfikacji modelu tłumaczącego trudność odczuwaną podczas samodzielnego nabywania wiedzy i umiejętności. W modelu uwzględniono cechy temperamentu, wsparcie środowiska szkolnego i rodzinnego, poziom, w jakim osoba preferuje wspieranie jej samodzielności w uczeniu się, jej autonomię ogólną, motywację oraz poczucie własnej skuteczności. Uzyskane wyniki badań skrótowo i przystępnie podsumowano. Treść pracy stwarza osobom pracującym w edukacji okazję do pogłębienia własnej wiedzy na temat możliwości stymulowania autonomii młodych ludzi. Przedstawiony w pracy autorski kwestionariusz umożliwia zarówno diagnozę potrzeb uczniów dotyczących wspierania ich w samodzielnym nabywaniu wiedzy i umiejętności, jak i przeprowadzenie badań związków i uwarunkowań trudności samodzielnego uczenia się.

Spis treści

 

Wstęp / 5

 

Część pierwsza: Autonomia w świetle literatury

1. Pojęcie autonomii / 15

1.1. Autonomia jednostki w wybranych koncepcjach filozoficznych / 16

1.2. Psychologiczne koncepcje autonomii jednostki / 19

1.3. Koncepcje autonomii jednostki w pedagogice / 25

1.3.1. Autonomia jako cel wychowania i kształcenia / 25

1.3.2. Nurt Nowego Wychowania i szkoły alternatywne / 28

1.3.3. Teorie wychowania a autonomia / 29

1.3.4. Autonomia w subdyscyplinach pedagogiki / 30

1.4. Podobieństwa i różnice omówionych filozoficznych, psychologicznych i pedagogicznych ujęć autonomii / 31

2. Pojęcie autonomii uczenia się / 33

2.1. Definicje autonomii uczenia się i kompetencje wymagane do jej osiągnięcia / 33

2.2. Pojęcia związane z autonomią uczenia się / 35

2.2.1. Samoregulacja oraz samoregulacja uczenia się / 35

2.2.2. Samokształcenie / 38

2.2.3. Strategie uczenia się / 40

2.2.4. Metapoznanie w uczeniu się / 44

 

Część druga: Psychodydaktyczne i metodologiczne problemy badań poczucia trudności autonomicznego uczenia się w świetle literatury

3. Pomiar autonomii oraz autonomii w uczeniu się / 49

3.1. Pomiar autonomii ogólnej / 49

3.2. Pomiar autonomii i samoregulacji w uczeniu się / 52

4. Korelaty autonomii i autonomii w uczeniu się / 57

4.1. Autonomia a wybrane wyznaczniki funkcjonowania jednostki / 57

4.1.1. Autonomia a efekty szkolnego uczenia się / 57

4.1.2. Autonomia a poczucie dobrostanu / 59

4.2. Podmiotowe korelaty autonomii oraz autonomii uczenia się / 63

4.2.1. Wiek i poziom wykształcenia a autonomia i autonomia w uczeniu się / 63

4.2.2. Płeć a autonomia i autonomia w uczeniu się / 66

4.2.3. Temperament i osobowość a autonomia / 67

4.2.4. Poczucie własnej skuteczności a autonomia i samoregulacja w uczeniu się / 72

4.3. Środowisko wychowawcze rodziny i szkoły a rozwój autonomii / 73

4.3.1. Style wychowawcze w rodzinie / 74

4.3.2. Style wychowawcze w rodzinie a kształtowanie autonomii dzieci / 76

i wybranych wskaźników ich funkcjonowania / 76

4.3.3. Wspieranie autonomii ucznia w edukacji / 78

4.3.4. Działania nauczyciela wspierające uczniowską autonomię opanowywania wiedzy i umiejętności / 81

4.3.5. Propozycja klasyfikacji nauczycielskich sposobów wspierania uczniowskiej autonomii uczenia się / 85

4.3.6. Efekty nauczycielskich działań wspierających autonomię opanowywania

wiedzy i umiejętności przez uczniów / 89

4.3.7. Autonomia jako zmienna pośrednicząca między oddziaływaniami środowiskowymi a wyznacznikami funkcjonowania jednostki / 93

5. Podsumowanie /96

 

Część trzecia: Psychodydaktyczne i metodologiczne problemy badań poczucia trudności autonomicznego uczenia się – metodologia badań własnych

6. Autorskie narzędzie do pomiaru postrzegania trudności autonomicznego Uczenia się / 103

6.1. Założenia do konstrukcji Kwestionariusza Trudności Autonomicznego Uczenia się (KTAU) / 103

6.2. Wersja eksperymentalna KTAU / 104

6.3. Właściwości psychometryczne KTAU / 106

6.3.1. Struktura czynnikowa KTAU / 106

6.3.1.1. Wyniki eksploracyjnej analizy składowych głównych / 106

6.3.1.2. Wyniki konfirmacyjnej analizy czynnikowej / 111

6.3.2. Moc dyskryminacyjna pozycji KTAU / 113

6.3.3. Rzetelność KTAU / 118

6.3.4. Trafność KTAU / 119

6.3.5. Rozkład pomiarów KTAU / 123

6.3.6. Trudność autonomicznego uczenia się mężczyzn i kobiet na różnych poziomach edukacji / 126

6.3.6.1. Różnice trudności autonomicznego uczenia się w grupach zróżnicowanych pod względem płci i poziomu wykształcenia / 126

6.3.6.2. Płeć i poziom wykształcenia a postrzeganie trudności w kierowaniu własnym uczeniem się / 127

6.4. Normalizacja KTAU / 134

6.4.1. Przeznaczenie kwestionariusza / 134

6.4.2. Sposób prowadzenia badań / 135

6.4.3. Opis KTAU / 135

6.4.4. Sposób obliczania wyników KTAU / 137

6.4.5. Przykład obliczania wyników KTAU / 138

6.4.6. Ocena wyników KTAU / 139

6.4.7. Skrócona wersja KTAU / 141

7. Metodologia badań własnych związków zmiennych podmiotowych i środowiskowych z postrzeganiem trudności autonomicznego uczenia się / 144

7.1. Problem i pytania badawcze / 144

7.2. Wstępny model postrzegania trudności w samodzielnym uczeniu się / 145

7.3. Przyjęte zmienne i ich operacjonalizacja / 147

7.4. Rozszerzenie wstępnego modelu zależności między zmiennymi / 149

7.5. Hipotezy badawcze dotyczące modelu zależności między zmiennymi / 150

7.6. Metoda / 154

7.6.1. Stosowane narzędzia badawcze / 154

7.6.2. Osoby badane / 158

7.6.3. Procedura badań / 159

 

Część czwarta: Związki między zmiennymi – wyniki badań własnych

8. Korelacje między analizowanymi zmiennymi podmiotowymi i środowiskowymi a trudnością autonomicznego uczenia się / 163

9. Zmienne podmiotowe i środowiskowe jako predyktory trudności autonomicznego uczenia się / 169

10. Weryfikacja hipotetycznego modelu zależności między przyjętymi zmiennymi podmiotowymi i środowiskowymi a postrzeganiem trudności w kierowaniu własnym uczeniem się / 176

10.1. Charakterystyka analizy / 176

10.2. Stwierdzenia wykorzystywane w części pomiarowej analizowanego modelu / 176

10.3. Rezultaty weryfikacji pierwotnego modelu zależności między przyjętymi zmiennymi podmiotowymi i środowiskowymi a postrzeganiem trudności autonomicznego uczenia się / 179

10.4. Wyniki weryfikacji modelu skorygowanego / 182

11. Związek trudności autonomicznego uczenia się ze składowymi zmiennych podmiotowych oraz elementami wsparcia autonomii przez środowisko / 185

 

Część piąta: Podsumowanie i wnioski

12. Charakterystyka wyników badań / 193

13. Wnioski z badań / 197

 

Zakończenie / 203

Aneks / 209

Bibliografia / 215

Indeks nazwisk / 225

Indeks rzeczowy / 231

Summary / 237

Spis tabel i rysunków / 239

  • Titel: Cechy indywidualne i czynniki środowiskowe a autonomia uczenia się
  • Autor: Anna Studenska
  • ISBN: 978-8-3801-2973-3, 9788380129733
  • Veröffentlichungsdatum: 2017-07-26
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_0lsk
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego