E-book details

Obcy w systemie. Studium konfrontatywne wyrazów obcego pochodzenia w języku polskim i rosyjskim

Obcy w systemie. Studium konfrontatywne wyrazów obcego pochodzenia w języku polskim i rosyjskim

Tatiana Kwiatkowska

Ebook
Wśród procesów związanych z poszerzaniem się leksykonu danego języka i przemianami w jego obrębie proces zapożyczania, którego efektem jest obecność wyrazów obcych, zajmuje miejsce szczególne, będąc w zasadzie jednym ze stałych problemów podejmowanych w ramach badań językoznawczych. Wynika to z pewnością z faktu, iż procesy przejmowania obcych jednostek są na tyle stałe (pod względem trwania, powtarzania się) oraz dynamiczne (w sensie ciągłej swojej inności, reagowania na zmiany nie tylko w języku, ale również poza nim), iż podejmowanie ich wnosi ciągle coś nowego do naszej wiedzy o rzeczywistości językowej i pozajęzykowej. Najczęściej stosowanym podejściem w ramach badań jednostek obcego pochodzenia jest badanie ich o d m i e n n o ś c i.  Ta właśnie cecha: inność, obcość, rozumiana szeroko, stała się motywem przewodnim i ramą oraz konwencją niniejszej monografii. Podejmując się badań nad zapożyczeniami, brałam pod uwagę opozycję swój / obcy jako wyjściową dla faktów językowych. Oznaczało to badanie z jednej strony samych zapożyczeń, ich specyfiki, z drugiej zaś – systemu językowego przejmującego obce elementy jako „biorcy”. Drugim celem badań była analiza porównawcza zapożyczeń w dwóch językach: polskim i rosyjskim. (Fragment Wstępu)

Spis treści

 

Wstęp / 7

 

Zapożyczenia w języku polskim i rosyjskim – założenia teoretyczne, definicje, charakterystyka materiału / 11

I. Obcy w języku i poza nim / 11

II. Obcy w definicjach i terminach (złożoności terminologiczne) / 18

III. Obcy w słownikach (problemy opisu leksykograficznego) / 22

IV. Obcy – stan i kierunki badań / 30

V. Obcy – cele i zadania, nowość i punkty wyjściowe niniejszego opracowania / 36

VI. Obcy – perspektywy badawcze / 45

VII. Wnioski / 50

 

Formalne aspekty adaptacji jednostek zapożyczonych / 53

I. Obcość na poziomie formalnym – uwagi wstępne / 53

II. Cechy systemowe. System fonologiczny języka polskiego i rosyjskiego / 58

III. Założenia metodologiczne / 65

IV. Konfrontacja zapożyczeń na poziomie formalnym. Symetria i asymetria w zakresie wybranych zjawisk w językach polskim i rosyjskim / 69

  • Problemy fonetyki i ortoepii. Adaptacja / 71
  • Problemy grafiki i ortografii. Adaptacja graficzno-fonetyczna i graficzna / 100
  • Inne różnice adaptacji formalnej w wyrazach obcego pochodzenia przejętych przez języki polski i rosyjski / 113

V. Wnioski / 116

 

Gramatyczne aspekty adaptacji jednostek zapożyczonych. Kategoria rodzaju i liczby / 119

I. Obcość na poziomie gramatycznym – uwagi wstępne / 119

II. Kategoria rodzaju / 122

  • Cechy systemowe / 122
  • Założenia metodologiczne / 126
  • Konfrontacja zapożyczeń na poziomie gramatycznym. Ekwiwalencja rodzajowa w językach polskim i rosyjskim / 129

III. Kategoria liczby / 156

  • Cechy systemowe / 156
  • Założenia metodologiczne / 157
  • Konfrontacja zapożyczeń na poziomie gramatycznym. Ekwiwalencja w zakresie kategorii liczby w językach polskim i rosyjskim / 159

IV. Wnioski / 169

 

Słowotwórcze aspekty adaptacji jednostek zapożyczonych / 173

I. Obcość na poziomie słowotwórczym – uwagi wstępne / 173

II. Cechy systemowe. System słowotwórczy języka polskiego i rosyjskiego / 180

III. Założenia metodologiczne / 186

IV. Konfrontacja zapożyczeń na poziomie słowotwórczym. Symetria i asymetria w zakresie wybranych zjawisk i środków słowotwórczych w języku polskim i rosyjskim / 189

  • Zapożyczenia niepodzielne słowotwórczo / 190
  • Zapożyczenia podzielne słowotwórczo / 194

V. Wnioski / 246

 

Leksykalno-semantyczne i stylistyczne aspekty adaptacji jednostek zapożyczonych / 249

I. Obcość na poziomie leksykalno-semantycznym – uwagi wstępne / 249

II. Cechy systemowe. System leksykalny języka polskiego i rosyjskiego / 354

III. Założenia metodologiczne / 260

IV. Konfrontacja zapożyczeń na poziomie leksykalno-semantycznym i stylistycznym. Ekwiwalencja w zakresie wybranych znaczeń i charakterystyk stylistycznych / 265

  • Symetria leksykalno-semantyczna i stylistyczna / 266
  • Asymetria leksykalno-semantyczna i stylistyczna / 297

V. Wnioski / 335

 

Zakończenie / 339

 

Bibliografia / 343

 

Резюме / 369

Summary / 373

  • Title: Obcy w systemie. Studium konfrontatywne wyrazów obcego pochodzenia w języku polskim i rosyjskim
  • Author: Tatiana Kwiatkowska
  • ISBN: 978-8-3801-2458-5, 9788380124585
  • Date of issue: 2016-03-18
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1p80
  • Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego