Wstęp 9

 

Rozdział I. Globalizacja a procesy integracyjne w gospodarce światowej            17

Wprowadzenie 17

1. Procesy globalizacji – uwarunkowania, konsekwencje ekonomiczno-społeczne           18
2. Podmiotowy model gospodarki światowej              22
3. Procesy integracyjne w gospodarce światowej – uwarunkowania, etapy, dynamika procesów integracyjnych w różnych regionach gospodarki światowej  31

3.1. Teoretyczne aspekty międzynarodowej integracji gospodarczej               31

3.2. Stan procesów integracyjnych we współczesnej gospodarce światowej  34

Podsumowanie 44

 

Rozdział II. Transnarodowe regulacje w gospodarce światowej i europejskiej  47

Wprowadzenie 47

1. Zrównoważony rozwój, ochrona środowiska i gospodarka cyrkularna             47

1.1. Regulacje i działania transnarodowych organizacji globalnych na rzecz ochrony środowiska              47

1.2. Zależności między handlem, ochroną środowiska, zmianami klimatu a zrównoważonym rozwojem – UNCTAD               56

1.3. Cele i zasady nowej polityki środowiskowej Unii Europejskiej     58

1.4. Konkluzje z wyników dotychczasowej polityki i przyszłe kierunki aktywności – dotychczasowy model stałego wzrostu gospodarczego w Europie a gospodarka cyrkularna      69

1.5. Wdrażanie zasad gospodarki cyrkularnej w Unii Europejskiej     72

1.6. Nowa Strategia Unii Europejskiej: Europejski Zielony Ład             74

1.7. Kluczowe Konferencje dla przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian klimatycznych     79

Podsumowanie             81

1. Inkluzywna polityka społeczna i polityka wobec migracji     83

2.1. Społeczne cele Agendy 2030 dla Zrównoważonego Rozwoju ONZ i ich wdrażanie na poziomie Unii Europejskiej         84

2.2. Porozumienie ONZ w sprawie migracji             87

2.3. Inicjatywa Sekretarza Generalnego ONZ „Global Compact”         90

2.4. Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw                91

2.5. Idea godnej pracy w gospodarce światowej    94

2.6. Rekomendacje dla korporacji transnarodowych na szczeblu międzyrządowym     96

Podsumowanie             98

 

Rozdział III. Innowacyjność i technologie – aspekty globalne i europejskie         99

1. Światowa i europejska polityka technologiczna w odniesieniu do technologii i usług cyfrowych               99

1.1. Wprowadzenie – wpływ technologii cyfrowych na rozwój          99

1.2. Zróżnicowane tempo rozwoju gospodarki cyfrowej w regionach świata   101

1.3. Wpływ gospodarki cyfrowej na handel, zatrudnienie i kształtowanie nowych umiejętności                102

1.4. Wyzwania polityczne związane z szybkimi zmianami technologicznymi w kierunku gospodarki cyfrowej         104

1.5. Potrzeba międzynarodowej współpracy na rzecz rozwoju gospodarki cyfrowej     106

1.6. Rosnąca rola handlu elektronicznego – E-COMMERCE  107

1.7. Możliwości i wyzwania związane z e-commerce i gospodarką cyfrową        108

1.8. Rosnąca siła GAFAA w gospodarce światowej 111

1.9. Idea i koncepcja Jednolitego Rynku Cyfrowego Unii Europejskiej              112

1. 1. Koncepcja Digitalizacji Europejskiego Przemysłu          117

Podsumowanie – możliwości zastosowania wiodących technologii cyfrowych              121

1. Polityka Unii Europejskiej na rzecz wspierania innowacji i badań naukowych 123

2.1. Wprowadzenie       123

2.2. Cele, zadania i instrumenty polityki wspierania innowacji w Unii Europejskiej        123

2.3. Polityka wspierania innowacji w kontekście zachodzących zmian demograficznych w gospodarce światowej 127

2.4. Unijna wizja Cyfrowej Europy              128

Podsumowanie i wnioski na przyszłość    132

1. Pozycja Unii Europejskiej w produkcji i światowym handlu technologiami      133

3.1. Wprowadzenie       133

3.2. Pozycja towarów zaawansowanych technologicznie – poziom globalny i europejski             135

3.3. Produkcja i handel produktami zaawansowanymi technologicznie w Unii Europejskiej        138

3.4. Unijny import produktów zaawansowanych technologicznie      139

3.5. Unijny eksport produktów zaawansowanych technologicznie     142

3.6. Bilans handlowy UE-27 w handlu produktami zaawansowanymi technologicznie   143

Podsumowanie             144

 

Rozdział IV. Pozycja UE w globalnej wymianie handlowej produktami i usługami – wspólna polityka handlowa UE, umowy handlowe             145

1. Pozycja Unii Europejskiej w globalnej wymianie handlowej. Tendencje w unijnym zewnętrznym i wewnętrznym handlu produktami i usługami          145

1.1. Wprowadzenie       145

1.2. Pozycja UE w globalnym handlu towarami i usługami     146

1.3. Tendencje w unijnym handlu produktami        149

1.4. Tendencje w unijnym handlu usługami             157

Podsumowanie             163

1. Polityka Unii Europejskiej na rzecz wzmocnienia pozycji w handlu międzynarodowym – Wspólna Polityka Handlowa, umowy handlowe          164
   1. Wprowadzenie      164

2.2. Uwarunkowania globalne Wspólnej Polityki Handlowej Unii Europejskiej – w świetle nowych regulacji i porozumień zawartych w ramach WTO po roku 2010 165

2.3. Cele, zasady i instrumenty Wspólnej Polityki Handlowej Unii Europejskiej              168

2.4. Bariery w handlu zewnętrznym i wewnętrznym Unii Europejskiej             173

1. 1. 1. Bariery na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej               175
      2. Bariery na rynkach krajów trzecich i ich stopniowa eliminacja         177

2.5. Umowy handlowe i gospodarcze Unii Europejskiej z krajami trzecimi       179

2.6. Umowy preferencyjne UE z krajami trzecimi przyjęte (zakończone negocjacje) lub ratyfikowane (stan na poł. roku 2020)        184

Podsumowanie             189

 

Rozdział V. Pozycja Unii Europejskiej w globalnych przepływach czynników produkcji     193

Wprowadzenie 193

1. Przepływy czynnika pracy / osób w skali globalnej               194
2. Charakterystyka przepływów osób / czynnika pracy w stosunkach między Unią Europejską a krajami trzecimi      197
3. Polityka imigracyjna Unii Europejskiej      199
4. Przepływy kapitału w gospodarce światowej          203

4.1. Inwestycje portfelowe         204

4.2. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne              207

1. Charakterystyka pozycji Unii Europejskiej w globalnych przepływach kapitałowych     217

5.1. Pozycja Unii Europejskiej w globalnych przepływach inwestycji portfelowych       218

5.2. Pozycja Unii Europejskiej w globalnych przepływach bezpośrednich inwestycji zagranicznych          219

1. Regulacje w odniesieniu do inwestycji zagranicznych na poziomie globalnym               224

6.1. Porozumienie o handlowych aspektach polityki inwestycyjnej w ramach WTO      224

6.2. Regulacje na szczeblu globalnym w odniesieniu do rozstrzygania sporów między inwestorami zagranicznymi a państwami        230

1. Swoboda przepływu kapitału w Unii Europejskiej jako czynnik determinujący wewnątrzunijne przepływy kapitałowe        235
2. Działania na rzecz wzmocnienia pozycji Unii Europejskiej w globalnych przepływach kapitałowych         237

8.1. Wspólna polityka inwestycyjna          237

8.2. Umowy o inwestycjach między UE a krajami trzecimi    240

8.3. Rozstrzyganie sporów między inwestorami a krajami przyjmującymi inwestorów (ISDS)       244

8.4. Regulacje dotyczące wspólnych ram do spraw monitoringu bezpośrednich inwestycji zagranicznych napływających do UE      246

Podsumowanie             249

 

Rozdział VI. Polska w gospodarce światowej i europejskiej – główne wyzwania i perspektywy    253

Wprowadzenie 253

1. Oczekiwane efekty w Polsce wobec członkostwa w Unii Europejskiej             253
2. Główne efekty ekonomiczne osiągnięte przez Polskę w procesie liberalizacji handlu z Unią Europejską oraz liberalizacji w ramach Światowej Organizacji Handlu po 20 latach integracji (2000–2020)   257
3. Wyniki ekspansji eksportowej Polski jako jednego z podstawowych zadań Programu Rządowego – Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) przyjętej w Polsce

do roku 2020 (z perspektywą do roku 2030)         259

1. Pozycja Polski w międzynarodowym handlu usługami          265
2. Migracje i przepływy czynnika pracy między Polską a krajami członkowskimi Unii Europejskiej i krajami trzecimi 270

5.1. Ewolucja uwarunkowań prawnych    270

5.2. Przepływy osób / czynnika pracy w stosunkach z krajami członkowskimi Unii Europejskiej  271

1. Przepływy kapitałowe między Polską a krajami członkowskimi UE    275

6.1. Ewolucja uwarunkowań prawnych   275

6.2. Inwestycje portfelowe i bezpośrednie inwestycje zagraniczne w gospodarce polskiej        276

Podsumowanie                283

 

Zakończenie       285

Aneks  295

Bibliografia         301

Spis rysunków    325

Spis tabel            329

• Title: Unia Europejska w gospodarce światowej
• Author: Zofia Wysokińska, Janina Witkowska
• ISBN: 978-83-8220-446-9, 9788382204469
• Date of issue: 2021-04-14
• Format: Ebook
• Item ID: e_20pq
• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego