E-book details

The Shakespearean Tide. Studies in the Dynamics of Human Time

The Shakespearean Tide. Studies in the Dynamics of Human Time

Jacek Mydla

Ebook

Książka przybliża czytelnikowi problematykę czasu jako tkanki utworu dramatycznego na przykładzie wybranych sztuk Williama Szekspira, tych, w których czas pełni szczególnie istotną funkcję. Przedmiotem rozważań były sztuki o bardzo różnym charakterze, od komedii romantycznej poprzez dramat historyczny i tragedię po późne „romanse”. Każdy z rozdziałów był próbą syntetyzującego wniknięcia w tekst sztuki, który traktowano jako fundament świata literacko wykreowanego, z nastawieniem na ukazanie doniosłego znaczenia czasu, nie tylko jako elementu budującego konkretną czasoprzestrzeń („kalendarz” świata przedstawionego), lecz także jako swoiście ulotnego bytu, nieuchwytnego a jednak warunkującego dynamikę ludzkiej egzystencji (postawy, decyzje, plany, intrygi, itd.). Szczególną uwagę poświęcono tzw. przekleństwu narodzin, tj. osobliwej postawie życiowej zwróconej przeciwko czasowi organicznemu i retoryce ją wyrażającej. Przekleństwo narodzin, jak to sugeruje autor książki, jest charakterystyczne dla tragicznej wizji ludzkiej egzystencji. Okazuje się, iż w swej późnej twórczości Szekspir usiłuje przezwyciężyć ciążące na wielkich tragediach przekonanie o bezsensowności („próżności”) prokreacji i wypracowuje dynamiczną retorykę dramaturgiczną umożliwiającą wyrażenie afirmacji biologicznej strony życia, w tym szczególnie związków między członkami rodziny jako przejawów owej „biologii”, które w tragediach wydają się skażone.

Książka pozwala czytelnikowi na zetknięcie się z pulsującym życiem, ale również dramaturgią specyficznie ludzkiego istnienia, tekstem literackim. Namacalny staje się kunszt, z jakim dramaturg wydobywa na jaw to, co istotne w niestałym świecie ludzkich postaw i dążeń, które zawsze i w sposób zasadniczy odniesione zostają do czasu. Skupienie analiz wokół zagadnienia czasu staje się zatem okazją do ponownego przemyślenia – bez groźby osunięcia się w drętwy filozoficzny dyskurs – zasadniczych dla człowieka, „egzystencjalnych”, problemów i dylematów.

Contents

 

Preface / 7

 

Introduction / 11

Time — analysis versus synthesis / 11

Human time / 17

Nature and the soul / 20

A note on referencing / 23

 

Two Comedic Movements

 

Pregnancy and Infinite Punishments: the Opening of Measure for Measure / 27

“With ripen’d time unfold the evil” / 27

“Stealth of entertainment and denunciation of outward order” / 32

“And sinne thus made perfect, brings forth death” / 35

“This deed ... makes me unpregnant” / 38

“Time is come even now” / 41

“Tomorrow? Oh, that’s sudden!” / 46

“For the momentary trick be perdurably fined?” / 49

 

Clocks, Entropy, and Resoluteness: the Closure of As You Like It / 53

“Nothing but growth” / 53

“This wide and universal theatre ...” / 56

“How the world wags” / 60

“There’s no clock in the forest” / 63

“The lazy foot of Time” / 65

“And therefore take the present time” / 69

“Break an hour’s promise in love!” / 71

 

Two Tragic Movements

 

Tides and Tidings: the Opening of Antony and Cleopatra / 79

“The varying tide” / 79

“Her infinite variety” / 84

“The strong necessity of time” / 86

“Nature’s infinite book of secrecy” / 91

“Now, for the love of Love and her soft hours” / 93

“The nature of bad news” / 95

 

Wastefulness and Wastedness: the Closure of Richard II / 101

“Waste of idle hours” / 101

“Like glistering Phaëton” / 107

“How long a time lies in one little word!” / 110

“Now hath time made me his numbering clock” / 114

 

Nativity

 

Cursed ...: Hamlet and King Lear / 121

“Cursed spite” / 121

“Conception is a blessing ... friend, look to’t” / 124

“Nature ... suspend thy purpose!” / 131

 

... and Blessed: The Winter’s Tale and Pericles / 137

“Th’argument of Time” / 137

“False generations ... fair issue” / 140

“All love the womb that their first being bred” / 143

 

Afterword / 151

 

Bibliography / 159

Index of Names / 161

 

Streszczenie / 165

Zusammenfassung / 167

  • Title: The Shakespearean Tide. Studies in the Dynamics of Human Time
  • Author: Jacek Mydla
  • ISBN: 978-83-801-2524-7, 9788380125247
  • Date of issue: 2015-09-04
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1p1d
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego