Spis treści

Wstęp / 9

1. Wybrane teorie i koncepcje wyjaśniające agresję i przemoc uczniowską / 15

1.1. Wprowadzenie w problematykę agresji i przemocy. Wyjaśnienia terminologiczne / 19

1.2. Wybrane teorie psychologiczne wyjaśniające agresję i przemoc / 28

1.2.1. Teoria instynktów Zygmunta Freuda / 28

1.2.2. Teoria frustracji – agresji Johna Dollarda i Neala E. Millera / 30

1.2.3. Teorie uczenia się na przykładzie teorii wyuczonej agresji Arnolda H. Bussa / 33

1.3. Wybrane teorie socjologiczne wyjaśniające agresję i przemoc / 37

1.3.1. Teoria anomii Emila Durkheima oraz koncepcja szkolnej anomii / 38

1.3.2. Teoria uczenia się społecznego Alberta Bandury / 41

1.3.3. Teoria etykietowania Edwina Lemerta i Howarda Beckera / 44

1.4. Wybrane koncepcje integrujące wyjaśniające agresję i przemoc / 46

1.4.1. Teoria zachowań problemowych Richarda i Shirley Jessorów / 46

1.4.2. Koncepcja socjoekologiczna / 51

1.4.3. Koncepcje dotyczące wpływu mediów na zachowania agresywne / 54

2. Nowe media w komunikacji interpersonalnej dzieci i młodzieży / 59

2.1. Charakterystyka nowych mediów / 60

2.2. Wprowadzenie w problematykę oddziaływania mediów / 61

2.3. Oddziaływanie mediów na przykładzie teorii uczenia się społecznego Alberta Bandury / 62

2.4. Teorie i modele komunikacji interpersonalnej / 64

2.4.1. Pojęcie komunikacji / 66

2.4.2. Teoria komunikacji Harolda Lasswella / 69

2.4.3. Teoria systemowa w komunikowaniu / 70

2.4.4. Teorie konstruktywistyczne / 71

2.4.5. Teorie kognitywistyczne / 72

2.4.6. Teorie konektywistyczne / 74

3. Wprowadzenie do problematyki badań dotyczących zjawiska cyberprzemocy / 77

3.1. Ujęcia definicyjne zjawiska cyberprzemocy / 80

3.2. Cechy charakterystyczne zjawiska cyberprzemocy / 86

3.3. Formy cyberprzemocy / 91

3.4. Cyberprzemoc a przemoc tradycyjna / 96

3.5. Skala zjawiska / 99

3.6. Sprawcy i ofiary cyberprzemocy / 102

3.7. Konsekwencje doświadczania cyberprzemocy / 110

3.8. Wybrane przypadki doświadczania cyberprzemocy przez młodzież / 116

4. Profilaktyka cyberprzemocy występującej wśród dzieci i młodzieży / 123

4.1. Kryteria doboru oddziaływań profilaktyczno-wychowawczych w odniesieniu do cyberprzemocy / 125

4.2. Szkolna polityka i infrastruktura w zakresie profilaktyki cyberprzemocy / 130

4.3. Rola rodziców w zakresie profilaktyki cyberprzemocy / 136

4.4. Kampanie i społeczne akcje edukacyjne podejmowane w ramach profilaktyki cyberprzemocy występującej wśród dzieci i młodzieży / 142

5. Koncepcja metodologiczna badań własnych / 149

5.1. Uzasadnienie problematyki badań własnych i ich innowacyjność / 149

5.2. Cele i przedmiot badań / 152

5.3. Problematyka badań / 153

5.4. Hipotezy badawcze / 155

5.5. Zmienne i ich wskaźniki / 156

5.6. Metody, techniki i narzędzia badawcze / 160

5.7. Charakterystyka terenu badań i badanej populacji / 165

5.7.1. Charakterystyka terenu badań / 165

5.7.2. Charakterystyka próby badawczej / 166

6. Cyberprzemoc wśród młodzieży ze szkół wiejskich – analiza wyników badań własnych / 185

6.1. Charakterystyka zjawiska cyberprzemocy występującego wśród młodzieży ze szkół wiejskich / 185

6.1.1. Skala występowania zjawiska cyberprzemocy wśród młodzieży uczęszczającej do szkół wiejskich / 185

6.1.2. Formy cyberprzemocy występujące wśród młodzieży uczęszczającej do szkół wiejskich / 193

6.1.3. Poczucie bezpieczeństwa w sieci młodzieży gimnazjalnej ze szkół wiejskich / 204

6.1.4. Wpływ poziomu agresji uczniów wiejskich szkół gimnazjalnych na popełnienie aktu cyberprzemocy / 208

6.2. Profilaktyka i interwencja w zakresie cyberprzemocy / 212

6.2.1. Znajomość zjawiska cyberprzemocy i świadomość zagrożeń w percepcji rodziców, nauczycieli i uczniów / 212

6.2.2. Profilaktyka cyberprzemocy w percepcji rodziców, nauczycieli i uczniów oraz podejmowane w tym zakresie działania / 229

6.2.3. Interwencja w zakresie cyberprzemocy w opinii rodziców, nauczycieli i uczniów / 248

6.2.4. Dokumenty szkolne zawierające treści dotyczące cyberprzemocy / 256

7. Pogłębiona charakterystyka sprawców i ofiar cyberprzemocy – studia indywidualnych przypadków / 275

7.1. Bartosz – sprawca cyberstalkingu wykorzystujący telefon komórkowy / 275

7.2. Klaudia – ofiara cyberstalkingu z wykorzystaniem telefonu komórkowego / 287

7.3. Kamila – sprawczyni cyberprzemocy wykorzystująca telefon komórkowy / 296

7.4. Monika – ofiara cyberprzemocy w filmach nagrywanych wbrew jej woli telefonem komórkowym / 305

7.5. Marcin – sprawca cyberprzemocy wykorzystujący portal społecznościowy / 314

7.6. Olga – ofiara cyberprzemocy na forum portalu społecznościowego / 325

Wnioski końcowe i uogólnienia / 335

Wnioski praktyczne / 361

Bibliografia / 371

Wykaz tabel / 393

Summary / 397

Zusammenfassung / 399

• Title: Cyberprzemoc wśród młodzieży ze szkół wiejskich
• Author: Anna Waligóra-Huk
• ISBN: 978-8-3801-2460-8, 9788380124608
• Date of issue: 2015-12-22
• Format: Ebook
• Item ID: e_1p67
• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego