Details zum E-Book

HISTORIA PERSJI - pakiet 3 książek

HISTORIA PERSJI - pakiet 3 książek

Bogdan Składanek

E-book

1) Historia Persji - Tom I - Od czasów najdawniejszych do najazdu Arabów

Persja, obecnie Iran, odgrywała w odległej przeszłości ważną rolę w dziejach Azji Środkowej i Zachodniej, a także w basenie Morza Śródziemnego. Po pokonaniu Syrii i Babilonii, rywalizując przez stulecia z Grecją, Rzymem i Bizancjum, kraj ten zdobył trwałą pozycję w geopolitycznych układach tej części świata. Wielowiekowa historia Persji to okresy świetności i chwały, ale także czasy mroku i upadku.

Pierwszy tom obejmuje okres od czasów przedaryjskich do najazdu Arabów w VII wieku. Książka kładzie nacisk na historię polityczną, ale uwzględnia również znaczenie religii i spraw gospodarczych. W aneksie do książki zawarto tłumaczenie i historyczno-filologiczny komentarz perskich inskrypcji klinowych dotyczących dziejów Persji tego okresu.

2) Historia Persji - Tom II - Od najazdu arabskiego do końca XV wieku

Drugi tom Historii Persji obejmuje okres od najazdu Arabów, który zakończył się w połowie VII w. n. e. obaleniem dynastii Sasanidów i zniszczeniem państwa perskiego, aż do końca XV w., gdy Safawidzi, sturczony ród pochodzenia kurdyjskiego, założył nową dynastię i odbudował państwo perskie w jego dzisiejszych granicach.

Utraciwszy niezależność w VII wieku, Irańczycy po kilkudziesięciu latach kalifackiej okupacji przystąpili do systematycznej odbudowy utraconej niepodległości czyniąc to metodycznie i posuwając się krok po kroku w stronę wytyczonego celu. Wyzwalając się spod obcej dominacji, utworzyli na terenie dawnej Persji niezależne od kalifatu państwa irańskie, które nie nawiązywały do dawnej, przedmuzułmańskiej tradycji, lecz godziły się z nowym, teraz muzułmańskim ładem. Proces ten, rozciągnięty w czasie, który był w swej istocie bardzo złożonym wydarzeniem w dziejach Persji, o ogromnym znaczeniu politycznym i kulturowym, jest głównym tematem prezentowanej pozycji.

3) Historia Persji - Tom III - Od Safawidów do II wojny światowej (XVI - poł. XX w.)

Trzeci tom „Historii Persji” obejmuje okres od pojawienia się na scenie politycznej w XIV w. tureckiego rodu Safawidów, przywódców szyickiego zakonu Kyzyłbaszy, później założycieli dynastii, która w XVI w. odbudowała, po kilku stuleciach państwowego i dzielnicowego rozbicia, państwo perskie w jego dzisiejszych granicach.

Persja, jako nowo powstałe państwo, dzięki politycznym talentom pierwszych Safawidów w ciągu kilku dekad ugruntowała swoją pozycję i stała się, po przeprowadzeniu na przełomie XVI i XVII w. szeregu reform w administracji i przebudowie perskiego społeczeństwa, na tyle silnym państwem, że mogła stanąć w szranki z Turcją Osmańską i Rosją jako ich równorzędny partner. Oba te stulecia to złoty okres w dziejach Persji, ale na przełomie XVII i XVIII w. następuje polityczne i gospodarcze załamanie, tak że w XVIII w. państwu grozi rozbiór między Rosję, Turcję i najeźdźców z Afganistanu. I chociaż do tego nie doszło, Persja nie odzyskała już dawnej świetności.

W XIX stuleciu kraj staje się obiektem infiltracji zachodniego kapitału. Głównymi konkurentami były Rosja i Wielka Brytania. Tylko rywalizacji tych potęg o wpływy Persja zawdzięcza, że jako jeden z niewielu krajów azjatyckich zachowała niepodległość. W okresie między dwoma wojnami światowymi Persja modernizowała się pod rządami Rezy Szaha. Proces ten zahamowała II wojna światowa i okupacja przez wojska alianckie i radzieckie. Tom zamykają wydarzenia z tego właśnie okresu.

Bogdan Składanek jest profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego, wykładowcą historii Iranu na Wydziale Orientalistycznym UW, autorem wielu publikacji na temat średniowiecznej Persji.

  • Historia Persji - tom 1
    • Wstęp
    • WYKAZ SKRÓTÓW
    • CZĘŚĆ I. PRZED ACHEMENIDAMI
      • ROZDZIAŁ 1. ZARYS GEOGRAFII HISTORYCZNEJ
      • ROZDZIAŁ 2. NIM PRZYSZLI ARIOWIE
        • Źródła
        • Wschodni Iran i Azja Środkowa przed przybyciem Ariów
        • Zachodni Iran
      • Państwa w Azji Zachodniej i w Iranie przed przybyciem Ariów
        • Elam
      • ROZDZIAŁ 3. ARIOWIE W IRANIE
        • Źródła
        • Wyłonienie się Ariów
        • Wewnętrzny podział Ariów. Drogi ich migracji
        • Praojczyzna Ariów
        • Początek migracji Ariów. Opanowanie Indii
        • Wschodni Iran. Społeczeństwo wyznawców Awesty
        • Ariowie w zachodnim Iranie. Mitanni
      • ROZDZIAŁ 4. POCZĄTKI IRAŃSKIEJ PAŃSTWOWOŚCI. MEDIA I MEDOWIE
        • Źródła
        • Początki aryjskiej dominacji w późniejszej Medii
        • Asyria i zachodni Iran
        • Powstanie państwa Medów
        • Kimmeriowie i Scytowie
        • Niezależna Media
        • Pokonanie Asyrii. Sojusz z Babilonią
        • Media mocarstwem
        • Bunt Cyrusa i upadek Medii
    • CZĘŚĆ II. OD ACHEMENIDÓW DO PARTÓW
      • ROZDZIAŁ 5. ŹRÓDŁA DO EPOKI ACHEMENIDÓW
      • ROZDZIAŁ 6. FORMOWANIE SIĘ ACHEMENIDZKIEGO IMPERIUM
        • Wojna z Lidią i Babilonią
        • Scytowie. Kambyzes II następcą Cyrusa II
        • Bunt maga Gaumaty. Objęcie władzy przez Dariusza, syna Wisztaspy
        • Starożytna Wiosna Ludów. Powstania przeciwko Achemenidom
        • Podboje Dariusza II: Indie i kraj Scytów
      • ROZDZIAŁ 7. PERSJA I ŚWIAT HELLEŃSKI
        • Przygotowania do pierwszej wojny z Grekami
        • Wojna Persów z Grekami (492-90)
        • Bitwa na Maratonie
        • Druga wojna Persji z Grekami. Wyprawa Kserksesa
        • Termopile
        • Bitwa morska koło Salaminy
      • ROZDZIAŁ 8. PERSJA I GRECJA PO SALAMINIE
        • Persja w odwrocie
        • Zmiany polityczne w Persji
        • Persja i Grecy po drugiej wojnie. Pokój Kalliasa
      • ROZDZIAŁ 9. PAŃSTWO ACHEMENIDÓW
        • Podział administracyjny
        • Sprawy gospodarcze
        • Podstawowe jednostki wagi w systemie perskim:
        • Organizacja robót na zlecenie dworu
        • Wierzenia Persów
      • ROZDZIAŁ 10. PANOWANIE DARIUSZA II OCHOSA
        • Persja a wojna peloponeska
        • Rebelia Cyrusa Młodszego
        • Wojna ze Spartą i pokój
      • ROZDZIAŁ 11. KONIEC RZĄDÓW ACHEMENIDÓW
        • Bunt satrapów w Azji Mniejszej
        • Ostatnie dni chwały. Rządy Artakserksesa III
        • Najazd Aleksandra Macedońskiego
      • ROZDZIAŁ 12. PANOWANIE GREKÓW. ALEKSANDER WIELKI I SELEUCYDZI
        • Źródła
        • Persja od zamachu na Dariusza III do śmierci Aleksandra
        • Powstanie państwa Seleucydów
        • Ustrój
        • Kres rządów greckich
      • ROZDZIAŁ 13. POWRÓT IRAŃCZYKÓW DO WŁADZY. PARTOWIE
        • Źródła
        • Początki partyjskiej dynastii Arsacydów
        • Stosunki Persji z Rzymem. Wojny o Armenię i Mezopotamię
        • Dążenie Rzymu do podporządkowania Persji
        • Rzut oka na kulturę za Partów
        • Stosunki wewnętrzne
        • Ostatni szachowie i upadek dynastii
    • CZĘŚĆ III. SASANIDZI
      • ROZDZIAŁ 14. POCZĄTKI RODU I DYNASTII SASANIDÓW
        • Źródła
        • Budowanie fundamentów państwa. Ardaszir I
        • Kuszanowie
        • Szapur I i pierwsza wojna Sasanidów z Rzymem
        • Zoroastryzm religią państwową. Początki klerykalizacji państwa
      • ROZDZIAŁ 15. LATA STABILIZACJI. OD SZAPURA II DO JAZDGIRDA I
        • Persja u szczytów potęgi
        • Lata niepewności
        • Pokój na zachodniej granicy
        • Bahram Gur i Jazdgird II
        • Kryzys władzy. Heftalici
      • ROZDZIAŁ 16. SPOŁECZEŃSTWO PERSKIE. KONFLIKTY WEWNĘTRZNE
        • Ustrój społeczny i polityczny
        • Organizacja państwa. Miasta
        • Powstanie Mazdaka
      • ROZDZIAŁ 17. ZŁOTY WIEK I UPADEK PAŃSTWA. OD CHOSROWA I DO JAZDGIRDA III
        • Przebudowa państwa za Chosrowa I Nieśmiertelnego
        • Reforma w wojsku
        • Zmiany w administracji
        • Podsumowanie reformatorskiej działalności Chosrowa I
        • Polityka zagraniczna. Wojny z Bizancjum, z Turkami i o Jemen
        • Ostatni z wielkich: Hormizd IV i Chosrow II
        • Upadek dynastii i państwa
      • ROZDZIAŁ 18. NAJAZD ARABÓW I UPADEK PERSJI
        • Źródła
        • Arabowie. Stosunki wewnątrz arabskiej społeczności.
        • Hidżaz przed islamem
        • Prorok Muhammad
        • Walka o zjednoczenie Arabów
        • Stosunki persko-bizantyjskie
        • Ekspansja islamu i podbój Persji (632-661)
    • ANEKS
    • DYNASTIE
    • WYBRANA BIBLIOGRAFIA[43]
    • PRZYPISY
  • Historia Persji - tom 2
    • WSTĘP
      • Transkrypcja
      • Ważniejsze źródła: od najazdu Arabów do końca epoki Seldżuków
      • Ważniejsze źródła: od wystąpienia Seldżuków do upadku Timurydów
    • CZĘŚĆ I. POD WŁADZĄ KALIFATU
      • ROZDZIAŁ 1. NAJAZD ARABÓW
        • Sytuacja polityczna przed najazdem
        • Podbój Persji: Qadisijja, Madain, Dżalula, Nehawand
        • Po Nehawandzie. Drugi etap podboju
        • Zdobycie Transoksanii
      • ROZDZIAŁ 2. KALIFAT UMAJJADÓW
        • Początek okupacji
        • Dwie społeczności: od wrogości do zgody. Mawali
        • Tworzenie administracji
        • Podatki
      • ROZDZIAŁ 3. PIERWSZE KROKI W STRONĘ NIEPODLEGŁOŚCI
        • Rzut oka na stytuację polityczną
        • Opozycja abbasydzka i imamici
        • Powstanie Bihafarida
        • Kreowanie przywódcy Irańczyków: Abu Muslim
        • Wojna domowa Abbasydów z Umajjadami
      • ROZDZIAŁ 4. KALIFAT ABBASYDÓW
        • Polityka i stosunki wewnętrzne za Abbasydów
        • Wojsko
        • Podatki
        • Nadania lenne i beneficja typu iqta
        • Irańczycy i Arabowie. Kultura i cywilizacja perska w kalifacie
      • ROZDZIAŁ 5. IRAN POD WŁADZĄ ABBASYDÓW WALKA O NIEZAWISŁOŚĆ
        • Współdziałanie z nową władzą
        • Powstania w północnym Iranie
        • Irańczycy na dworze Abbasydów
        • Powstanie Rafi b. Lajsa w Mawarannahrze i jego następstwa
        • Trzecia wojna domowa w kalifacie: al-Mamun versus al-Amin
        • Druga próba opanowania kalifatu przez Irańczyków
    • CZĘŚĆ II. ROZPAD TERYTORIALNY KALIFATU. PIERWSZE NIEPODLEGŁE PAŃSTWA NA TERENIE IRANU
      • ROZDZIAŁ 6. POLITYCZNE ODRODZENIE PERSJI
        • Tahirydzi
        • Charydżyci i polityczne ożywienie w Sistanie
      • ROZDZIAŁ 7. PEŁNA NIEZALEŻNOŚĆ OD KALIFATU
        • Saffarydzi
        • Powstania i ruchy społeczne w IX wieku
        • Życie polityczne w północnym Iranie
        • Dynastie Azerbejdżanu i Zakaukazia
      • ROZDZIAŁ 8. SAMANIDZI I EMIRAT W BUCHARZE
        • Powstanie emiratu
        • Turcy w emiracie. Gulamowie
        • Ustrój państwowy
        • Rządy gwardii tureckiej i upadek emiratu Buchary
      • ROZDZIAŁ 9. ODRODZENIE PERSKIEJ KULTURY I NAUKI
        • Poezja
        • Filozofia, medycyna i nauki ścisłe
      • ROZDZIAŁ 10. OŻYWIENIE POLITYCZNE W ZACHODNIEJ PERSJI
        • Zajdyci i Mardawidż
        • Bujidzi. Niezależny emirat w zachodniej Persji
        • Bujidzi u szczytu potęgi. Adud ad-Daula
        • Stosunki wewnętrzne w emiracie za Adud ad-Dauli
        • Gospodarka
        • Stosunki wyznaniowe pod rządami Adud ad-Dauli
        • Dwór
        • Emiraty Bujidów po śmierci Adud ad-Dauli
        • Schyłek rządów Bujidów
        • Najazd Seldżuków i likwidacja bujidzkich emiratów
    • CZĘŚĆ III. PANOWANIE NOMADÓW
      • ROZDZIAŁ 11. NIEWOLNICY TURECCY U WŁADZY. GAZNAWIDZI
        • Utworzenie emiratu
        • Polityka zagraniczna
        • Ustrój emiratu
        • Czasy Mahmuda i Masuda
        • Apogeum potęgi Gazny
        • Kwestia turecka
        • Życie kulturalne w Gaznie: literatura i nauka
        • Po Dandanqanie
      • ROZDZIAŁ 12. SELDŻUCY
        • Od zaczątków organizacji plemiennej do zwycięstwa pod Dandanqanem
        • Pokonanie Bujidów i zdobycie Bagdadu
        • Stabilizacja władzy. Rządy Alp Arslana
        • Ostatni z Wielkich Seldżuków
        • Nizam al-Mulk, wezyr dwóch Wielkich Seldżuków
        • Upadek sułtanatu. Od Malik-szaha do Sandżara
        • Panowanie Sandżara i ostateczny upadek sułtanatu
        • Rozpad dzielnicowy sułtanatu
      • ROZDZIAŁ 13. CHOREZMSZAHOWIE I PIERWSZY NAJAZD MONGOŁÓW
        • Niezależność Chorezmu
        • Gospodarka Persji w XII w
        • Powstanie państwa Mongołów
        • Najazd Czingis-chana
        • Ostatni chorezmszah i Mongołowie
      • ROZDZIAŁ 14. DRUGI NAJAZD MONGOŁÓW I RZĄDY ILCHANÓW
        • Podbój Iranu przez Hulagu
        • Pierwsi ilchanowie
        • Ustrój państwa
        • Sytuacja polityczno-społeczna przed reformami Gazana
        • Czasy Gazana
        • Ostatnie lata potęgi ilchanów. Oldżajtu i Abu Said
        • Koniec panowania Mongołów
      • ROZDZIAŁ 15. IRAN PO ROZPADZIE PAŃSTWA ILCHANÓW
        • Timur, Timurydzi i Turkmeni w Iranie
        • Timurydzi w zachodnim Iranie
        • Timurydzi we wschodnim Iranie
        • Gospodarka za Timurydów
        • Kultura i nauka w Iranie w epoce timurydzkiej
        • Zachodni Iran po upadku Timurydów. Karakojunlu i Akkojunlu
        • Kyzylbasze i Safawidzi
    • DYNASTIE
    • LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
    • PRZYPISY
  • Historia Persji - tom 3
    • WSTĘP
      • ROZDZIAŁ I. POCZĄTKI PAŃSTWA SAFAWIDÓW
        • Ród Safi ad-Dina i zakon safawijje
        • Zakon Kyzyłbaszy
        • Ismail I i jego rządy
      • ROZDZIAŁ II. USTABILIZOWANIE NOWEJ PERSJI NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ
        • Rządy Tahmaspa I
        • Gospodarka pod rządami Tahmaspa I
        • Stosunki wewnętrzne za Tahmaspa I
        • Następcy Tahmaspa I: Ismail II i Mohammad Chodabande
      • ROZDZIAŁ III. ABBAS I WIELKI. EPOKA REFORM
        • Sytuacja polityczna w Persji
        • Pierwsze lata rządów Abbasa I
        • Reformy Abbasa I
        • Administracja
        • Persja po reformach
        • Polityka wewnętrzna. Gospodarka
        • Kultura i nauka za Abbasa I
      • ROZDZIAŁ IV. NASTĘPCY ABBASA I
        • Safi I
        • Abbas II
        • Safi II (Solejman I)
        • Soltan Hosejn
        • Czasy niepokojów i rozpad państwa
        • Najazd Afganów na Persję
        • Okupacja afgańska
      • ROZDZIAŁ V. PAŃSTWO SAFAWIDÓW
        • Charakterystyka ogólna
        • Ustrój państwa
      • ROZDZIAŁ VI. NADIR SZAH I ZANDOWIE
        • Walka Nadira z najeźdźcami
        • Gospodarka
        • Stabilizacja władzy Nadira
        • Wojny Nadira
        • Sytuacja wewnętrzna
        • Walka o władzę po Nadir Szahu. Zandowie
        • Persja pod rządami Karim Chana
      • ROZDZIAŁ VII. PIERWSI KADŻAROWIE
        • Agha Mohammad Chan i początki dynastii Kadżarów
        • Lata względnej stabilizacji: Fath Ali Szah i Mohammad Szah
        • Utrwalanie podstaw nowego ustroju
        • Sytuacja społeczna i ekonomiczna
      • ROZDZIAŁ VIII. NASER OD-DIN SZAH I ZAGRANICZNE KONCESJE
        • Zmiany ustrojowe
        • Podróże Naser od-Dina do Europy
        • Sytuacja społeczna i gospodarcza za Kadżarów w końcu XIX w.
        • Wielkie przemiany: nafta i rewolucja konstytucyjna Maszrutijat
        • Ostatni z Kadżarów i zamach stanu Rezy Chana
      • ROZDZIAŁ IX. DYNASTIA PAHLAWICH (19251941). PIERWSZE LATA PO I WOJNIE ŚWIATOWEJ
        • Przejęcie władzy
        • Rządy Rezy Szaha (19251941)
        • II wojna światowa i abdykacja Rezy Szaha
    • PANUJĄCY
    • LITERATURA POMOCNICZA I ZALECANA
    • PRZYPISY
  • Titel: HISTORIA PERSJI - pakiet 3 książek
  • Autor: Bogdan Składanek
  • ISBN: 978-83-8238-006-4, 9788382380064
  • Veröffentlichungsdatum: 2021-06-16
  • Format: E-book
  • Artikelkennung: e_22ki
  • Verleger: Wydawnictwo Akademickie DIALOG