Szczegóły ebooka

Płeć zmiany. Zjawisko transformacji w Polsce z perspektywy gender. Wydanie drugie zmienione i poprawione

Płeć zmiany. Zjawisko transformacji w Polsce z perspektywy gender. Wydanie drugie zmienione i poprawione

Izabela Desperak

Ebook

Publikacja zawiera analizę transformacji w Polsce z perspektywy społecznej zmiany uwzględniającej wymiar płci. Składa się na nią prezentacja teoretycznego zaplecza i metodologicznych założeń, następnie omówienie wybranych wymiarów analizy (takich jak rynek pracy, przestrzeń publiczna, dyskurs publiczny, polityki płci) na podstawie literatury przedmiotu i badań autorki, a na koniec opis badań własnych obejmujących wspomniane wymiary analizy (wyrywkowo) z lat 1989-2015. Autorka bada treści gazet i czasopism (z lat 1989, 2009), ogłoszeń o pracę (1995-2010), reklam telewizyjnych (1997, 2010) oraz telewizyjnych kampanii parlamentarnych i prezydenckich kampanii wyborczych (1999, 2000, 2010, 2011, 2015).

Na tle innych prac poświęconych transformacji w Polsce publikację tę wyróżnia przyjęcie teoretycznej i badawczej perspektywy gender oraz niezwykle szeroki zakres czasowy i metodologiczny prezentowanych badań, dotyczących także najnowszych wydarzeń, m.in. kampanii wyborczych z 2015 r. oraz fenomenu nowego ruchu kobiet - Czarnych Protestów, Strajku Kobiet i Marszy Czarnych Parasolek.

Książka jest kierowana zarówno do badaczy społecznych, jak i specjalistów z zakresu nauk o polityce oraz do przedstawicielek i przedstawicieli studiów gender.

  1. Wstęp 9
    1. Metodologiczne dylematy badań nad płcią, stereotypami i dyskryminacją 10
    2. Badacze a stereotypy płci 11
    3. Struktura pracy 16

 

  1. Płeć zmiany. Transformacja, demokratyzacja i płeć 19
    1. Płeć demokracji 20
    2. Podział na sferę prywatną i publiczną 26
    3. Polityka równości płci czy konserwatywny zwrot? 31

 

  1. Płeć w naukach społecznych 45
    1. Początki socjologii 45
    2. Horyzont, mainstream i kanon 47
    3. Kres patriarchatu, fala równouprawnienia, nowy kontrakt płci i demokratyzacja intymności 54
    4. Płeć na mapie globalnego wyzysku – teoria systemu światowego Immanuela Wallersteina 60

 

  1. Nierówności płci i ich wyjaśnianie 63

 

  1. Stereotypy płci a nierówności 71
    1. Kobieta tradycyjna 77
    2. Tradycja czy zmiana? 81
    3. Stereotyp, autostereotyp a tożsamość 85
    4. Tożsamość zbiorowa polskich kobiet 88
    5. Tożsamość indywidualna a zbiorowa 91

 

  1. Socjalizacja do nierówności 93
    1. Rodzinna reprodukcja nierówności 93
    2. Podwójny standard w socjalizacji i edukacji. Kobiecość i męskość w podręcznikach szkolnych 103
    3. Rola mass mediów w kreowaniu i upowszechnianiu stereotypowych wizji męskości i kobiecości 111
    4. Monsteryzacja kobiet w świetle wyników analizy zawartości prasy 2005–2012 114

 

  1. Miejsce dla kobiet: obrazy i przestrzenie transformacji 131
    1. Media feministyczne – alternatywa dla mainstreamu 132
    2. Kobiece przestrzenie – próba analizy proksemicznej 137
    3. Walka o miejsce w przestrzeni publicznej – od sztuki krytycznej do miejskiej partyzantki 146
    4. Przestrzeń publiczna – przestrzeń politycznych manifestacji 156

 

  1. Płeć, seksualność i polityka 159
    1. Upolitycznienie prywatnego – aborcja, antykoncepcja, związki partnerskie i zapłodnienie in vitro 160
    2. Wartości chrześcijańskie, presja Kościoła katolickiego czy patriarchalny backlash? 162
    3. Historia aborcji w polskim prawie 166
    4. Dyskurs wokół aborcji 171
    5. Funkcjonowanie ustawy 172

 

  1. Kobiety, praca i nierówności ekonomiczne w procesie transformacji 177
    1. „Wypychanie” kobiet ze sfery pracy 178
    2. Feminizacja biedy 186

 

  1. Przemoc wobec kobiet i przemoc domowa 201
    1. Kobiety doświadczające przemocy (2005) 202
    2. Prawne instytucje a przemoc wobec kobiet (2017) 210

 

  1. Polityczność ruchów kobiecych 217
    1. Zakaz aborcji – hipotetyczny zwornik hipotetycznego ruchu kobiecego 220
    2. Społeczny ruch matek 221
    3. Kongresy Kobiet 224
    4. Czarne Protesty, Strajk Kobiet i Dziewuchy Dziewuchom 226
    5. Aktywność społeczna i polityczna kobiet mieszkających na wsi 230

 

  1. Medialne obrazy kobiet i mężczyzn 241
    1. Płeć w dyskursie publicznym i politycznym. Analiza porównawcza prasy codziennej i mediów feministycznych z lat 1989–2009 246
    2. Analiza zawartości „Gazety Wyborczej” 1 lipca – 31 grudnia

1989 roku 248

    1. Analiza zawartości mediów kobiecych w latach 1989–2009 na przykładzie „Kroniki Kobiet” i portalu Feminoteka 262
    2. Porównanie ilościowej i jakościowej analizy treści „Gazety Wyborczej”, „Kroniki Kobiet” i portalu Feminoteka 274
    3. Analiza treści podsumowania tygodnika „Polityka”: Ludzie roku 277
    4. Kobiety, mężczyźni i praca – analiza zawartości prasowych ofert pracy 281
    5. Płeć w kampaniach wyborczych 301
    6. Kobiety i mężczyźni w reklamie telewizyjnej 343
    7. Podsumowanie analiz treści 347

 

  1. Płeć transformacji. Próba podsumowania 351

 

Bibliografia 355

Summary 375

Aneks 1. Kwestionariusz ankiety w badaniu przemocy przeprowadzonym dla Centrum Praw Kobiet, 2005 379

Aneks 2. Kobiety na pierwszych stronach „Gazety Wyborczej” i portalu Feminoteka 383

Spis rysunków 411

Spis tabel 413

Nota o Autorce 415

  • Tytuł: Płeć zmiany. Zjawisko transformacji w Polsce z perspektywy gender. Wydanie drugie zmienione i poprawione
  • Autor: Izabela Desperak
  • ISBN: 978-83-8088-815-9, 9788380888159
  • Data wydania: 2018-02-16
  • Format: Ebook
  • Identyfikator pozycji: e_0qn1
  • Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego