“Ta trzecia" to humoreska autorstwa Henryka Sienkiewicza, laureata literackiej Nagrody Nobla, jednego z najpopularniejszych polskich pisarzy przełomu XIX i XX w.

Bohaterami utworu są dwaj ubodzy artyści-malarze, Magórski i Światecki. Magórski jest zaręczony z panną z dobrego domu, jednak odrzucony z powodu ekscentrycznego zachowania. Wszystko zmienia się, kiedy jeden z jego obrazów Żydzi nad rzekami Babilonu otrzymuje nagrodę w konkursie paryskim. Nagroda przynosi mu sławę i pieniądze, a także powodzenie u kobiet. Ostatecznie malarz znajduje szczęście w małżeństwie z zakochaną w nim od dawna uroczą aktorką. Utwór jest satyrą na środowisko burżuazji oraz interesującą charakterystyką przedstawicieli cyganerii artystycznej. Nowela była przełożona na 15 języków.