Details zum E-Book

Dyskursy o emocjach - pedagogika i codzienność szkolna

Dyskursy o emocjach - pedagogika i codzienność szkolna

Irena Przybylska

E-book

Problematyka pracy w najszerszym rozumieniu dotyczy emocji i ich znaczenia w wychowaniu, dlatego adresowana jest do praktyków i teoretyków zainteresowanych edukacją, a szczególnie tym, co dzieje się na styku wychowania i kultury emocji. Każdą wspólnotę charakteryzuje ton emocjonalny, który jest kulturowym przejawem jej funkcjonowania. Nie inaczej jest w przypadku szkoły, która niewątpliwie jest miejscem doświadczania emocji – toczy się w niej życie codzienne, a uczestnicząc w tkance społecznej, przeżywamy, wyrażamy i tłumimy emocje.  

Współcześnie rośnie zainteresowanie emocjami w pedagogice i jednocześnie odczuwamy zmiany kultury emocjonalnej, których źródło tkwi między innymi w przemianach więzi w rodzinie i inwazyjności mediów. W książce opisano symptomy jednoczesnego ocieplania (zdziczenia) i chłodzenia (komercjalizacji) kultury w ogóle oraz podjęto próbę opisu kultury emocjonalnej szkoły, zwłaszcza tego jakie emocje i ich kulturowe skrypty ujawniają się oraz kształtują codzienność klasy szkolnej.  

W książce zaprezentowano modele teoretyczne i skonstruowane na ich podstawie narzędzia do badania klimatu emocjonalnego klasy (Kwestionariusz Klimat Emocjonalny- Uczeń) oraz pracy emocjonalnej nauczyciela (Kwestionariusz Praca Emocjonalna Nauczyciel). W części badawczej autor podejmuje próbę wskazania i opisania tych czasoprzestrzeni życia w szkole, w których uczniowie i nauczyciele doświadczają i wyrażają emocje, między innymi po to by odpowiedzieć na pytanie jaka jest kultura emocjonalna szkoły, która ujawnia się w klimacie codziennych interakcji.

Spis treści

 

Wprowadzenie / 9

 

Rozdział 1

Dyskursy o emocjach – pedagogiczne inspiracje / 17

1.1. Historia, filozofia i historiozofia o emocjach / 20

1.2. Antropologia – kulturowe koncepcje emocji / 28

1.3. Emocje konstruktywne i konstruowane – dyskurs psychologiczny / 33

1.4. Emocje w socjologii – socjologia emocji / 40

1.5. Podsumowanie współczesnych dyskursów o emocjach. Przesłanki do badań pedagogicznych / 49

 

Rozdział 2

Kultura emocjonalna – kultura emocji / 61

2.1. Kultura i emocje – próby konceptualizacji kultury emocjonalnej / 67

2.2. Kultura emocjonalna w koncepcjach socjologicznych / 73

2.3. Kultura emocjonalna – kompetencja – wychowanie / 80

2.4. Kultura emocjonalna – między indywidualizmem a kolektywizmem / 88

2.5. Przemiany kultury emocjonalnej – implikacje dla wychowania / 95

2.5.1. Podgrzewanie emocjonalności / 100

2.5.2. Chłodzenie emocjonalności / 108

2.6. Podsumowanie / 119

 

Rozdział 3

Klimat emocjonalny klasy – „powierzchnia” kultury emocjonalnej / 123

Przestrzenie implicite i explicite kultury emocjonalnej – wprowadzenie / 125

3.1. Emocje a codzienność szkoły / 128

3.2. Klimat emocjonalny – „powierzchnia” kultury emocjonalnej / 135

3.2.1. Klimat klasy – peregrynacje teoretyczne i badawcze / 136

3.2.2. Klimat emocjonalny klasy – modele teoretyczne i badawcze / 145

3.2.3. Klimat emocjonalny klasy – proksymalne i dystalne uwarunkowania / 152

3.2.4. Model własny klimatu emocjonalnego klasy / 158

3.3. Praca emocjonalna nauczyciela – pomiędzy regułami a troską / 166

3.4. Edukacja – kształcenie – wychowanie a wsparcie rozwoju

kompetencji emocjonalnej uczniów / 186

3.4.1. Wychowanie emocjonalne w ideologii transmisji kulturowej / 193

3.4.2. Wychowanie emocjonalne w ideologii romantycznej / 197

3.4.3. Wychowanie emocjonalne w ideologii progresywnej / 202

3.4.4. Statusy wychowania emocjonalnego – podsumowanie / 207

 

Rozdział 4

Metodologiczne podstawy badań własnych / 217

4.1. Badania emocji – doświadczenia, dylematy i możliwości / 219

4.2. Założenia problematyki badawczej / 223

4.3. Problemy badawcze, zmienne i wskaźniki / 232

4.4. Metody badawcze i procedura badań / 235

4.4.1. Obserwacja jakościowa / 236

4.4.2. Wywiad swobodny ukierunkowany z nauczycielem / 238

4.4.3. Wywiad fokusowy z uczniami / 239

4.4.4. Metody sondażowe i szacowania / 240

4.5. Dobór próby badawczej i organizacja / 245

4.6. Charakterystyka terenu badań i próby / 247

 

Rozdział 5

Emocje w codzienności życia szkoły – empiryczne egzemplifikacje / 249

5. 1. Klimat emocjonalny klasy szkolnej w perspektywie badań empirycznych / 252

5.1.1. Klimat emocjonalny klasy w percepcji uczniów – analiza / 252

5.1.2. Klimat emocjonalny – ilustracje empiryczne / 265

5.1.3. Klimat emocjonalny klasy – podsumowanie / 294

5.2. Praca emocjonalna nauczyciela w badaniach  / 297

5.2.1. Praca emocjonalna a klimat emocjonalny klasy / 297

5.2.2. Praca emocjonalna w narracjach nauczycieli / 309

5.3. Praca płytka i głęboka nauczyciela – podsumowanie / 376

Podsumowanie i wnioski z przeprowadzonych badań / 387

Empiryczne „wzory” kultury, klimatu i pracy emocjonalnej nauczyciela – wnioski z badań / 389

Zakończenie i wskazania do dalszych badań / 408

Załączniki / 423

Bibliografia / 435

Summary / 463

Zusammenfassung / 465

  • Titel: Dyskursy o emocjach - pedagogika i codzienność szkolna
  • Autor: Irena Przybylska
  • ISBN: 978-83-226-3612-1, 9788322636121
  • Veröffentlichungsdatum: 2020-02-04
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_1fg4
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego