E-book details

Nekropolie. Socjologiczne studium cmentarzy Katowic

Nekropolie. Socjologiczne studium cmentarzy Katowic

Barbara Lewicka

Ebook

Książka pod tytułem Nekropolie. Socjologiczne studium cmentarzy Katowic jest zmienioną wersją pracy doktorskiej, poświęconej zagadnieniu społecznego funkcjonowania miejskich przestrzeni pochówku. Celem autorki było odtworzenie wieloaspektowego obrazu cmentarzy, które stanowią integralny fragment przestrzeni miejskiej.

Punktem wyjścia stał się opis społecznej historii nekropolii kultury zachodniej. Dalej uwaga skoncentrowana została na przykładzie cmentarzy konkretnego miasta – Katowic. Opis jego nekropolii uwzględnia analizę struktury przestrzeni pochówku, przegląd pełnionych funkcji, czy charakterystykę praktyk i rytuałów cmentarnych. Nekropolie ujmowane są jako tekst kultury, którego odczytania dokonuje autorka w kontekście społeczno-historycznym. Z drugiej strony cmentarze stanowią wyodrębniony fragment tkanki miasta przeistaczając się w miejsca o specjalnym znaczeniu dla lokalnej społeczności. W tym sensie nekropolia okazuje się przestrzenią pamięci, której analizę odnaleźć można w ostatnim rozdziale pracy.

Spis treści

 

Wstęp / 7

 

Rozdział I Społeczna historia cmentarzy / 21

Etapy rozwoju przestrzeni pochówku / 23

Etap I: Starożytność (do czasów chrześcijańskich) / 27

Etap II: X–

XVIII wiek – cmentarze lokowane w mieście / 31

Etap III: XVIII/XIX wiek – cmentarze lokowane poza miastem / 41

Etap IV: XX/XXI wiek – cmentarze lokowane w mieście / 50

 

Rozdział II Cmentarze Katowic / 53

Śląskie miasto Katowice – początki / 53

Powstanie i rozwój miejskich nekropolii / 57

Dzieje najnowsze / 71

Forma i kształt nekropolii Katowic / 76

Infrastruktura nekropolii Katowic / 86

Charakterystyka ogólna / 101

Rozdział III Cmentarz – wyodrębniony obszar miejski / 109

Przestrzeń – miasto – miejsce – nie‑miejsce / 109

Funkcjonalny podział przestrzeni / 119

Role i sposoby funkcjonowania cmentarzy miejskich – rys historyczny / 127

Funkcje przestrzeni grzebalnych w wymiarze empirycznym (na przykładzie cmentarzy Katowic) / 138

Społeczne funkcje cmentarzy / 153

Funkcja przestrzeni grzebalnej – cmentarz jako miejsce pochówku / 154

Funkcja obszaru pamięci indywidualnej i zbiorowej – cmentarz jako obszar znaczący, przestrzeń sacrum / 155

Funkcja integrowania społeczności – cmentarz jako obszar spotkania i wymiany, obszar wspólny / 159

Funkcja sceny – cmentarz jako obszar interakcji i praktyk społecznych / 162

Funkcja psychologiczna – cmentarz jako obszar ukojenia bólu / 164

Funkcje rekreacyjno‑poznawcze – cmentarz jako park, ogród, muzeum / 165

Funkcje usługowo‑handlowe – cmentarz jako przestrzeń konsumpcji / 167

Funkcje archiwalne – cmentarz jako źródło informacji o minionych pokoleniach / 168

 

Rozdział IV Obraz nekropolii, rytm nekropolii

Cmentarze Katowic jako teksty kultury / 169

Obraz nekropolii Katowic / 172

Usytuowanie nagrobków / 174

Formy nagrobków / 187

Wzory cmentarnych praktyk / 217

Powtarzalne praktyki mieszkańców / 218

Rytm funkcjonowania cmentarzy / 229

 

Rozdział V Miejsca pamięci, miejsca święte – współczesne znaczenie nekropolii / 245

Przestrzeń znacząca – przestrzeń pamięci / 245

Miejskie sacrum – miejskie profanum / 265

Teraźniejszość – przyszłość / 273

 

Zakończenie / 285

Cmentarze jako miejsca czynnie odwiedzane / 295

Cmentarze jako miejsca wypełnione zadbanymi pomnikami / 296

Cmentarze jako nośnik przeszłości / 297

 

Aneks / 301

Bibliografia / 307

Summary / 318

  • Title: Nekropolie. Socjologiczne studium cmentarzy Katowic
  • Author: Barbara Lewicka
  • ISBN: 978-8-3801-2961-0, 9788380129610
  • Date of issue: 2017-10-17
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0nl8
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego