E-book details

"Hermetica" średniowiecza i renesansu. Studium z historii myśli europejskiej

"Hermetica" średniowiecza i renesansu. Studium z historii myśli europejskiej

Agata Sowińska

Ebook

Opracowanie dotyczy recepcji literatury hermetycznej w średniowieczu i renesansie w dziełach polskich twórców i uzupełnia dotychczasową wiedzę w zakresie historii literatury hermetycznej. Praca skupia się na dwóch prymarnych tekstach: zbiorze dialogów pt. Corpus Hermeticum (w łacińskim przekładzie Marsilia Ficina) oraz łacińskim traktacie pt. Asclepius. Celem jest analiza treściowa i porównawcza dzieł zawierających cytaty pochodzące z powyższych hermetycznych tekstów, które znajdziemy u: Bernarda z Lublina (tzw. Antologia filozoficzna), Jana z Trzciany (De natura ac dignitate hominis) oraz Jakuba Górskiego (Ad Magnificum Dominvm Stanislavm Miskovski Castellanvm Sendomiriensem et Capitanevm Cracoviensem Iacobi Gorscij Mercvrius sive de Trinitate contra Gregorium Bresinensem), czyli postaci wspomnianych jedynie przez Jana Czerkawskiego – badacza hermetyzmu. Bazą pracy jest manuskrypt Bernarda z Lublina zawierający łacińskie wypisy z dwóch najważniejszych tekstów hermetycznych: Asclepius i Corpus Hermeticum. Podział jest zgodny z podziałem tekstów w antologii Lubelczyka: część pierwsza obejmuje więc analizę treściową i porównawczą wypisów z traktatu Asclepius, część druga – z czternastu dialogów ze zbioru Corpus Hermeticum.  Badanie treści antologii w porównaniu z tekstami innych autorów ma doprowadzić do wyodrębnienia tertium comparationis - ewentualnej myśli wspólnej wyłaniającej się z analizy i zestawienia poszczególnych utworów. Dodatkiem do analizy są dwa aneksy dotyczące nieopracowanych dotychczas utworów: Lubelczyka (w postaci tabel zestawiających ekwiwalenty łacińskie, greckie i koptyjskie wypisów) oraz Górskiego (w postaci edycji tekstu).

Spis treści

 

Od autorki / 7

Wprowadzenie / 9

Bernarda z Lublina kompilacja tekstów hermetycznych / 37

 

Część pierwsza

Ex Mercurio Trismegisto de divina voluntate sententiae („Antologia filozoficzna” Lubelczyka: k. 1—11)

 

Poli-( / heno-?) i monoteizm hermetyczny (?) / 47

Bóg stwórcą świata. Świat obrazem boga / 56

Bóg stwórcą człowieka / 64

Hermetyczny Chaosbeschreibung / 82

Człowiek stwórcą boga. Idolatria / 87

Sancta philosophia, pia philosophia / 91

 

Część druga

Ex Mercurio de potestate et sapientia dei („Antologia filozoficzna” Lubelczyka: k. 11v—30r)

 

Makro- i mikrokosmos. Dialog I / 100

Bóg i ruch. Dialog II / 111

Kreacja świata — kosmogonia hermetyczna. Dialog III / 118

Bóg i jego mieszalnik. Dialog IV / 121

Panteizm (?). Dialog V / 128

Dobro i zło. Dialog VI / 133

Ignorare deum — ἀγνωσία. Dialog VII / 137

Nieśmiertelność. Dialog VIII / 139

Sensus i intelligentia. Dialog IX / 142

Klucz do relacji między bytami. Dialog X / 147

Porządek wszechrzeczy. Dialog XI / 157

Umysł. Dialog XII / 165

Palingeneza. Dialog XIII i hymn hermetyczny / 175

Natura wszechrzeczy. Dialog XIV / 187

Dialogi hermetyczne narzędziem argumentacji. Polemika Jakuba Górskiego / 192

 

Wnioski / 203

Wykaz skrótów — teksty źródłowe, edycje, słowniki / 209

Bibliografia / 211

 

Aneksy

 

Aneks I

Excerpta hermetyczne u Lubelczyka (z greckimi i koptyjskimi ekwiwalentami)

 

Ex Mercurio Trismegisto de divina voluntate sententiae / iii

Ex Mercurio de potestate et sapientia dei / ix

Apokalipsa hermetyczna / xlix

Hymny hermetyczne / lii

 

Aneks II

Ad Magnificvm Dominvm Stanislavm Miskovski Castellanvm Sendomiriensem et Capitaneum Cracouiensem Iacobi Gorscij Mercvrivs siue de Trinitate contra Gregorium Bresinensem / lvii

  • Title: "Hermetica" średniowiecza i renesansu. Studium z historii myśli europejskiej
  • Author: Agata Sowińska
  • ISBN: 978-83-226-3361-8, 9788322633618
  • Date of issue: 2018-08-01
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_0x3f
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego