E-book details

Dyskursy dyskryminacji i tolerancji w przestrzeni publicznej współczesnej Polski (wartości, postawy, strategie)

Dyskursy dyskryminacji i tolerancji w przestrzeni publicznej współczesnej Polski (wartości, postawy, strategie)

Bernadetta Ciesek

Ebook

Monografia opisuje społeczne praktyki wykluczenia oraz tolerancji obecne we współczesnej polskiej przestrzeni publicznej. Tło teoretyczno-metodologiczne stanowi krytyczna analiza dyskursu. W pierwszej części autorka omawia wielość ścieżek, koncepcji i perspektyw badań dyskursu oraz proponuje własną konceptualizację tej kategorii badawczej. Część druga prezentuje obraz relacji między podmiotami wybranych dyskursów (feministycznego, nacjonalistycznego, narodowo-prawicowego, kościelnego i dyskursu „Tygodnika Powszechnego”) zrelatywizowanych do wskazanych w tytule praktyk wykluczenia i tolerancji. Przedstawione w pracy analizy koncentrują się na wyłonieniu z dyskursywnych światów jednostek/grup postrzeganych w kategorii Innego oraz na rekonstrukcji dyskursywnego obrazu Innych, a także Swoich. Ogląd wybranych dyskursów uwzględnia również płaszczyznę aksjologiczną i ideologiczną, ponieważ dyskursywna konceptualizacja świata to wypadkowa intersubiektywnie podzielanych wartości, przekonań, schematów myślenia, które polaryzują stanowiska i wpływają na stosunek wobec Innych, generując akty wykluczenia bądź tolerancji.

Spis treści

 

Wstęp / 7

 

Część pierwsza

Projekt badawczy i rozważania wokół jego kontekstów teoretyczno‑metodologicznych

1. Współczesne badania nad dyskursem – wielość ścieżek, wielość koncepcji, wielość perspektyw badawczych / 13

2. Kategoria dyskursu – próba konceptualizacji pojęcia / 26

3. Perspektywa badawcza – uzasadnienie wyboru / 48

4. Kategorie Innego, Swojego i Obcego / 59

5. Porządek rozważań – kryteria podziału przestrzeni komunikacyjnej

 

Część druga

Dyskursy dyskryminacji i tolerancji

1. Dyskurs feministyczny jako przestrzeń tolerancji i dyskryminacji / 77

1.1. W perspektywie dyskursywnej i międzydyskursywnej – ustalenia porządkujące / 77

1.2. Akty tolerancji i wykluczenia na płaszczyźnie ideacyjnej: stereotypy, wyobrażenia, projekty rzeczywistości / 79

1.3. Dyskursywne praktyki terapeutyczne. Próby publicznego uprawomocnienia spraw wykluczonych / 91

1.4. Akty dyskryminacji i tolerancji w relacjach międzydyskursywnych na poziomie interakcyjnym / 98

1.5. Podsumowanie / 112

2. Dyskursy ideologiczne z kategorią narodu w centrum pola ideologicznego / 114

2.1. Dyskurs nacjonalistyczny / 115

2.1.1. Zarys tożsamości i jej kategorie konstytutywne / 115

2.1.2. Tradycjonalizm a liberalizm – źródła aktu wykluczenia / 119

2.1.3. W roli Wroga – stosunek do Unii Europejskiej / 125

2.1.4. Rola historii w dyskursie nacjonalistycznym / 131

2.1.5. Demoliberałowie jako wróg polityczny i moralny / 135

2.1.6. Wobec innych nacji / 140

2.1.7. Etykietowanie jako akt wykluczenia / 144

2.1.8. Podsumowanie / 148

2.2. Dyskurs prawicowy / 148

2.2.1. Kreacja tożsamości narodowej – kategorie Polski, Polaka, polskości / 149

2.2.2. Władza jako kategoria dyskursu narodowo‑prawicowego / 161

2.2.3. Inność światopoglądowa – postawy, wartości, relacje międzydyskursywne / 171

2.2.4. Podsumowanie / 188

2.2.5. Dyskurs polityczny a media / 190

3. Dwa oblicza dyskursu katolickiego / 194

3.1. Dyskurs Kościoła katolickiego / 195

3.1.1. Obszar badań i procedury analityczne / 195

3.1.2. Przestrzeń dialogu / 197

3.1.3. Kościół katolicki a społeczeństwo – dualistyczna wizja świata i problem uniwersaliów kulturowych / 212

3.1.4. Podsumowanie / 220

3.2. Dyskurs „Tygodnika Powszechnego” / 223

3.2.1. Konceptualizacja aktorów społecznych – Inny jako Drugi / 223

3.2.2. Dialog jako reguła dyskursu tolerancji / 230

3.2.3. Strategie porozumienia na płaszczyźnie interakcyjnej: układ partnerski / 240

3.2.4. Podsumowanie / 251

Zakończenie / 255

Literatura / 259

Summary / 273

Zusammenfassung / 274

  • Title: Dyskursy dyskryminacji i tolerancji w przestrzeni publicznej współczesnej Polski (wartości, postawy, strategie)
  • Author: Bernadetta Ciesek
  • ISBN: 978-83-226-3260-4, 9788322632604
  • Date of issue: 2019-11-18
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1dz4
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego