Spis treści

 

Wstęp / 11

Przedmiot, zakres i metoda badań / 11

Literatura / 14

Źródła / 19

 

Rozdział 1 Zagadnienia wprowadzające: historia, unifikacja i kodyfikacja wojskowej procedury karnej / 25

1.1. Rola okresu międzywojennego w ewolucji wojskowego procesu karnego / 30

1.2. Unifikacja i kodyfikacja wojskowej procedury karnej w II Rzeczypospolitej / 35

1.2.1. Spór międzydzielnicowy / 39

1.2.2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 maja 1920 roku / 41

1.2.3. Kulisy powstawania wojskowej kodyfikacji karnej procesowej z 1936 roku / 46

 

Rozdział 2 Pojęcie wojskowego procesu karnego, stosunek względem innych trybów i źródła wojskowego prawa procesowego / 57

2.1. Pojęcie wojskowego postępowania karnego / 58

2.2. Za i przeciw istnieniu sądów wojskowych w okresie międzywojennym / 64

2.3. Wojskowe postępowanie karne a wojskowe postępowanie dyscyplinarne / 68

2.4. Wojskowe postępowanie karne a postępowanie przed wojskowymi sądami honorowymi

/ 75

2.5. Źródła prawa / 78

 

Rozdział 3 Uczestnicy wojskowego postępowania karnego / 85

3.1. Sąd wojskowy / 86

3.1.1. Sądy pułkowe / 89

3.1.2. Sądy okręgów generalnych / 93

3.1.3. Naczelny Sąd Wojskowy (Najwyższy Sąd Wojskowy) / 94

3.1.4. Nadzwyczajny Sąd Wojskowy / 97

3.1.5. Sądy wojskowe w świetle rozporządzenia majowego oraz prawa o ustroju sądów wojskowych z 1936 roku / 98

3.1.5.1. Sądownictwo marynarki wojennej / 104

3.1.5.2. Służba sprawiedliwości Wojska Polskiego / 106

3.1.5.2.1. Służba sprawiedliwości rejonu sądowego / 107

3.1.5.2.2. Służba sprawiedliwości okręgu korpusu / 109

3.1.5.2.3. Służba sprawiedliwości na szczeblu centralnym / 111

3.2. Właściwy dowódca (zwierzchnik sądowokarny) / 131

3.2.1. Dowódca w sferze wojskowej („Dziedzina Marsa”) / 132

3.2.2. Dowódca w sferze wymiaru sprawiedliwości („Dziedzina Justycji”) / 133

3.2.3. Właściwy dowódca w rozporządzeniu majowym, prawie o ustroju sądów wojskowych oraz kodeksie postępowania karnego z 1936 roku / 135

3.2.4. Dowódca w praktyce wojskowego postępowania karnego / 140

3.3. Prokurator wojskowy (oficer sądowy) / 144

3.3.1. Prokuratura wojskowa II Rzeczypospolitej. Pozycja ustrojowa i procesowa / 146

3.3.2. Oficer sądowy / 156

3.4. Obrońcy w sądownictwie wojskowym / 158

3.4.1. Sytuacja prawna obrońców wojskowych w latach 1919–1939 / 159

3.4.1.1. Okres: 1919–1920 / 160

3.4.1.2. Okres: 1920–1937 / 164

3.4.1.3. Okres: 1937–1939 / 169

3.4.2. Upoważnienie do obrony (pełnomocnictwo) / 172

3.4.3. Asystenci (aplikanci) sądowi jako obrońcy wojskowi / 174

3.4.4. Obrona obligatoryjna / 176

3.4.5. Aplikant adwokacki jako obrońca przed sądem wojskowym / 177

3.4.6. Strój obrońców wojskowych w trakcie rozprawy / 178

3.4.7. Taktyka obrońców wojskowych / 179

3.5. Żandarmeria / 182

3.5.1. Stan prawny / 184

3.5.1.1. Okres: 1919–1929 / 184

3.5.1.2. Okres: 1929–1939 / 186

3.5.2. Służba sądowo‑policyjna oraz wojskowo‑policyjna / 188

3.5.3. Struktura organizacyjna żandarmerii oraz szkolenie żandarmów / 192

3.6. Podejrzany/oskarżony / 194

3.6.1. Właściwość osobowa / 195

3.6.2. Właściwość miejscowa / 199

3.7. Pokrzywdzony (oskarżyciel prywatny/oskarżyciel posiłkowy) / 201

3.8. Wojskowe służby informacyjne w procesie karnym / 208

 

Rozdział 4 Środki zapobiegawcze / 221

4.1. Tymczasowe aresztowanie i areszt śledczy w ustawie wojskowego postępowania karnego z 1912 roku / 223

4.2. Zawieszenie w służbie oraz oddanie pod szczególny dozór przełożonego / 227

4.3. Zatrzymanie i areszt tymczasowy w kodeksie wojskowego postępowania karnego z 1936 roku / 229

4.4. Czas trwania aresztu śledczego (aresztu tymczasowego) / 232

4.5. List gończy / 233

4.6. Postępowanie przeciwko nieobecnym i zbiegłym / 235

4.7. Inne środki przymusu – zatrzymanie przedmiotów, rewizja domu i osoby / 236

 

Rozdział 5 Dowody i postępowanie dowodowe / 239

5.1. In dubio pro reo, a może in dubio pro societate? / 240

5.2. Ocena materiału dowodowego / 243

5.3. Dowody – pojęcie, rodzaje, perspektywy i praktyka / 244

5.4. Przesłuchanie obwinionego (podejrzanego, oskarżonego) / 246

5.4.1. Pojęcie / 246

5.4.2. Problematyka przedstawienia zarzutów / 247

5.4.3. Przesłuchanie podejrzanego / 248

5.5. Przesłuchanie świadka / 251

5.6. Oględziny / 255

5.7. Opinia biegłych / 256

5.8. Pomoc sądowa (rekwizycyjne przeprowadzenie dowodów) / 260

 

Rozdział 6 Postępowanie przygotowawcze i jurysdykcyjne / 263

6.1. Śledztwo czy dochodzenie? / 264

6.2. Doniesienie karne / 270

6.2.1. Problem anonimów / 270

6.2.2. Wymogi formalne i merytoryczne / 271

6.3. Cele wojskowego postępowania badawczego. Terminologia / 273

6.4. Przebieg postępowania przygotowawczego / 276

6.4.1. Akt oskarżenia/wniosek o ukaranie / 283

6.4.2. Wniesienie aktu oskarżenia (wniosku o ukaranie) / 285

6.5. Postępowanie jurysdykcyjne przed sądem I instancji / 286

6.5.1. Zagadnienia wstępne / 286

6.5.2. Stadia postępowania sądowego / 289

6.5.2.1. Przygotowanie do rozprawy / 289

6.5.2.2. Wezwanie obwinionego, świadków i biegłych / 292

6.5.2.3. Rozprawa główna / 293

6.5.2.4. Wyrok sądu I instancji i uzasadnienie / 302

 

Rozdział 7 Postępowania szczególne: polowe i doraźne / 307

7.1. Sądy polowe / 309

7.2. Postępowanie doraźne / 317

7.2.1. Regulacje prawne / 317

7.2.2. Zasady funkcjonowania i organizacji polowego sądownictwa doraźnego / 320

7.3. Krytyka wojskowego sądownictwa polowego ze strony władz wojskowych / 322

7.4. Tryb doraźny wojskowego postępowania karnego po zakończeniu działań wojennych / 324

7.5. Tryb polowy wojskowego postępowania karnego po zakończeniu działań wojennych

/ 328

Rozdział 8 Postępowanie odwoławcze / 331

8.1. Wprowadzenie do kontroli instancyjnej w wojskowym procesie karnym / 331

8.2. Przejściowe i unifikacyjne rozwiązania proceduralne w zakresie środków zaskarżenia w sądownictwie wojskowym / 336

8.2.1. Okres przejściowy / 337

8.2.2. Okres unifikacyjny / 339

8.3. Środki zaskarżenia w praktyce Najwyższego Sądu Wojskowego / 344

8.3.1. Suspensywność odwołania i zażalenia nieważności / 348

8.3.2. Zażalenie nieważności w obronie ustawy / 350

8.4. Kodeks wojskowego postępowania karnego z 1936 roku / 353

8.4.1. Pojęcie, cel i rodzaje środków zaskarżenia / 354

8.4.2. Geneza i dyskusja problemu instancji odwoławczej / 355

8.4.2.1. Krytyka postępowania odwoławczego w procesie karnym / 356

8.4.2.2. Kulisy wprowadzenia systemu rewizyjnego do wojskowej procedury karnej / 357

8.4.2.3. Koncepcja środka zaskarżenia w związku ze strukturą organizacyjną armii / 359

8.4.3. Rewizja: opinie i komentarze / 359

8.4.3.1. Pojęcie i podstawy rewizji / 361

8.4.3.2. Zakaz reformationis in peius / 365

8.4.3.2.1. Uzasadnienie zniesienia zakazu reformationis in peius / 366

8.4.3.2.2. Charakter ustrojowy II Rzeczypospolitej a reformationis in peius / 372

8.4.3.2.3. „Wojskowy” wymiar braku zakazu reformationis in peius / 374

 

Rozdział 9 Postępowanie przed wojskowym sądem II instancji / 375

9.1. Czynności postępowania odwoławczego przed sądem I instancji / 376

9.1.1. Wniesienie środka zaskarżenia / 376

9.1.2. Inne wymogi formalne środków zaskarżenia / 381

9.1.3. Oświadczenie strony przeciwnej / 383

9.1.4. Czynności końcowe w sądzie I instancji / 384

9.2. Postępowanie przed wojskowym sądem II instancji – zagadnienia wstępne / 386

9.2.1. Badanie warunków formalnych / 386

9.2.2. Rozprawa czy posiedzenie niejawne? / 387

9.2.3. Prawo oskarżonego do udziału w postępowaniu przed wojskowym sądem II instancji / 390

9.2.4. Narada i głosowanie nad orzeczeniem wojskowego sądu odwoławczego / 392

9.2.5. Orzeczenie wojskowego sądu odwoławczego / 393

9.2.5.1. Komparycja / 394

9.2.5.2. Sentencja / 394

9.2.5.3. Uzasadnienie / 399

9.3. Przebieg postępowania przed sądem II instancji / 402

 

Rozdział 10 Zażalenie / 411

10.1. Charakter instytucji / 411

10.2. Metoda normowania kontroli zażaleniowej / 413

10.3. Zakres zastosowania zażalenia / 414

10.4. Podmioty uprawnione do złożenia zażalenia / 416

10.5. Tryb postępowania zażaleniowego / 417

 

Rozdział 11 Wznowienie postępowania / 419

11.1. Źródła i charakter instytucji / 419

11.2. Konflikt trzech wartości wojskowego postępowania karnego / 421

11.3. Noviter reperta czy noviter producta? / 422

11.4. Przymus udziału obrońcy wojskowego / 425

11.5. Przebieg procedury wznowienia postępowania karnego / 427

 

Rozdział 12 Postępowanie wykonawcze / 437

12.1. Struktura organizacyjna więziennictwa wojskowego / 439

12.1.1. Wojskowe więzienie śledcze / 441

12.1.2. Wojskowe areszty rejonowe / 441

12.2. Organy postępowania wykonawczego / 442

12.3. Instytucje postępowania wykonawczego / 444

12.3.1. Odroczenie i przerwa wykonania kary pozbawienia wolności / 445

12.3.2. Warunkowe przedterminowe zwolnienie / 446

12.4. Wykonanie poszczególnych rodzajów kar / 449

12.4.1. Kara śmierci / 449

12.4.2. Kara pozbawienia wolności / 452

12.4.3. Kara aresztu wojskowego / 455

12.4.4. Kara grzywny, wojskowe kary dodatkowe, środki wychowawcze i zabezpieczające / 456

12.5. Kwestia warunkowego zawieszenia wykonania kary / 457

12.6. Ułaskawienie / 459

 

Zakończenie / 463

Międzywojenne wojskowe postępowanie karne – charakterystyka / 463

Proces karny wojskowy czy wojskowe postępowanie karne? / 468

Kodeks wojskowego postępowania karnego z 1936 roku wierną kopią kodeksu postępowania karnego z 1928 roku czy samodzielną regulacją prawną? / 470

Sąd wojskowy instytucją wojskową czy elementem wymiaru sprawiedliwości? / 471

Wojskowy wymiar sprawiedliwości czy wymiar sprawiedliwości w wojsku? / 471

Jedna czy wiele procedur? / 472

 

Źródła i literatura / 475

Nota bibliograficzna / 499

Wykaz ważniejszych skrótów / 501

Spis fotografii, tabel i schematów / 503

Summary / 505

Zusammenfassung / 507

• Title: Wojskowe postępowanie karne w II Rzeczypospolitej (1918-1939)
• Author: Tomasz Szczygieł
• ISBN: 978-83-226-3085-3, 9788322630853
• Date of issue: 2018-01-18
• Format: Ebook
• Item ID: e_0pw0
• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego