Details zum E-Book

Dizajn w kontekście estetyki. Jego początki, przeobrażenia i konotacje

Dizajn w kontekście estetyki. Jego początki, przeobrażenia i konotacje

Alicja Głutkowska-Polniak

E-book

Termin „dizajn”, dziś powszechnie używany, mimo że jest niejednoznaczny i wielowymiarowy, to nie na tyle, by odmawiać mu jakiejkolwiek użyteczności poznawczej. W ogólnej odsłonie dizajn odnosi się do współczesności, ujawniając zależności pomiędzy produkcją, konsumpcją i kulturą. Jako wyodrębniony typ działań i praktyk, realizujący wartości społecznej świadomości estetycznej, prężnie funkcjonuje w dzisiejszym świecie.

Książka ta ma na celu ukazanie kategorii dizajnu w szerokim kontekście kulturowym, ze zwróceniem szczególnej uwagi na ewolucję tego pojęcia w XX wieku. Analiza tego bogatego w różnorakie konotacje zjawiska rozpoczyna się u progu XX wieku w Europie, kiedy to poniekąd dochodzi do wyodrębnienia się tej dyscypliny z obszaru działań artystycznych (Bauhaus, De Stijl), kończy zaś na współczesności. Droga wiedzie poprzez problematykę powiązaną ściśle z rozwojem techniki i estetyki, ale wyłącznie w aspekcie życia i funkcjonowania człowieka. Dizajn jest bowiem zawsze związany z człowiekiem jako podmiotem (twórcą i odbiorcą) oraz przedmiotem, który tenże użytkuje. Jako taki niesie w sobie zatem całe bogactwo różnorodnych ideologii i wartości społeczno-kulturowych, które odzwierciedla w związku z życiem człowieka. W tym znaczeniu dizajn to także odbicie stylu tegoż życia, szczególnie w dobie estetyzacji rzeczywistości.

Dizajn jako ścisły związek sztuki, techniki i życia wymyka się wszelkim definicjom, nie można też jednoznacznie sprowadzić tego zjawiska do konkretnych teorii estetycznych. Odwołując się do Petera Bürgera, można przyjąć, że dizajn to sztuka, która zatraciła się w praktyce życiowej, a tracąc do niej dystans, przestała funkcjonować stricte jako sztuka, stając się nowym obszarem poszukiwań i eksperymentów. Dlatego estetyka implicite, o której pisał Władysław Tatarkiewicz, przeniesiona na grunt dizajnu: czerpiąca z praktyki dizajnerów, zawarta w przedmiotach/obiektach/produktach użytkowych, w myśli krytycznej oraz w gustach i smaku danego okresu, wydaje się najbardziej optymalną formą estetycznej analizy tego zjawiska. Taka też analiza jest priorytetem tej pracy, chronologiczny aspekt czasowy zaś pomaga powiązać dizajn z (estetycznym) funkcjonowaniem człowieka od modernistycznych początków XX wieku, poprzez powojenne zmiany i postmodernistyczne rozprężenie estetyczne.

Spis treści

 

Wstęp. Dizajn i jego możliwości estetyczne / 7

 

Rozdział I: Dizajn w ramach sztuki: modernizm / 19

Rozdział II: Użytek ze sztuki – Bauhaus i De Stijl / 43

Rozdział III: Podmiotowe i przedmiotowe aspekty dizajnu / 69

Rozdział IV: Wartości i idee społeczno-kulturowe / 99

Rozdział V: Dizajn w kontekście współczesnego stylu życia / 135

 

Suplement: dizajn a pragmatyzm / 155

Zakończenie / 167

Bibliografia / 171

Summary / 179

Zusammenfassung / 181

  • Titel: Dizajn w kontekście estetyki. Jego początki, przeobrażenia i konotacje
  • Autor: Alicja Głutkowska-Polniak
  • ISBN: 978-8-3226-3140-9, 9788322631409
  • Veröffentlichungsdatum: 2017-09-11
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_0mpb
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego