E-book details

L'hybridité du roman français à la premiere personne (1789-1820)

L'hybridité du roman français à la premiere personne (1789-1820)

Andrzej Rabsztyn

Ebook

W napisanej w języku francuskim monografii Hybrydyczność francuskiej powieści o narracji pierwszoosobowej (1789-1820) gatunek powieściowy poddano systematyczno-diachronicznej analizie ze szczególnym uwzględnieniem relacji pomiędzy różnymi formami narracyjnymi (list, pamiętnik i dziennik intymny). Pojęcie hybrydyczności jest tu rozumiane jako zatarcie granic gatunkowych w obrębie powieści stanowiące efekt ewolucji omawianego gatunku w epice XVIII wieku. Nasilenie tego zjawiska uwidacznia się we francuskiej prozie narracyjnej z przełomu XVIII i XIX wieku, a więc w okresie burzliwym zarówno pod względem historycznym, jak i politycznym. Powieść francuska o narracji pierwszoosobowej przybiera wówczas hybrydyczną formę wypowiedzi prowadzącą do jej fragmentaryczności, a także uświadomienia czytelnikowi, że zwyczajny człowiek może stać się ośrodkiem i obserwatorem najistotniejszych wydarzeń historycznych (co znajduje wyraz w epice czasów rewolucyjnych) oraz podmiotem autorefleksji i autoanalizy (charakterystycznych dla utworów z okresu pierwszego romantyzmu).

Książka stanowi opracowanie i uzupełnienie badań dotyczących powieści francuskiej z przełomu XVIII i XIX wieku, okresu określanego w literaturze mianem no man’s land z uwagi na ciągle niezbadany, trudny do zdefiniowania i niejednorodny charakter. Hybrydyczność powieści francuskiej w latach 1789-1820 jest także czymś więcej niż tylko kontynuacją tendencji widocznej w epice od lat 80. XVIII wieku. Zacieranie granic gatunkowych oraz łączenie różnorakich form narracyjnych to zapowiedź nowych dążeń estetycznych, które rozwiną się w epoce romantyzmu. Analiza hybrydycznego charakteru powieści o narracji w pierwszej osobie umożliwia zatem zrozumienie zmian, które nastąpiły w powieści francuskiej i europejskiej po 1820 roku.

Sommaire

 

Introduction / 9

 

Première partie. Le roman français à la première personne dans l'espace littéraire au déclin des Lumières

 

Chapitre 1. Le tournant des Lumieres / 23

Les limites temporelles / 24

Les denominations de l’epoque / 30

Le paysage litteraire de l’epoque etudiee / 32

Chapitre 2. L’hybridation du roman francais a la premiere personne / 36

Quelques occurrences et emplois du terme ≪ hybridite ≫ / 39

L’hybridite de forme dans le roman des Lumieres (Marivaux, Diderot, Madame d’Epinay) /44

La Vie de Marianne de Marivaux / 45

La Religieuse de Diderot / 47

Histoire de Madame de Montbrillant de Madame d’Epinay / 49

Vers une impasse de roman au tournant des Lumieres / 50

La question du vraisemblable et de la verite historique / 51

La multiplication de formes au sein du genre romanes que / 54

Chapitre 3. Variations generiques ou les formules discursives dans le roman a la premiere personne / 61

Question du narrateur / 62

L’interference des formules discursives dans le roman a la premiere personne / 72

Le roman-memoires / 76

Le roman par lettres / 81

Le roman-journal intime / 88

 

Deuxième partie: Les stratégies du discours péritextuel

Chapitre 1. La situation de communication litteraire / 95

≪ Ceci n’est pas un roman ≫ ou les echos des Lumieres dans le discours peritextuel / 97

La Vie de Marianne et le discours peritextuel / 99

Un jeu peritextuel dans La Religieuse de Diderot / 102

Le paradoxe peritextuel dans l’Histoire de Madame de Montbrillant / 106

Chapitre 2. Le discours peritextuel dans le roman a la premiere personne au tournant des Lumieres / 112

La Revolution dans le discours peritextuel et le rapport de la fiction a la realite / 115

Le debat sur le genre romanesque / 127

La question du romanesque et de son absence dans le roman / 139

 

Troisième partie: L’hybridité thématique

Chapitre 1. Les questions generiques du roman a la premiere personne / 155

Chapitre 2. Le roman personnel / 158

Le roman du moi et la tradition des Lumieres / 159

Oberman ou le motif du voyage dans le roman personnel / 162

Vers le roman autobiographique / 164

Chapitre 3. Le roman sentimental / 169

Chapitre 4. Le roman du libertinage / 177

Vers le libelle pornographique / 181

Madame de Morency : une auteure reconnue du roman de libertinage / 186

Chapitre 5. Reflexions sur la Revolution : de la question socjale au roman noir / 190

Chapitre 6. Aline et Valcour de Sade ou le roman qui echappe a toute tentative de classification / 196

 

En guise de conclusion / 207

Bibliographie / 215

Corpus de base / 215

Autres romans et oeuvres narratives / 217

Ouvrages generaux. Theorie et critique litteraire / 218

Principaux articles, chapitres et periodiques portant sur les genres, auteurs et oeuvres etudies / 220

Etudes critiques sur la litterature francaise du XVIIIe et du XIXe siecles / 228

Repertoires bibliographiques / 232

Dictionnaires / 232

Index des noms / 233

Streszczenie / 239

Summary / 241

  • Title: L'hybridité du roman français à la premiere personne (1789-1820)
  • Author: Andrzej Rabsztyn
  • ISBN: 978-83-226-3168-3, 9788322631683
  • Date of issue: 2017-08-04
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0lxi
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego