E-book details

Bazgrota w twórczości plastycznej dziecka

Bazgrota w twórczości plastycznej dziecka

Urszula Szuścik

Ebook

W publikacji przedstawiono założenia, badania i ich wynik nad  bazgrotą dzieci 2, 3-letnich. Celem badań była próba wyjaśnienia genezy bazgroty dziecięcej i jej przemiany przez stymulację percepcji wzrokowej. Bazgrotę dziecięcą można traktować jako rodzaj specyficznego doświadczenia dziecka. Najbardziej właściwe dla tej fazy rozwoju ekspresji plastycznej dziecka jest spojrzenie na tę aktywność poprzez dynamikę kształtowania się doświadczenia dziecka w toku przeprowadzonego przeze Autorkę eksperymentu.

Praca składa się z trzech głównych rozdziałów i trzech obszernych aneksów. Zagadnienie bazgroty w rozwoju ekspresji plastycznej dziecka zostało omówione w pierwszym rozdziale pracy, odnosząc się do koncepcji rozwoju twórczości plastycznej i percepcji wzrokowej szczególnie Rudolfa Arnheima i Victora Lowenfelda oraz innych badaczy. Opisano również rozwój wartości wizualno-plastycznych w bazgrocie dziecięcej, jak: linię, plamę barwną, koło i bryłę. Bazgrota dziecięca była inspiracją dla wielu artystów, dlatego omówiono ten wątek w tym rozdziale. Szukając odpowiedzi na te problemy Autorka zestawiła wybrane przykłady bazgrot dziecięcych i dzieł sztuki.

W rozdziale drugim pracy przedstawiono założenia badań, problemy badawcze, przyjęte hipotezy, charakterystykę grupy, procedurę badań, zmienne i wskaźniki. Do ich weryfikacji Autorka przyjęła metodę eksperymentu naturalnego pedagogicznego, technikę grup równoległych. Badania przeprowadzono w dwóch grupach eksperymentalnych i dwóch grupach kontrolnych w grupie dzieci przedszkolnych 2 i 3-letnich. W ramach badań przeprowadzono 15 ćwiczeń eksperymentalnych z dziećmi w oparciu o jakości wizualno-plastyczne (wzory percepcyjne). W rozdziale trzecim pracy została przedstawiona analiza ilościowa i jakościowa wyników badań, której materiał prezentuje Aneks 1 (analiza ilościowa), Aneks 2 (analiza jakościowa) i Aneks 3 ilustruje wyniki badań – prace plastyczne dzieci z przeprowadzonego eksperymentu. Całość pracy zamykają wnioski z badań jak i wnioski dla praktyki pedagogicznej.

Praca jest skierowana do nauczycieli, rodziców, opiekunów, artystów i osób zainteresowanych najwcześniejszym rozwojem twórczości plastycznej dziecka, jakim jest bazgrota i jej znaczenia dla dalszego rozwoju twórczości plastycznej dziecka.

spis treści

 

Wstęp / 7

 

Rozdział 1

Fenomen bazgroty / 13

1.1. Cechy formalne pracy plastycznej / 28

1.1.1. Linia i plama barwna / 28

1.1.2. Forma koła / 31

1.1.3. Bryła / 35

1.2. Znaczenie bazgroty w rozwoju psychicznym dziecka / 36

1.3. Percepcja wzrokowa i działanie plastyczne dziecka w okresie bazgroty / 44

1.4. Semantyczność bazgroty / 71

1.5. Pedagogiczny aspekt rozwoju twórczości plastycznej dziecka / 82

1.6. Bazgrota w kontekście wybranych teorii rozwoju psychicznego i plastycznego dziecka / 91

1.7. Twórczość plastyczna wybranych twórców w kontekście bazgroty / 100

 

Rozdział 2

Badania własne / 121

2.1. Cel i przedmiot badań / 123

2.2. Problemy badawcze i hipotezy / 125

2.3. Metoda badań / 126

2.4. Zmienne w eksperymencie / 131

2.5. Wskaźniki / 133

2.6. Charakterystyka badanej grupy / 146

2.7. Program eksperymentu / 147

2.8. Procedura badawcza / 150

 

Rozdział 3

Analiza wyników badań / 155

3.1. Analiza ilościowa wyników badań / 155

3.2. Analiza jakościowa wyników badań / 159

3.3. Analiza wyników jakościowych w oparciu o matryce / 190

3.4. Dyskusja / 205

3.5. Wnioski dla praktyki pedagogicznej / 211

Zakończenie / 213

Bibliografia / 217

Indeks nazwisk / 233

Indeks rzeczowy / 241

Summary / 245

Zusammenfassung / 247

 

Płyta CD

 

Aneksy – dokumentacja badań

Aneks 1

Wyniki analizy ilościowej

1. Wyniki surowe uzyskane w grupach eksperymentalnych i kontrolnych

2. Średnia liczba jakości wizualnych w pracach plastycznych dzieci w ćwiczeniach (ćw. 5)

3. Rozkład hipotetycznych wyników i rozkłady skumulowanych proporcji wyników w badanych próbach*

4. Tabele obliczeniowe dla testu Kołmogorowa-Smirnowa

5. Wartość krytyczna KD uzyskana w rezultacie analizy wyników badań testem Kołmogorowa-Smirnowa

Aneks 2

Wskaźniki do analizy prac dzieci

Wyniki analizy jakościowej

1. Rysunki swobodne – wyniki analizy jakościowej

2. Prace eksperymentalne – wyniki analizy jakościowej

3. Matryce – Bazgrota – „matryca pojęciowa”

Aneks 3

Przykłady prac plastycznych dzieci z badań

 

* W tabelach 9–11 zamiast próba 3 [X(2)] i 4 [Y(2)] podano błędnie próba 1 [X(2)] i próba 2 [Y(2)].

  • Title: Bazgrota w twórczości plastycznej dziecka
  • Author: Urszula Szuścik
  • ISBN: 978-83-226-3648-0, 9788322636480
  • Date of issue: 2020-03-05
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1gd8
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego