Spis treści

 

Wprowadzenie / 9

 

Rozdział I

Tradycje ekonomii literatury / 29

Ekonomia literatury / 29

Faust II – lektury ekonomiczne / 36

Literaturoznawstwo marksistowskie / 49

Wymiana jako kategoria ekonomii literatury. Wybrane projekty / 63

Pieniądz jako medium przewodnie. Ontosemiologia Jochena Hörischa / 67

 

Rozdział II

Abstrakcje i klasy. Marksizm. Ekonomia. Literatura / 77

Od tradycyjnego marksizmu ku nowej lekturze Marksa / 79

Idea krytyki ekonomii politycznej / 85

Kategorie ekonomii / 98

Klasa / 109

Kapitaliści / 117

Proletariat / 123

Struktura ideologii / 128

„Źródło”: Historia / 135

„Źródło”: Literatura / 140

„Źródło”: Dialektyka / 143

 

Rozdział III

Historie, ideologie, chronologie. Teorie wobec literatury polskiej drugiej połowy XIX wieku / 149

Światopogląd, formacja i doświadczenie jako kategorie historii literatury drugiej połowy XIX wieku / 150

Pole władzy / 162

Liberalizm. Literacki wyraz ideologii / 171

Chronologie / 191

Dyskurs zacofania, opóźnienia, peryferyjności / 199

 

Rozdział IV

Podmiot kapitalistycznego pragnienia / 209

Kapitalizm w feudalnym otoczeniu / 217

• Matrymonialny milion. Spekulant Józefa Korzeniowskiego / 219
• Cyrkulacje Kollokacji Józefa Korzeniowskiego / 222
• Modele kapitalizmu w Chorobach wieku Józefa Ignacego Kraszewskiego / 227
• Nad Niemnem. Historie gospodarcze i społeczne / 230
• Ekonomia powrotu. O Rodzinie Połanieckich Henryka Sienkiewicza / 239
• Kapitał monopolistyczny w Tuzach Artura Gruszeckiego / 265
• Literackie gorzelnictwo. Gorzałka Adolfa Dygasińskiego / 269

Historie mieszczaństwa / 271

• Afirmacja mieszczaństwa w Księżniczce Zofii Urbanowskiej / 273
• Mieszczańska rodzina. O Marii Elizy Orzeszkowej / 280
• Historia rodziny Cieżyńskich. Wysadzony z siodła Antoniego Sygietyńskiego / 283
• Burżua w walce. Roboty i prace Józefa Ignacego Kraszewskiego / 284
• Upadki mieszczaństwa. Friebe Kazimierza Zalewskiego / 294
• Ekonomia pensji pani Latter. Pierwszy tom Emancypantek Bolesława Prusa / 297
• Samobójstwo kapitalisty w Argonautach Elizy Orzeszkowej / 304
• Plutokracja jako pokusa. Żydowska burżuazja w Krewnych Józefa Korzeniowskiego / 307
• Obrazy giełdy / 311
• Burżuazja w obronie narodu. O Mechesach Mariana Gawalewicza / 315
• Afekty i alegorie giełdy w Szachrajach Artura Gruszeckiego / 328

Kapitalizm przemysłowy / 337

• Sielanka peryferyjnej industrializacji. Z życia realisty Elizy Orzeszkowej / 339
• Droga inżyniera do uznania. O Dwóch drogach Henryka Sienkiewicza / 345
• Alegorie produkcji w Bawełnie Wincentego Kosiakiewicza / 350
• Modele kapitalizmu w Drugim pokoleniu Mariana Gawalewicza / 353
• Metafizyka kapitalizmu w Powracającej fali Bolesława Prusa / 358
• Konkurencja i paternalizm. Aureli Wiszar Aleksandra Świętochowskiego / 372
• Fabryka w marzeniu / 381

 

Rozdział V

Podporządkowani. Przestrzenie – dyskursy – historie / 385

Uwłaszczenie / 396

• Dialektyka uwłaszczenia. O Rozdziobią nas kruki, wrony Stefana Żeromskiego / 396
• Historie pańszczyzny / 399
• Przemoc wobec chłopów w literaturze realistycznej. Kollokacja Józefa Korzeniowskiego – Ulana Józefa Ignacego Kraszewskiego – Wysadzony z siodła Antoniego Sygietyńskiego – Tuzy Artura Gruszeckiego – Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej / 405
• Przemoc pańszczyźniana w literaturze ludowej / 412
• Literackie uwłaszczenie chłopa / 421
• Ekonomia Placówki Bolesława Prusa / 423

Industrializacja / 432

• Czasoprzestrzenie / 432
• Nadchodzący proletariat / 435
• Sztuczność i obcość przestrzeni industrializacji. Osiedla przemysłowe / 442
• Obrazy proletariatu / 459
• Figury zbiorowej nędzy / 461
• Literackie choroby proletariatu / 464
• Poetyckie alegorie degradacji. Antoni Pilecki, Włodzimierz Stebelski, Maria Konopnicka / 467
• Prawo biedy. Przed sądem i Pod prawem Marii Konopnickiej / 471
• Figura bumelanta. Robotnik karany / 480
• Widma buntu / 483
• Podmiotowość proletariatu w poezji rewolucyjnej / 488
• Cielesne i polityczne upodmiotowienie proletariatu / 497

Proletaryzacja / 503

• Historie powrotu. Bożek milion Walerii Marrené‑Morzkowskiej, Krewni Józefa Korzeniowskiego / 504
• Historie adaptacji. Łokciem i miarką Stanisława Grudzińskiego, Fachowiec Wacława Berenta / 510
• Historie degradacji. Marta Elizy Orzeszkowej, Wysadzony z siodła Antoniego Sygietyńskiego / 527

Ekonomia niesamowitości / 537

 

Rozdział VI

Ekonomie Lalki Bolesława Prusa / 545

Rasy i klasy. Kod biologiczny / 550

Ekonomia społeczeństwa / 564

Biografia Wokulskiego / 575

Czego nie można kupić za pieniądze? / 584

 

Rozdział VII

Maszyna, rasa i kapitalizm. Ziemia obiecana Władysława S. Reymonta / 595

Maszyna jako medium / 598

Rasowa mistyka kapitalizmu / 611

Szlachecka adaptacja: Borowiecki / 625

Ideologia antagonizmu / 635

 

Rozdział VIII

Tomasza Judyma walka o uznanie. Ekonomia tymotejska w Ludziach bezdomnych Stefana Żeromskiego / 641

Czytanie Judyma / 645

Kompleks Judyma / 652

Miejsce Judyma ./ 661

Grób Judyma / 673

Od prometeizmu do traumy pochodzenia / 677

 

Zakończenie / 679

 

Nota bibliograficzna / 685

 

Bibliografia / 687

 

Indeks osobowy / 723

 

Summary / 737

Zusammenfassung / 739

• Title: Literacki kapitalizm. Obrazy abstrakcji ekonomicznych w literaturze polskiej drugiej połowy XIX wieku
• Author: Paweł Tomczok
• ISBN: 978-83-226-3221-5, 9788322632215
• Date of issue: 2018-06-26
• Format: Ebook
• Item ID: e_0wdk
• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego