Details zum E-Book

Poezja paradoksów - paradoksy w poezji. Poetycka teologia księży Jana Twardowskiego, Janusza Stanisława Pasierba, Wacława Oszajcy

Poezja paradoksów - paradoksy w poezji. Poetycka teologia księży Jana Twardowskiego, Janusza Stanisława Pasierba, Wacława Oszajcy

Magdalena Ochwat

E-book

„Paradoksy — pisał Carl Gustav Jung w książce Psychologia a religia — w przedziwny sposób należą do największych dóbr duchowych […], a wszystkie wypowiedzi religijne zawierają logiczne sprzeczności i zasadniczo niemożliwe stwierdzenia”. Obserwację tę, niewątpliwie słuszną, potwierdza już pobieżna analiza języka, jakim posługuje się Biblia. Zarówno w Starym, jak i w Nowym Testamencie, w tym w samej nauce Jezusa Chrystusa, odnajdujemy wiele konstrukcji opartych na sprzecznościach. Stwierdzenia takie, jak: „ziarno, jeśli nie obumrze, nie wyda owocu” (J 12,24), „tak ostatni będą pierwszymi, a pierwsi ostatnimi” (Mt 20,16) czy „kto chce znaleźć swe życie, straci je, a kto straci swe życie z mego powodu, znajdzie je” (Mt 10,38—39), przeszło dwa tysiące lat tworzyły pejzaż chrześcijańskiej kultury i do dziś stanowią o rozpoznawalności charakteru dyskursu religijnego. Dlatego również nauka Kościoła, dogmaty — niepodważalne twierdzenia religijne — w nieunikniony sposób opierają się na paradoksie. Wystarczy wszak przywołać najważniejsze prawdy wiary: trzy osoby są jednym Bogiem, Maryja jest jednocześnie dziewicą i matką, Bóg jest miłosierny i sprawiedliwy zarazem, zmarli powstaną z martwych, a Chrystus objawił się w postaci Boga Człowieka, narodził się w określonym czasie oraz miejscu — wieczność spotkała się ze śmiertelnością. Chrześcijaństwo cechuje się więc znaczącym nasyceniem sprzecznościami i nie zawsze dającymi się pojąć paradoksami. Z takimi konstrukcjami w sposób szczególny stykają się kapłani, rozważając trudne, czasem ukryte, sensy języka Ewangelii. Świadomość sprzeczności w istotny sposób wyznacza ich paradygmat myślowy, determinuje ich refleksję o języku i słowie, która przekłada się na poetykę wypowiedzi, a czasem stanowi jej temat. (fragment Wstępu)

Spis treści

 

Wstęp / 9

 

Część pierwsza

Rozdział pierwszy: Paradoks — sprzeczność — aporia. Wokół dylematów terminologicznych / 29

Wprowadzenie / 29

W stronę definicji paradoksu / 38

Aporetyczność sprzeczności — kryterium analiz paradoksu / 51

 

Część druga

Rozdział pierwszy: Paradoksy słowa — Bóg i wiara w wierszach Jana Twardowskiego / 59

Wprowadzenie / 59

Paradoksy Boga / 62

Paradoksy wiary / 79

 

Rozdział drugi: Paradoksy poetyckiego obrazowania — Ziemia Święta w liryce Janusza Stanisława Pasierba / 95

Wprowadzenie / 95

Paradoksy czasu i przestrzeni Ziemi Świętej / 98

Paradoksy świętych miast / 110

Paradoksy egzystencji i człowieka Ziemi Świętej / 115

 

Rozdział trzeci: Paradoksy poetyckich porządków świata — Judasz w liryce Wacława Oszajcy / 131

Wprowadzenie / 131

Sprawiedliwy i miłosierny / 135

Paradoksy Judasza: „pomiędzy” lękiem a nadzieją / 141

 

Postscriptum / 169

 

Bibliografia / 175

Indeks osobowy / 191

Summary / 199

Zusammenfassung / 202

  • Titel: Poezja paradoksów - paradoksy w poezji. Poetycka teologia księży Jana Twardowskiego, Janusza Stanisława Pasierba, Wacława Oszajcy
  • Autor: Magdalena Ochwat
  • ISBN: 978-8-3801-2334-2, 9788380123342
  • Veröffentlichungsdatum: 2017-09-05
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_0mlw
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego