E-book details

Pozycja partii regionalnych w systemie politycznym współczesnej Hiszpanii

Pozycja partii regionalnych w systemie politycznym współczesnej Hiszpanii

Małgorzata Myśliwiec

Ebook

Zasadniczym celem pracy jest przedstawienie pozycji partii regionalnych w systemie politycznym współczesnej Hiszpanii. Książka zawiera pogłębioną i kompleksową analizę rozwiązań przyjętych na gruncie hiszpańskim, dotyczących możliwości tworzenia i finansowania partii politycznych, a także ich uczestniczenia w wyborach przeprowadzanych do organów przedstawicielskich na czterech szczeblach: lokalnym, regionalnym, państwowym i europejskim. Zasadniczą część pracy stanowi natomiast szczegółowa i wielopłaszczyznowa analiza skutków, jakie pociągnęło za sobą przyjęcie takich rozwiązań, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości posiadania swojej reprezentacji w organach przedstawicielskich przez mniejszości zamieszkujące hiszpańskie regiony peryferyjne, charakteryzujące się wyraźnymi odrębnościami. 

Praca składa się z sześciu rozdziałów. W rozdziale pierwszym autorka dokonuje teoretycznego i definicyjnego uporządkowania podstawowych pojęć i zjawisk, którymi zdecydowała posługiwać się w pracy i do których się odwołuje. Na gruncie literatury przedmiotu prezentowanych jest bowiem wiele stanowisk dotyczących sposobów definiowania takich pojęć i zjawisk jak podział socjopolityczny, grupa etniczna, narodowość, mniejszość narodowa, naród czy nacjonalizm. Autorka wyjaśnia także, w jaki sposób definiuje się współcześnie pojęcia partii regionalnej i partii etnoregionalnej oraz uzasadnia, dlaczego w jednoczącej się Europie możliwość powoływania reprezentantów do organów przedstawicielskich na czterech szczeblach – europejskim, państwowym, regionalnym i lokalnym – ma tak duże znaczenie.

W rozdziale drugim podjęto próbę znalezienia odpowiedzi na pytania dotyczące pojawienia się i utrwalenia podziałów socjopolitycznych w Hiszpanii, przebiegających na linii centrum – peryferia, rozumienia w przeszłości takich pojęć jak naród i narodowość, a także o genezę partii regionalnych w Hiszpanii.

W rozdziale trzecim syntetycznie przedstawione zostały zagadnienia dotyczące decentralizacji państwa hiszpańskiego. W sposób szczegółowy natomiast omówiono zasady tworzenia partii politycznych w tym państwie. Owe rozważania w sposób szczególny odnoszą się do możliwości posiadania politycznej reprezentacji przez wspólnoty zamieszkujące regiony peryferyjne państwa, jak również pokazują mechanizmy zabezpieczające hiszpańską demokrację przed groźbą powstawania ugrupowań wartościom demokratycznym zagrażającym.

Rozdział czwarty poświęcono problemowi finansowania partii politycznych w Hiszpanii.

W dwóch ostatnich rozdziałach przedstawiona została natomiast szczegółowa analiza skutków politycznych, jakie pociągnęło za sobą przyjęcie opisanych uprzednio rozwiązań w zakresie możliwości tworzenia partii politycznych (w tym także partii regionalnych) w Hiszpanii i ich finansowania, partycypacji w wyborach oraz w procesach związanych z tworzeniem organów wykonawczych na szczeblu państwowym i regionalnym.

Publikacja jest kierowana do takich czytelników jak badacze i nauczyciele akademiccy, studenci, a także dziennikarze i politycy oraz wszystkie osoby zainteresowane problematyką działania współczesnych państw demokratycznych, a w szczególności zagadnieniami związanymi z posiadaniem politycznej reprezentacji przez wspólnoty zamieszkujące peryferyjne regiony państwa, cechujące się wyraźnymi odrębnościami.

Spis treści

 

Wykaz skrótów / 11

Wstęp / 19

 

Rozdział 1: Rozważania definicyjne / 41

1.1. Wprowadzenie / 41

1.2. Podziały socjopolityczne: determinanty i konsekwencje / 43

1.3. Pojęcie grupy etnicznej / 46

1.4. Natio, nationis — mnogość pojęć i ich polityczna wieloznaczność / 54

Narodowość / 54

Mniejszość narodowa / 56

Naród / 57

Nacjonalizm / 61

1.5. Polityczny wymiar problemów z definiowaniem pojęć odnoszących się do grup etnicznych, narodowości i narodów / 63

1.6. Organy przedstawicielskie na czterech szczeblach: europejskim, państwowym, regionalnym i lokalnym / 64

1.7. Pojęcie partii regionalnej i etnoregionalnej / 67

 

Rozdział 2: Hiszpańskie antecedencje. Geneza konfliktu centrum — peryferie oraz pojawienia

się partii regionalnych / 73

2.1. Wprowadzenie / 73

2.2. Uwarunkowania polityczne / 76

2.3. Uwarunkowania społeczne i geograficzne / 86

2.4. Uwarunkowania gospodarcze / 95

2.5. Rozumienie pojęć naród i narodowość na gruncie hiszpańskim / 100

2.6. Geneza ugrupowań o charakterze regionalnym w Hiszpanii / 112

 

Rozdział 3: Prawne podstawy decentralizacji państwa oraz tworzenia partii politycznych we współczesnej Hiszpanii / 125

3.1. Wprowadzenie / 125

3.2. Regulacje konstytucyjne dotyczące regionalnych odrębności w państwie / 126

3.2.1. Zasada demokratycznego państwa prawa i zasada pluralizmu / 129

3.2.2. Naród i hiszpańskie narodowości / 139

3.2.3. Przepisy dotyczące decentralizacji państwa / 139

Wspólnoty autonomiczne / 139

Samorząd terytorialny / 143

3.2.4. Przepisy dotyczące tworzenia i działania partii politycznych / 145

3.3. Ustawa o partiach politycznych z 27 czerwca 2002 roku / 146

3.3.1. Zasady tworzenia partii politycznych / 146

3.3.2. Organizacja i funkcjonowanie partii politycznych / 149

3.3.3. Rozwiązanie lub sądowe zawieszenie działania partii politycznych / 153

 

Rozdział 4: Finansowanie partii politycznych w Hiszpanii / 157

4.1. Środki pochodzące z zasobów publicznych / 159

Subwencje / 159

Subwencje wyborcze / 159

Subwencje w wyborach do Kortezów Generalnych / 160

Subwencje w wyborach do Parlamentu Europejskiego / 161

Subwencje w wyborach samorządowych / 162

Warunki uzyskania subwencji i jej zaliczki / 164

Subwencje w wyborach do parlamentów wspólnot autonomicznych / 164

Andaluzja / 168

Aragonia / 168

Asturia / 169

Estremadura / 170

Galicja / 170

Kantabria / 171

Kastylia i León / 172

Kastylia‑La Mancha / 172

Kraj Basków / 173

La Rioja / 173

Madryt / 175

Murcja / 175

Nawarra / 176

Wspólnota Walencji / 177

Wyspy Baleary / 177

Wyspy Kanaryjskie / 178

Przypadek Katalonii / 179

Subwencje na pokrycie rocznych kosztów funkcjonowania partii politycznych / 180

Subwencje nadzwyczajne / 182

4.2. Środki pochodzące z zasobów prywatnych / 182

Składki członkowskie / 182

Darowizny / 183

Dochody uzyskiwane dzięki działalności promocyjnej ugrupowania oraz dzięki świadczeniu usług / 184

Spadki i zapisy 185

4.3. Podatki płacone przez partie polityczne / 185

 

Rozdział 5: Hiszpańskie partie regionalne w świetle zasad rywalizacji wyborczej i jej rezultatów na szczeblu państwowym i europejskim / 187

5.1. Hiszpański system wyborczy a wybory do Kortezów Generalnych / 187

5.1.1. Wybory do Kongresu Deputowanych / 188

Zarządzanie wyborów / 189

Czynne prawo wyborcze / 191

Bierne prawo wyborcze / 192

Zgłaszanie list wyborczych / 193

Przeprowadzenie kampanii wyborczej / 196

Przeprowadzenie głosowania / 198

Ustalenie wyników wyborów / 204

Ocena systemu wyborczego i jego konsekwencje / 206

5.1.2. Wybory do Senatu / 213

Zarządzenie wyborów / 215

Czynne i bierne prawo wyborcze / 216

Zgłaszanie list wyborczych / 217

Przeprowadzenie głosowania i ustalenie wyników wyborów / 219

Desygnowanie senatorów przez zgromadzenia ustawodawcze wspólnot autonomicznych / 221

Ocena systemu wyborczego i jego konsekwencje / 226

5.1.3. Analiza partycypacji i rezultatów partii regionalnych w wyborach do Kortezów Generalnych w latach 1977—2011 / 227

5.2. Hiszpański system wyborczy a wybory do Parlamentu Europejskiego / 255

5.2.1. Wybory do Parlamentu Europejskiego / 255

Zarządzanie wyborów / 257

Czynne i bierne prawo wyborcze / 257

Zgłaszanie list wyborczych / 258

Przeprowadzenie głosowania i ustalenie wyników wyborów / 259

Ocena systemu wyborczego i jego konsekwencje / 260

5.2.2. Analiza partycypacji i rezultatów partii regionalnych w wyborach do Parlamentu Europejskiego / 261

 

Rozdział 6: Hiszpańskie partie regionalne w świetle zasad rywalizacji wyborczej i jej rezultatów na szczeblu regionalnym i lokalnym / 265

6.1. Siedemnaście systemów wyborczych na szczeblu regionalnym / 265

Czynne i bierne prawo wyborcze / 269

Zarządzenie wyborów / 272

Zgłaszanie list wyborczych / 280

Przeprowadzenie głosowania i ustalenie wyniku wyborów / 282

6.2. Analiza partycypacji i rezultatów partii regionalnych w wyborach do parlamentów wspólnot autonomicznych / 288

6.2.1. Model dominacji partii ogólnopaństwowych / 289

Andaluzja / 289

Estremadura / 296

Kastylia‑La Mancha / 299

Kastylia i León / 303

Madryt / 307

Murcja / 312

Wspólnota Walencji / 316

6.2.2. Model rywalizacji mieszanej / 322

Aragonia / 322

Asturia / 326

Galicja / 330

Kantabria / 334

La Rioja / 339

Wyspy Baleary / 342

Wyspy Kanaryjskie / 348

6.2.3. Model dominacji partii regionalnych / 356

Katalonia / 356

Kraj Basków / 363

Nawarra / 372

6.3. Ocena systemów wyborczych i ich konsekwencji / 379

6.4. Hiszpański system wyborczy a wybory na szczeblu lokalnym / 391

6.4.1. Zarządzanie wyborów lokalnych / 391

6.4.2. Czynne i bierne prawo wyborcze / 392

6.4.3. Wybory na poziomie gminnym / 396

6.4.3.1. Wybory do rad gmin / 396

Zgłaszanie list wyborczych / 400

Przeprowadzenie głosowania i ustalenie wyników wyborów / 401

6.4.3.2. Wybory burmistrza / 404

6.4.4. Wybory do zarządów Cabildos na Wyspach Kanaryjskich / 405

6.4.5. Wybory do zgromadzeń ogólnych (Juntas Generales) terytoriów historycznych: Álavy, Bizkai i Gipuzkoa / 408

6.4.6. Wybory do deputacji prowincjonalnych / 409

6.4.7. Podsumowanie / 410

 

Zakończenie / 415

Bibliografia / 431

Indeks osobowy / 453

Summary / 461

Sumario / 465

  • Title: Pozycja partii regionalnych w systemie politycznym współczesnej Hiszpanii
  • Author: Małgorzata Myśliwiec
  • ISBN: 978-8-3801-2106-5, 9788380121065
  • Date of issue: 2017-09-21
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0mw6
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego