E-book details

Zasada ochrony samorządności terytorialnej. Studium konstytucyjne

Zasada ochrony samorządności terytorialnej. Studium konstytucyjne

Anna Chorążewska

Ebook

W niniejszej monografii konstytucyjną instytucję samorządu terytorialnego analizuje się przez pryzmat zasady samorządności terytorialnej, ujmowanej w formie studium konstytucyjnego. Takie sformułowanie tytułowej zasady ma ujęcie nie tylko ustrojowoprawne, lecz także funkcjonalne, a następnie w rozważaniach jest rozwijane z perspektywy konstytucyjnego statusu człowieka jako indywiduum, z całą jego godnością deklarowaną przez Konstytucję, z perspektywy statusu konstytucyjnego człowieka jako obligatoryjnego członka wspólnoty samorządowej, z perspektywy statusu wspólnoty samorządowej, statusu wspólnoty narodowościowej, statusu państwa, a także z perspektywy statusu struktur organizacyjnych społeczeństwa obywatelskiego i organizacji pozarządowych.

Tok wywodu prowadzi do wniosku, że samorząd terytorialny to instytucja głęboko osadzona w strukturze społeczeństwa obywatelskiego, a jako taki powinien mieć ustrojowo zagwarantowaną możliwość naturalnej ewolucji, stosownie do rozwoju i osiągania kolejnych etapów dojrzałości polskiego społeczeństwa obywatelskiego. W konsekwencji regulacja konstytucyjna tytułowej instytucji w założeniu ustrojodawcy nie powinna stanowić czynnika hamującego naturalne procesy zachodzące wraz z rozwojem społeczeństwa obywatelskiego.

Praca może znaleźć zastosowanie  zarówno w sądowej kontroli konstytucyjności działalności prawotwórczej w zakresie prawa samorządowego, w sądowej kontroli wykonywania i stosowania prawa, jak i w procesie dydaktycznym i seminaryjnym. Może być także pomocna w codziennym funkcjonowaniu organizacji społecznych/pozarządowych, organów jednostek samorządu terytorialnego i radnych, a także znaleźć zastosowanie w procesach reformy administracji publicznej i tworzeniu instytucji badania efektywności i skuteczności budowy oraz działania struktur administracji publicznej.

Spis treści

 

Wprowadzenie / 7

 

Rozdział pierwszy

Instytucja samorządu terytorialnego na tle rozważań polskiej nauki prawa / 13

1. Doktryny samorządu terytorialnego Drugiej Rzeczypospolitej i ich dzisiejsze oddziaływanie / 13

2. Samorządność terytorialna w strukturze społeczeństwa obywatelskiego / 27

3. Władztwo samorządu terytorialnego (władza municypalna) na gruncie systemu sprawowania władzy przez suwerena i zasady podziału władzy państwowej / 56

4. Instytucja samorządu terytorialnego na gruncie Konstytucji RP z 1997 roku a prawo jednostki (wspólnoty lokalnej) do samorządności terytorialnej / 92

 

Rozdział drugi

Pozycja ustrojowa samorządu terytorialnego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 roku / 97

1. Pojęcie zasady ustroju jako jednej z kategorii norm Konstytucji / 97

2. Prawo wspólnoty lokalnej do samorządności terytorialnej jako wartość konstytucyjna pretendująca do statusu zasady ustroju / 114

3. Rekonstrukcja treści maksymy samorządności terytorialnej – samodzielność jednostki samorządu terytorialnego oraz subsydiarność i decentralizacja władzy publicznej jako subreguły zasady ochrony samorządności terytorialnej / 118

3.1. Wprowadzenie / 118

3.2. Geneza pojęcia „pomocniczość” / 121

3.3. Treść normatywna kategorii: „samodzielność”, „pomocniczość”i „decentralizacja” / 128

3.3.1. Samodzielność / 128

3.3.2. Pomocniczość i decentralizacja / 132

3.3.3. Przedmiot i zakres imperium samorządu terytorialnego / 142

 

Rozdział trzeci

Wymóg ochrony prawa wspólnoty lokalnej do samorządności terytorialnej jako wartość konstytucyjna / 157

1. Podstawy i mechanizmy ochrony konstytucyjnego modelu samorządu terytorialnego / 157

2. Kontrola i nadzór jako instytucje ochrony samorządności terytorialnej / 161

2.1. Kontrola nad samorządem terytorialnym / 164

2.2. Nadzór jako instytucja ochrony samorządności terytorialnej / 182

3. Judykatywa a ochrona konstytucyjnego modelu samorządności terytorialnej / 191

3.1. Sądowa ochrona samodzielności jednostki samorządu terytorialnego a zasada prawa do sądu / 191

3.2. Realizacja prawa do ochrony podstaw ustrojowych samorządności terytorialnej / 199

 

Zakończenie / 227

 

Bibliografia / 245

Publikacje / 245

Orzecznictwo / 260

Akty prawne / 261

 

Summary / 263

Zusammenfassung / 264

  • Title: Zasada ochrony samorządności terytorialnej. Studium konstytucyjne
  • Author: Anna Chorążewska
  • ISBN: 978-83-226-3483-7, 9788322634837
  • Date of issue: 2019-04-02
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_12ka
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego