Details zum E-Book

(Nie)przygotowani. Metafora szkoły w polskiej poezji współczesnej

(Nie)przygotowani. Metafora szkoły w polskiej poezji współczesnej

Kamila Czaja

E-book

Książka podejmuje temat wykorzystania w poezji wielkiej metafory ŻYCIE TO SZKOŁA. W celu możliwie szerokiego ujęcia tytułowego problemu w publikacji przywołano kilkaset wierszy i tekstów piosenek autorstwa kilkudziesięciu twórców — od utworów z dwudziestolecia międzywojennego, stanowiących istotną tradycję dla późniejszych ujęć, po tomiki reprezentantów roczników dziewięćdziesiątych. Pierwsza część, Etapy, poświęcona została sposobom użycia metafory szkoły w poezji dwóch okresów: lat 1945-1989 i po roku 1989. Chronologiczne ujęcie pozwala ukazać międzypokoleniowe podobieństwa i różnice w wykorzystaniu szkolnych elementów w funkcji metaforyzującej. W części drugiej (Tematy) zaprezentowano elementy szkolnej rzeczywistości (przybory, typy szkół i etapy edukacji, nauczycieli i uczniów, rozkład zajęć, sposoby kontroli osiągnięć), które budują metafory, umożliwiając zwerbalizowanie w poezji wielu doświadczeń egzystencjalnych (miłości i śmierci, przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, poznania samego siebie czy Innego). Zarówno ponadczasowość szkoły jako wielkiej metafory, jak i zmieniające się z czasem strategie metaforyzacji składają się na wielofunkcyjność tego rodzaju twórczych praktyk, które pozwalają uchwycić liczne aspekty życia.

Spis treści

 

Wykaz skrótów / 9

Wstęp(ny kurs) / 11

Metafora szkoły / 11

W polskiej poezji współczesnej / 18

 

CZĘŚĆ I. ETAPY

ROZDZIAŁ 1. Wychowanie do życia w reżimie: „wagarowicze” i „buntownicy” (1945–1989)

Praca domowa z wojny / 37

PRL – Państwo Regulujące Lekcje / 46

Apolityczne wiersze epoki politycznej / 49

Lekcje (nie tylko) religii / 58

Noblistka „w szkole świata” i w świecie szkoły / 62

Absolwenci – rocznik 1968 / 65

Buntownik z lekcji śpiewu / 79

Rok szkolny 1988/1989 / 82

Jak przeżyć szkołę: strategie / 83

 

ROZDZIAŁ 2. (Po)nowoczesny system edukacji: „starszaki” i „nowi” (po roku 1989)

„Oblewanie” wolności / 87

„Starszaki”, czyli (dys)kontynuacje / 91

Wieczny początkujący / 99

„Zawieszeni”, czyli „z kim się bawić?” / 103

„Nowi”, czyli „przeciw, a nawet za” / 109

„Poety‑belfra” lekcje sabotażu / 115

(De)scholaryzatorzy  / 119

 

CZĘŚĆ II. TEMATY

ROZDZIAŁ 3. Przedmioty do przedmiotów, czyli wyprawka szkolna

Wyprawka przed wyprawą / 127

Poeci w mundurkach, z tornistrem przez świat / 127

Długopisy wierszopisów / 134

„Humor” zeszytów / 142

Ala ma kota i wzięcie / 147

Pakować się rozważnie / 164

 

ROZDZIAŁ 4. Informator kandydata, czyli typy szkół i etapy edukacji

„A życia ile się trzeba uczyć?” / 169

Przedszkolne „zabawy” / 170

Katalog szkół / 179

Niewygodna pierwsza klasa (i kolejne) / 186

Studia o poezji – poezja o studiach / 194

Kształcenie ustawiczne: blaski i cienie (z przewagą cieni) / 213

Od przedszkola do doktora (i dalej) / 218

 

ROZDZIAŁ 5. Studiowanie tableau, czyli nauczyciele i uczniowie

(Nie)zbadany nauczyciel / 221

Panowie (i panie) od umierania / 223

Nauczyciele (nie do) życia / 236

Kadra poza szkołą / 246

Z Innym w ławce / 250

„Nasze klasy” / 258

W uczniowskim stroju / 265

„Panody” i inne wiersze / 274

 

ROZDZIAŁ 6. Wszystko zgodnie z planem, czyli harmonogram zajęć

Rozpoczęcie (roku szkolnego). (Se)lekcje / 279

Lekcja 1: język polski / 284

Lekcja 2: historia / 300

Lekcja 3: religia / 307

Lekcja 4: języki obce / 310

Blok matematyczno‑przyrodniczy / 316

Po lekcjach. Zajęcia dodatkowe / 320

Czas na przerwę / 335

Dzień Wagarowicza, czyli (nie)usprawiedliwieni / 338

(Wieczne) wakacje / 343

Lekcja na całe życie / 347

 

ROZDZIAŁ 7. Sesja zwana życiem, czyli sposoby kontroli osiągnięć

„Klasówka z metafory” / 351

Kartki o kartkówkach (i wypracowaniach) / 352

Dyktat dyktand / 357

Pytanie o odpytywanie / 360

Egzegeza egzaminu / 369

Z dzienniczka / 390

„Śmierć na pięć?” / 394

Zakończenie. Powtórzenie wiadomości (dobrych i złych) / 399

 

Bibliografia / 405

Indeks utworów / 431

Indeks nazwisk / 445

Streszczenie / 457

Résume / 459

Summary / 461

 

  • Titel: (Nie)przygotowani. Metafora szkoły w polskiej poezji współczesnej
  • Autor: Kamila Czaja
  • ISBN: 978-83-226-3287-1, 9788322632871
  • Veröffentlichungsdatum: 2018-04-03
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_0tlk
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego