Details zum E-Book

Mierzenie się z esejem. Studia nad polskimi badaniami eseju literackiego

Mierzenie się z esejem. Studia nad polskimi badaniami eseju literackiego

Małgorzata Krakowiak

E-book

Mierzenie się z esejem to książka o tym, jak zakorzeniał się esej literacki w polskiej świadomości literackiej XX wieku, jak pisywali o tej formie badacze i krytycy oraz jak różnie pojmowany jest sam termin „esej”. Autorka proponuje przyjęcie modelu teoretycznego gatunku oraz przedstawia hipotezy dotyczące ewolucji form wyprowadzanych z eseju.

Część zatytułowana Obecność eseju w literaturze polskiej to historyczne ujęcie zagadnienia. Autorka przyjęła założenie, że świadome pisanie esejów – jako utworów wyraźnie odróżniających się od innych – datuje się od lat dwudziestych minionego wieku. Odrębną, równolegle wyodrębniającą się kwestią było zakorzenianie się nazwy „esej” w świadomości uczestników polskiego życia literackiego oraz rozmaite propozycje określenia jej zakresu.

W części nazwanej W kręgu teorii znalazło się pięć przekrojowych ujęć eseju, traktowanego już jako określony model genologiczny. Analizując różne stanowiska teoretyczne oraz obserwując współczesne tendencje językowe, Autorka przedstawiła najpierw nieporozumienia terminologiczne i zaproponowała (w celu zyskania efektywności komunikacyjnej) uściślenie desygnatu nazwy. Ukazała skomplikowane z dzisiejszego punktu widzenia uwarunkowania orzekania o literackości eseju oraz rozpowszechnianie się form pisarskich, wykształcających się z eseju literackiego w jego tradycyjnej postaci (wciąż zyskującej nowe realizacje tekstowe).

Recenzja książki ukazała się w czasopiśmie „Forum Akademickie” 2013, nr 4 (recenzja książki dostępna pod adresem: www.forumakademickie.pl)

Spis treści

 

O tytule książki / 7

 

Obecność eseju w literaturze polskiej (ujęcie historyczne)

 

Pytanie o początki / 13

Dygresja o miejscu Brzozowskiego / 21

Esej w świadomości literackiej w dwudziestoleciu międzywojennym / 30

Esej w diasporze literackiej / 44

Emigracja / 54

Kraj / 67

Krajowe badania nad eseistyką (od lat 40. do początku 80. XX wieku) / 85

Droga ku scaleniu i dekadzie eseistyki / 103

 

W kręgu teorii

 

Uzasadnienie zmiany optyki / 131

Problemy nazewnicze i ich skutki / 133

Literackość czy nieliterackość eseju? / 160

Ewolucja poglądów na gatunek / 190

Granice i ekspansywność formy. Eseizacja / 217

Próby klasyfikacji oraz domniemane kierunki ewolucji formy / 239

 

Informacja bibliograficzna / 263

Zestawienie wykorzystanych źródeł / 265

Indeks osobowy / 281

 

Summary / 291

Zusammenfassung / 293

  • Titel: Mierzenie się z esejem. Studia nad polskimi badaniami eseju literackiego
  • Autor: Małgorzata Krakowiak
  • ISBN: 978-83-801-2504-9, 9788380125049
  • Veröffentlichungsdatum: 2015-09-11
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_1p1t
  • Verleger: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego