E-book details

Plac jako zagadnienie urbanistyczne

Plac jako zagadnienie urbanistyczne

Ewa Grochowska

Ebook
W ciągu ostatnich lat, dążąc jak zawsze do polepszenia jakości codziennego życia w miastach, zaczęto poświęcać więcej uwagi problemowi placów miejskich. Można odnotować wiele konkursów i projektów dotyczących zarówno rehabilitacji istniejących placów miejskich, jak i tworzeniu nowych. Pojęcie „plac miejski” utraciło jednak w znacznym stopniu swoje pierwotne, tradycyjne znaczenie i nazwa „plac” obejmuje obecnie znacznie szersze spektrum semantyczne odnoszące się do najrozmaitszych przestrzeni otwartych.
 
Autorka podjęła się trudnego zadania, jakim jest redefiniowanie współczesnego placu miejskiego, jego miejsca w dzisiejszym mieście, formy, funkcji, rangi i charakteru. Wskazanie warunków niezbędnych dla przetrwania takiej przestrzeni w mieście, pomimo zmian zachodzących w sferze polityki, stosunków społecznych, ekonomicznych, zmieniających się poglądów na temat kształtowania struktury przestrzennej miasta, czy też zmieniających się mód projektowych.

Wstęp 7

Rozdział I. NAZWA 9

I.1. Etymologia nazwy 9

I.1.1. Określenia encyklopedyczne i słownikowe 10

I.1.2. Nie tylko to jest placem, co się placem nazywa 12

I.1.3. Nie wszystko co nazywa się plac, jest placem 17

I.2. Nazwa własna 21

I.3. Zmienność nazwy 23

Rozdział II. ROZPLANOWANIE 25

II.1. Proporcje planu 25

II.1.1 Porównanie proporcji planu 26

II.1.2. Czynniki wpływające na proporcje planu 29

II.2. Forma rozplanowania 33

II.2.1. Rozplanowanie samorzutne 34

II.2.2. Rozplanowanie regularne 36

II.3. Podłoga 38

II.3.1. Podłoga obojętna 39

II.3.2. Podłoga drugoplanowa 39

II.3.3. Podłoga komunikacyjna 41

II.3.4. Podłoga – mapa 42

II.3.5. Podłoga iluzoryczna 44

II.3.6. Podłoga historyczna 44

II.3.7. Podłoga krajobrazowa 47

II.3.8. Podłoga graficzna 50

II.3.9. Podłoga okazjonalna 51

II.3.10. Podłoga scenograficzna 51

II.4. Detal urbanistyczny 52

Rozdział III. PRZESTRZEŃ 57

III.1. Proporcje wnętrza urbanistycznego 57

III.1.1. Porównanie proporcji wnętrz placów 59

III.1.2. Wnętrze we wnętrzu 61

III.2. Ściany 63

III.2.1. Konkurencja obiektów architektonicznych 64

III.2.2. Scenografia historyczna 67

III.2.3. Scenografia teatralna 68

III.2.4. Scenografia architektoniczna 69

III.2.5. Scenografia krajobrazowa 71

III.2.6. Scenografia przypadkowa 72

III.2.7. Scenografia symboliczna 74

III.2.8. Krajobraz rzeźbiarski 78

III.2.9. Scenografia osiedlowa 79

 Rozdział IV. CZAS 81

IV.1. Cykl wieloletni 82

IV.1.1. Z placami przez wieki i kraje 82

Azja 82

Europa 85

Ameryka Północna 90

Ameryka Południowa 94

Afryka 95

IV.2. Powody przekształceń formy przestrzennej placu 97

IV.2.1. Polityka  99

Likwidacja − plac Tłomackie 100

Nowe – plac Defilad 101

Odbudowa – Potsdamer Platz 108

Utrata znaczenia – Piazza Pio II 110

IV.2.2. Motoryzacja 113

Motoryzacja indywidualna 113

Ruch tranzytowy − plac Krasińskich 114

Ruch tranzytowy − plac Bankowy 118

Węzeł komunikacyjny − plac Trzech Krzyży 119

Parkingi 120

IV.2.3. Funkcjonalizm 122

Le Corbusier – Chandigargh 124

Stagnacja – plac Żelaznej Bramy 125

IV.2.4. Nowe obyczaje 129

Zmiana stylu życia 129

Uniformizacja 131

Malls 132

IV.3. Cykl roczny 134

Zmienność barwy 134

Zmienność funkcji 137

IV.4. Cykl tygodniowy 140

Place powszednie 140

Place niedzielne i świąteczne 141

Place o zmiennej funkcji 141

IV.5.  Cykl dobowy 142

Zmienność oświetlenia 142

Przemienność funkcji 145

Rozdział V. MIEJSCE 147

V.1. Pojęcie miejsca 147

V.2. Lokalizacja miejsca 153

V.3. Obszar kulturowy 156

V.4. Plac jako węzeł 160

V.4.1. Place w nowo projektowanych miastach 160

New Towns 161

Satelitstäder 162

Villes nouvelles 162

V.5. Plac jako przestrzeń publiczna 163

V.6. Plac jako pole aktywności społecznej 167

Rozdział VI. PODSUMOWANIE 173

VI.1. Kwantyfikator wymiaru I – nazwy 173

VI.2. Kwantyfikator wymiaru II – rozplanowania 175

VI.3. Kwantyfikator wymiaru III – przestrzeni 177

VI.4. Kwantyfikator wymiaru IV – czasu 178

VI.5. Kwantyfikator wymiaru V – miejsca 181

VI.6. Konkluzje 183

Bibliografia 186