E-book details

"Forum Lingwistyczne" 2019, nr 6

"Forum Lingwistyczne" 2019, nr 6

Joanna Przyklenk, Mirosława Siuciak

Ebook

Szósty numer „Forum Lingwistycznego” to tom monograficzny: dotyczący zagadnień języka zdeterminowanego regionalnie. Zgromadzono w nim teksty autorów obejmujących naukową refleksją Śląsk i Kresy.

W dziale Studia znalazły się artykuły dotyczące obecnej sytuacji na tych terenach i analizy materiałów historycznych. Artykuł Gerda Hentschela, Istvána Feketego i Jolanty Tambor stanowi wstępny raport z prac nad tym materiałem. Drugi tekst, autorstwa Tadeusza Lewaszkiewicza, odnosi się do polszczyzny kresowej, znajdującej reprezentację w języku mieszkańców okolic Nowogródka. Artykuł  Wioletty Wilczek  przenosi nas na Górny Śląsk z przełomu XIX i XX wieku – do okresu ważnego dla przyszłości tego regionu oraz zachowania polskiej tożsamości jego rdzennych mieszkańców. Przedmiotem jej analizy jest prasa górnośląska, kształtująca postawy patriotyczne.

Tematem artykułu Jolanty Klimek-Grądzkiej jest regionalna polszczyzna kijowska w polsko-łacińskich panegirykach pióra Stefana Jaworskiego (1656‒1722) pisanych ku czci Warłama Jasińskiego. Podobnego okresu dotyczy artykuł Agaty Haas, która przeprowadziła analizę słownictwa oraz frazeologii Dyszkursu o grzechách szostego przykazaniá Bożego (1682) autorstwa kluczborskiego pastora Adama Gdacjusza. Autorkę kolejnego tekstu, Katarzynę Konczewską, interesuje występujący w Aktach Grodzieńskiego Sądu Ziemskiego typ języka urzędowego, ukształtowanego na bazie ówczesnych grodzieńskich gwar białoruskich, z wpływami języka polskiego. Artykuł Goranki Blagus Bartolec przynosi deskrypcję użycia imiesłowów biernych w wieloelementowych jednostkach oraz prezentację ich statusu we współczesnych słownikach języka chorwackiego.

W dziale Archiwalia pomieszczono artykuł Aliny Kowalskiej The Social Differentiation of the Polish Language of the Upper Silesia in the Second Half of the 19th Century (tytuł oryginału: Zróżnicowanie socjalne polszczyzny górnośląskiej w drugiej połowie XIX wieku). Ten tekst sprzed ponad 30 lat doskonale łączy wątki podejmowane w publikowanych tu artykułach dotyczących Śląska.

W dziale Polemiki opublikowano krytyczne omówienia trzech zróżnicowanych tematycznie publikacji. Autorami recenzji są Irmina Kotlarska, Kinga Wąsińska oraz Bernadetta Ciesek-Ślizowska.

Dział Varia otwiera artykuł o umiejętnościach wykorzystywanych w procesie rozumienia żartów, gry słów, zagadek czy dowcipów. Autorami studium są Sandra Levey i Joseph Aigus. Następny tekst autorstwa Mirosławy Siuciak to krótka historia Instytutu Języka Polskiego – jednostki badawczej, która w ramach Uniwersytetu Śląskiego działała 42 lata, a jej tradycje sięgają lat 50. XX wieku.

W Kronice, ostatnim dziale „Forum Lingwistycznego”, zamieszczono sześć sprawozdań dokumentujących naukowe życie środowiska – nie tylko językoznawczego – zarówno w kraju, jak i za granicą. Prelegentami tych wydarzeń są Aleksandra Kalisz i Ewelina Tyc; Karolina Lisczyk i Marcin Maciołek; Mariola Gawrońska, Jadwiga Maksym-Kaczmarek, Ewelina Niemiec oraz Magdalena Paprotny; Joanna Sobczykowa; Małgorzata Grzonka i Katarzyna Romaniuk; Dorota Hamerlok.

Studia 1

Od Redakcji (Joanna Przyklenk, Mirosława Siuciak) / 11

 

Gerd Hentschel, István Fekete, Jolanta Tambor

Głos w sprawie aktualnego stanu użycia zapożyczeń niemieckich we współczesnym etnolekcie śląskim i postaw językowych jego użytkowników (raport wstępny z projektu badawczego) / 17

 

Tadeusz Lewaszkiewicz

Z badań nad językiem piśmiennictwa nowogródzkiego z okresu międzywojennego. Elementy północnokresowe w języku Józefa Żmigrodzkiego / 43

 

Wioletta Wilczek

Wątki patriotyczne dotyczące wychowania rodzinnego w prasie górnośląskiej przełomu XIX i XX wieku (na przykładzie wybranych czasopism) / 61

 

Jolanta Klimek-Grądzka

Siedemnastowieczna polszczyzna kijowska w panegirykach Stefana Jaworskiego / 75

 

Agata Haas

O leksyce i frazeologii Dyszkursu o grzechách szostego przykazánia Bożego… Adama Gdacjusza / 85

 

Katarzyna Konczewska

O języku Akt Grodzieńskiego Sądu Ziemskiego / 99

 

Goranka Blagus Bartolec

Past Participles in Multiword Units in Croatian / 111

 

Archiwala 2

Alina Kowalska

The Social Differentiation of the Polish Language of the Upper Silesia in the Second Half of the 19th Century / 125

 

Polemiki 3

Irmina Kotlarska

Jak analizować podręczniki do nauki języków obcych? Garść uwag po lekturze książki Karen Risager Representations of the World in Language Textbooks (Bristol 2018, 252 s.) / 139

 

Kinga Wąsińska

Językoznawstwo korpusowe – próba oceny nowych narzędzi badawczych na podstawie książki Corpus Linguistic for Grammar. A Guide for Research Christiana Jonesa i Daniela Wallera (London–New York 2015, 201 s.) / 145

 

Bernadetta Ciesek-Ślizowska

Język – kultura – człowiek. Wokół książki Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Antologia pod redakcją Waldemara Czachura (Warszawa 2017, 338 s.) / 151

 

Varia 4

Sandra Levey, Joseph Agius

Humour Processing. The Factors that Play a Role in Understanding Humour / 159

 

Mirosława Siuciak

Dzieje Instytutu Języka Polskiego im. Ireny Bajerowej / 169

  • Title: "Forum Lingwistyczne" 2019, nr 6
  • Author: Joanna Przyklenk, Mirosława Siuciak
  • ISBN: 2450-2758, 24502758
  • Date of issue: 2020-02-11
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1fj9
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego