E-book details

Przewodnik socjologiczny po Warszawie

Przewodnik socjologiczny po Warszawie

Małgorzata Jacyno, redakcja naukowa

Ebook

Redakcja Naukowa Małgorzata Jacyno

Większość mieszkańców Warszawy zna przede wszystkim zamieszkiwany przez siebie „kącik”, a reszta miasta służy im do pokonywania drogi z domu do pracy i z pracy do domu. Są miejsca, w których wielu warszawiaków nie było od lat, a przypominają sobie o nich, gdy chcą gościom pokazać stolicę. Studenci pytani, jaki wynalazek ułatwiłby życie mieszkańcom stolicy, od lat powtarzają, że każdy warszawiak powinien mieć urządzenie do teleportacji, dzięki któremu mógłby unikać męczących codziennych podróży po mieście. Badacze zwracają uwagę, że przemiany, jakich doświadczają wielkie miasta, prowadzą do tego, że rozpadają się one na słabiej lub mocniej powiązane, dryfujące kawałki, a tylko kształt tych kawałków przypomina, że niegdyś tworzyły całość. Warszawa w większym stopniu niż inne miasta była i jest poddawana próbom stwarzania jej „od nowa”, a to nie sprzyja poczuciu bycia u siebie. Dlatego nasz Przewodnik dedykujemy przede wszystkim warszawiakom, by mogli powiązać swoje codzienne doświadczenie życia w tym mieście z doświadczeniami innych mieszkańców. Mamy też nadzieję, że jeśli „tkanka miejska”, jak mawiają badacze, jest nieciągła i nierówna, poprzecinana przerwami i uskokami, to pokazanie i nazwanie tych luk i braków może się w jakiś sposób przyczynić do złagodzenia poczucia wyobcowania w mieście.

Spis treści

Wstęp (Małgorzata Jacyno) / 9

Wisła (Izabella Bukraba-Rylska)/ 18

Powojenne pomniki Warszawy — przestrzeń miejska jako pole bitwy (Maria Czaputowicz) /29

Pomnik Bohaterów Getta — niełatwa pamięć o żydowskich mieszkańcach Warszawy / 30; Pomnik Żołnierza I Armii Wojska Polskiego — druga wojna oczami komunistów / 33; Mały Powstaniec — pomnik bohaterskiego dziecka czy bezdusznych dorosłych? / 36; Poległym i Pomordowanym na Wschodzie — pomnik długo wyczekiwany, pomnik często krytykowany / 39; Jakich pomników w Warszawie brakuje? / 41

Warszawskie muzea — między tradycją a nowoczesnością

(Anna Dobrowolska, Weronika Gońda)/ 43

Pamięć zinstytucjonalizowana / 43; Muzeum, które się wtrąca /45; Muzeum jako dowód zbrodni / 47; Odkurzanie starych ekspozycji / 50; Wielki budynek, wielka narracja, wielkie przedsięwzięcie / 53; Z dala od polityki i pieniędzy publicznych / 55

Praga Północ — przypadek wybiórczej gentryfikacji (Iwona Bojadżijewa)/ 59

Garść teorii / 60; Gentryfikacja vs rewitalizacja / 63; Wysiedlenia vs zróżnicowanie społeczne / 67; Kreatywne vs niewidzialne miasto / 71; Wątłość pionierskiej gentryfikacji / 76

Zespół Torów Wyścigów Konnych Służewiec — przedwojenna enklawa (Barbara Bossak-Herbst)/ 82

Kilka uwag praktycznych / 84; Dwa słowa o historii / 88; Co znajdziemy na Torach Służewiec / 93

Wawer — „zielone płuca Warszawy” (Aleksandra Ciecieląg)/ 100

Stary Wawer / 100; Zbrodnia w Wawrze / 102; Letnisko Falenica / 103; Kolej / 105; Świdermajer / 107; „Zielone płuca” czy „sypialnia” Warszawy? / 110; Mała ojczyzna / 112

Dziecko modernizmu czy ofiara modernizacji? (Paweł Matusz)/ 113

Miasteczko Wilanów (Jan Śpiewak)/ 123

Na początku był Pałac / 123; Nowy urbanizm w praktyce /125; Miasteczko obywatelskie / 127; Centrum handlowe /128; Świątynia Opatrzności Bożej / 128; Rola kulturotwórcza/ 130

Od „Wieży Niepodległości” do Pałacu Kultury i Nauki (Dorota Olko)/ 131

Zanim pojawił się PKiN / 131; Narodziny Pałacu w socrealistycznej Warszawie / 135; PKiN jako serce Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej / 140; Kłopotliwy spadek po minionym systemie, czyli PKiN po 1989 roku / 144

Wiklinowy koszyk i Sen o Warszawie na tysiące gardeł — o stadionach i kulturze kibicowania w stolicy (Mateusz Grodecki)/ 149

Życie religijne w Warszawie (Marta Kołodziejska)/ 160

Religia i konflikty w Warszawie / 163; Kultura i sztuka — przestrzeń dialogu międzyreligijnego? / 168

Warszawskie Słoiki (Łukasz Dulniak)/ 173

Nonsensopedia / 173; Droga Słoika / 175; Co czyni Słoika / 176; Ponowoczesność w działaniu / 178

Warszawscy Wietnamczycy (Grażyna Szymańska-Matusiewicz)/ 180

Początki — wietnamscy studenci w czasach PRL / 180; Działalność gospodarcza — lokale gastronomiczne / 181; Działalność gospodarcza — handel. Od Stadionu Dziesięciolecia do Wólki Kosowskiej / 184; Wzory osiedlenia — gdzie mieszkają warszawscy Wietnamczycy / 186; Organizacje, wydarzenia, polityka — działalność kulturalna i społeczna / 189; Przyszłość — drugie i trzecie pokolenie warszawskich Wietnamczyków / 193

Ruchy miejskie w Warszawie (Jan Śpiewak)/ 194

Czasy wzrostu / 194; Akademia / 196; Trzeci sektor / 197; Aktywiści kulturalni / 198; Polityka / 200; Ruchy inteligenckie / 201

Sztuka publiczna i prawo do Warszawy (Małgorzata Jacyno)/ 203

Ludzie i ptaki (Michał W. Kowalski)/ 216

Bibliografia/ 228

Wykaz ilustracji/ 236

  • Title: Przewodnik socjologiczny po Warszawie
  • Author: Małgorzata Jacyno, redakcja naukowa
  • ISBN: 978-83-660-5643-5, 9788366056435
  • Date of issue: 2020-12-17
  • Format: Ebook
  • Item ID: e_1wfu
  • Publisher: Oficyna Naukowa