„Nad Niemnem” to społeczno-obyczajowa powieść pozytywistyczna Elizy Orzeszkowej z 1888 roku.

Trzytomowy utwór przedstawia panoramę polskiego społeczeństwa drugiej połowy XIX wieku, nawiązując również do czasów powstania styczniowego.

Powieść została przez współczesnych uznana za arcydzieło a jej popularność przekroczyła oczekiwania autorki.